Międzynarodowy Tabor Pamięci Romów wyruszy w drogę w przyszły czwartek sprzed Muzeum Etnograficznego w Tarnowie. Jego uczestnicy przez cztery dni będą podróżować po Małopolsce, odwiedzając miejsca zagłady Romów z czasów II wojny światowej i propagując kulturę romską.
Tabor złożony z cygańskich wozów zaprzężonych w konie oraz z kawalkady samochodów z Romami z Polski i zagranicy, tradycyjnie poprowadzi pomysłodawca przedsięwzięcia Adam Bartosz, etnograf i b. dyrektor Muzeum Okręgowego w Tarnowie, który w 1979 roku utworzył w tej placówce jedyną w Polsce i pierwszą na świecie stałą ekspozycję o historii i kulturze Romów.
Jak poinformował w czwartek dziennikarzy Bartosz, tegoroczny Tabor Pamięci będzie przebiegał trasą z Tarnowa do Szczurowej i Borzęcina Dolnego, gdzie znajdują się mogiły Romów zamordowanych przez niemieckich nazistów.
Według niego program tej edycji przedsięwzięcia opiera się na trzech ważnych zdarzeniach: wspomnieniu 80. rocznicy koronacji Króla Polskich Cyganów Janusza Kwieka, zorganizowaniu artystycznego pleneru sztuki romskiej oraz osłonięciu nowego Pomnika Pamięci o Zagładzie Romów na cmentarzu w Borzęcinie Dolnym. Tradycyjnie w Szczurowej odbędzie się koncert muzyki cygańskiej w wykonaniu zespołu Perła i Bracia.
Nowym elementem towarzyszącym tegorocznemu Taborowi – zaznaczył Bartosz - będzie aktywność w obozowisku grupy romskich artystów. Będą oni uczestniczyć w projekcie realizowanym po raz szósty przez artystkę romską z Czarnej Góry na Spiszu Małgorzatę Mirgę-Tas.
Organizowany przez nią Jaw Dikh to coroczny międzynarodowy plener artystyczny. Jego uczestnikami są zaproszeni artyści, których działania i doświadczenia mają źródło w kulturze romskiej. W tym roku zaproszono artystów z Węgier, Słowacji, Czech, Polski oraz Anglii.
Według zapowiedzi dyrektora w tym roku ważnym punktem czterodniowej pielgrzymki będzie uroczyste odsłonięcie nowego Pomnika Pamięci o Zagładzie Romów na cmentarzu w Borzęcinie Dolnym. Pomnik ten postawiono dzięki dotacji ministra kultury, a rzeźbę wykonał w piaskowcu romski artysta z Węgier – Andras Kallai.
Jak zauważył Bartosz, w skład taboru nie wchodzą już tylko wozy pochodzące z tarnowskiego muzeum, ale – dzięki modzie na cygańskie wozy – coraz więcej jest w nim pieczołowicie odrestaurowanych pojazdów prywatnych. „Kilkorgu przyjaciołom Taboru udało się odnaleźć porzucone wozy cygańskie, wyremontować je i prezentować w dorocznym obozowisku” - zaznaczył.
Wszystkie pojazdy będzie można oglądać w tradycyjnym obozowisku cygańskim, jakie co roku rozbijane jest w parku w Szczurowej.
Międzynarodowy Tabor Pamięci Romów realizowany jest dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, przyznanej w ramach Programu integracji społeczności romskiej w Polsce oraz dotacji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Pierwszy Tabor zorganizowany został w lipcu 1996 roku, 32 lata po tym, jak władze PRL zakazały Cyganom wędrowania po polskich drogach. Miał przypomnieć nie tylko tamten zakaz, lecz również zagładę narodu romskiego z rąk hitlerowców. (PAP)
rgr/ agz/