Marszałek Józef Piłsudski. Fot. NAC
Litewska telewizja publiczna LRT wyemitowała w czwartek program publicystyczny z cyklu „Podróże z +Historycznymi detektywami+”, którego bohaterem jest marszałek Józef Piłsudski - postać kojarzona na Litwie z negatywnymi stereotypami i uważana za bardzo kontrowersyjną.
Autor 45-minutowego filmu, dziennikarz i historyk Virginijus Savukinas oraz zamieszkały na Litwie polski dziennikarz Jacek Komar w trakcie odwiedzania miejsc związanych z Piłsudskim - Zułowa, Powiewiórki, Bezdan, Wilna i Druskiennik - dyskutowali na temat jego decyzji z czasów walk o niepodległość Polski i Litwy.
„Chyba już nadszedł czas, by Litwini spojrzeli na postać Piłsudskiego w innym świetle” - powiedział PAP Virginijus Savukinas. Dziennikarz prognozuje, że jego program „wywoła oburzenie części litewskiego społeczeństwa, które kojarzy Piłsudskiego jedynie z zabraniem przez Polskę Wilna w 1920 roku”, ale liczy też, że „niektórzy po obejrzeniu filmu zmienią zdanie o marszałku”.
Savukinas podkreśla, iż w społeczeństwie litewskim brakuje zwyczajnie wiedzy o Piłsudskim i o tym, co wydarzyło się w latach dwudziestych ubiegłego wieku.
„Na Litwie jest słaba świadomość tego, że gdyby nie +Cud na Wisłą+, gdyby Polacy nie pogonili w 1920 roku bolszewików, władza sowiecka na Litwie zostałaby ustanowiona znacznie wcześniej. Litwa nie miałaby 20 lat niepodległości, które w wielkim stopniu zadecydowały, iż dzisiaj należymy do świata zachodniego, a nie wschodniego, tak jak na przykład Białoruś” - mówi Savukinas.
Dziennikarz podkreśla, że Józef Piłsudski „bez wątpienia jest postacią polityczną Polski”, ale też że „bez Piłsudskiego historia Litwy nie jest pełna”. „Piłsudski urodził się na Litwie. Nazywał siebie często Litwinem, Żmudzinem. Znał język litewski. Jest częścią naszej historii” - zaznacza litewski dziennikarz.
W swym programie Savukinas niejednokrotnie zadaje pytanie, czy nie byłoby warto wznieść na Litwie pomnik Piłsudskiego? Jego zdaniem „byłby to symboliczny gest pojednania między obu narodami, wybaczający okres międzywojenny”, gdy Polska zajęła Wilno i Wileńszczyznę. Zdaniem dziennikarza Jacka Komara na taki gest jest za wcześnie.
„Podróże z +Historycznymi detektywami+” to letni cykl ośmiu programów telewizyjnych pokazujących ciekawe miejsca historyczne i zachęcający do ich odwiedzenia, nie tylko na Litwie, ale również na Łotwie, Białorusi, w Estonii i w Polsce.
Jak poinformował PAP Savukinas, w przyszłym tygodniu ekipa telewizyjna LRT udaje się na polskie Mazury szlakiem zamków krzyżackich.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ dmi/ mc/
