Prezes PAU prof. Andrzej Białas. Fot. PAP/S. Rozpędzik
Edukacja młodzieży polskiej za granicą i losy Polaków zesłanych na Syberię w XIX i XX wieku - to główne tematy IV Kongresu Polskich Towarzystw Naukowych na Obczyźnie, który rozpocznie się w czwartek w Krakowie.
„Nauka języka i kultury polskiej nabiera niezwykłej wagi, ponieważ coraz więcej osób wyjeżdża i ważne jest, aby dzieci emigrantów nie straciły kontaktu z językiem i kulturą polską. Tematyka poświęcona Sybirakom również nabiera szczególnego znaczenia. W kontekście obecnych wydarzeń na Ukrainie zaczynamy przypominać sobie, co kiedyś działo się w Polsce” – powiedział na wtorkowej konferencji prasowej prof. Andrzej Białas, prezes Polskiej Akademii Umiejętności, która jest głównym organizatorem wydarzenia.
W kilkudniowych dyskusjach i sesjach udział wezmą badacze z polskich uczelni, ale też z zagranicznych ośrodków, m.in. z Australii, Republiki Południowej Afryki, Kazachstanu, Rosji, Wielkiej Brytanii i Kanady.
„Nauka języka i kultury polskiej nabiera niezwykłej wagi, ponieważ coraz więcej osób wyjeżdża i ważne jest, aby dzieci emigrantów nie straciły kontaktu z językiem i kulturą polską. Tematyka poświęcona Sybirakom również nabiera szczególnego znaczenia. W kontekście obecnych wydarzeń na Ukrainie zaczynamy przypominać sobie, co kiedyś działo się w Polsce” - mówi prof. Andrzej Białas, prezes Polskiej Akademii Umiejętności.
Wśród prelegentów będą m.in. ks. prof. Michał Heller, który wygłosi referat „Od Wielkiego Wybuchu do Gułagu. Jak usprawiedliwić historię Wszechświata?” oraz prof. Henryk Samsonowicz (referat „Co Polska wniosła do dziejów Europy?”).
Jak poinformowała prof. Dorota Praszałowicz z Instytutu Amerykanistyki i Studiów Polonijnych UJ, Kongres Polskich Towarzystw Naukowych na Obczyźnie jest świętem dla środowisk polonijnych i cieszy się coraz większym zainteresowaniem, a coraz większa liczba prelegentów chce w nim wziąć udział. W czasie kongresu rodzą się też inicjatywy, potem realizowane - np. w wyniku poprzedniej edycji kongresu powstał Kongres Oświaty Polonijnej. Organizacja ta zrzesza przedstawicieli oświatowych środowisk polonijnych i polskich poza granicami kraju. „W tym roku na Kongresie Polskich Towarzystw Naukowych na Obczyźnie będzie okazja do zapoznania się z działalnością Kongresu Oświaty Polonijnej” – podkreśliła Praszałowicz.
W wyniku ostatniego kongresu – mówiła profesor z UJ – udało się zwrócić większą uwagę na szkolnictwo polskie za granicą. „Debata na ten temat nabiera tempa. Chodzi o to, aby szkoły języka polskiego na obczyźnie jak najatrakcyjniej prowadziły lekcje i aby jak najwięcej dzieci objąć nauczaniem” – powiedziała profesor. Zwróciła też uwagę, że obecnie ok. 10 proc. dzieci polskich za granicą chodzi do szkół polskich za granicą, a w Wielkiej Brytanii prawdopodobnie ok. 25 proc.
Edukacja polskich dzieci za granicą była już poruszana podczas wcześniejszych kongresów. Losy Sybiraków będą tematem kongresowych rozmów po raz pierwszy. Uczeni omówią stan badań prowadzonych na ten temat przez polskich badaczy oraz ośrodki naukowe Syberii i Kaukazu. Przybyli do Krakowa goście zapoznają się m.in. z działalnością krakowskiego Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń. Dyskusje panelowe dotyczyć będą m.in.: Sybiru w świadomości Polaków w XIX i XX wieku i diaspory polskich Sybiraków w świecie.
Kongres organizuje Polska Akademia Umiejętności we współpracy m.in. z krakowskim oddziałem stowarzyszenia Wspólnota Polska, Związkiem Sybiraków i uczelniami wyższymi. Patronat nad kongresem objął prezydent Bronisław Komorowski. Przedsięwzięcie współfinansuje Ministerstwo Spraw Zagranicznych.
PAP - Nauka w Polsce
bko/ agz/
