Przez pryzmat archiwów widać przede wszystkim, że w 1920 r., w momencie defensywy i pojawienia się bolszewików nad Wisłą, ta wojna stała się wojną całego polskiego narodu. Widać to zjednoczenie polityczne, zjednoczenie społeczeństwa w poczuciu totalnego zagrożenia. Opisują to listy, wspomnienia i relacje – mówi PAP Mariusz Olczak, zastępca dyrektora ds. informacji naukowej, udostępniania i archiwów społecznych Archiwum Akt Nowych.
Celem planu sześcioletniego było stworzenie w Polsce gospodarki typu sowieckiego. Ten postulat nie został zrealizowany. Od 1956 r. było jasne, że łódź, którą próbowano zbudować, nie jest statkiem oceanicznym, lecz łataną łajbą – mówi PAP dr hab. Andrzej Zawistowski, historyk z SGH. 70 lat temu, 21 lipca 1950 r., Sejm uchwalił ustawę o planie sześcioletnim, nazywanym oficjalnie planem „budowy podstaw socjalizmu”.
Do dziś na Białorusi funkcjonariusze Smiersz i NKWD są uważani za bohaterów. A w wydawanych w Rosji wspomnieniach do teraz można przeczytać, że żołnierz Armii Czerwonej walczył w Puszczy Augustowskiej z „dezerterami, własowcami, wrogo nastawionymi Polakami i innym motłochem” – mówi PAP Piotr Łapiński, historyk, badacz obławy augustowskiej z Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Białymstoku.
Dla polskich lotników walka o Anglię była także walką o Polskę. Jasne było, że jeżeli Wielka Brytania ulegnie pod naporem niemieckiej inwazji lub zawrze z Hitlerem porozumienie, to tak naprawdę kończą się jakiekolwiek szanse dla Polski – mówi PAP dr hab. Michał Leśniewski, historyk z Uniwersytetu Warszawskiego.
W latach dziewięćdziesiątych rosyjscy historycy pisali, że „miecz nazistowski wykuwał się w ZSRS”. Dziś zabrania im się wysuwania takich twierdzeń, ale jest to prawda oczywista dla wszystkich historyków. Narzędziem tego procesu był jeszcze m.in. układ w Rapallo z 1922 r., a następnie kolejne układy sojusznicze, które otwierały Niemcom dostęp do poligonów sowieckich i umożliwiały produkcję broni na terenie ZSRS. Nazistowski miecz do 1933 wykuwał się w ZSRS. Do sojuszu powrócono w sierpniu 1939 r. – mówi PAP prof. Mariusz Wołos, historyk z PAN oraz Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
Władimir Putin w artykule będącym de facto interpretacją całej II wojny światowej ujawnia się światu jako historyk. To pieczątka przystawiona na tym gigantycznym kłamstwie podniesionym do potęgi entej wobec czasów stalinowskich – mówi historyk prof. Andrzej Nowak.
Biografia gen. Józefa Hallera jest wielowątkowa, niezwiązana wyłącznie z wojskowością. Był też politykiem, działaczem społecznym, akademickim i polonijnym. Oczywiście nie oznacza to, że jego zachowania były pozbawione błędów – mówi PAP dr Rafał Sierchuła, historyk z IPN.
Podejmując na nowo śledztwo w sprawie śmierci ks. Franciszka Blachnickiego, prokuratorzy Instytutu Pamięci Narodowej uznali, że zachodzi konieczność procesowej weryfikacji istotnych danych, które nie były znane, gdy podjęto decyzję o umorzeniu postępowania w 2006 r., a zostały ujawnione w ostatnim okresie – mówi PAP dr Andrzej Sznajder, dyrektor katowickiego oddziału IPN, autor publikacji poświęconych ks. Blachnickiemu.
Karol Wojtyła na powrót uczynił z papiestwa globalnego gracza, który mógł rzucić wyzwanie imperium. Zanim Ronald Reagan pojawił się na scenie, Jan Paweł II rozpoczął gwiezdne wojny i ostateczne starcie z imperium zła – mówi PAP dr hab. Michał Łuczewski, socjolog z UW.
Wojna z bolszewikami 1920 r. to starcie dwóch kultur Europy Wschodniej: wolności Rzeczypospolitej i ideału cara-samodzierżawcy, lecz także efekt czegoś gorszego: połączenia struktury imperium rosyjskiego z komunizmem – mówi PAP historyk prof. Andrzej Nowak o swojej nowej książce „Klęska imperium zła. Rok 1920”.
Każdy, kto zna biografię Piłsudskiego, wie, że w centrum jego zainteresowań były dwie sprawy: wojsko i polityka zagraniczna. Polityka zagraniczna była „jego polityką” – mówi PAP prof. Mariusz Wołos, historyk z PAN oraz Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.