Prof. Nikołaj Iwanow. Fot. PAP/A. Reszko
Ostatni rok dla zwykłego Rosjanina był trudny, obniżył się poziom życia. Dlatego prezydent Władimir Putin chciał dać im „słodki cukierek”, dodać pewności ich wielkiego zwycięstwa w II wojnie światowej. Powiedział to, co chce usłyszeć zwykły obywatel – mówi historyk prof. Nikołaj Iwanow.
Rosyjski historyk, autor książek m.in. "Pierwszy naród ukarany: Polacy w Związku Radzieckim w latach 1921–1939" i "Zapomniane ludobójstwo. Polacy w państwie Stalina. +Operacja polska+ 1937–1938" odniósł się w ten sposób do wypowiedzi prezydenta Rosji, który m.in. skrytykował wrześniową rezolucję Parlamentu Europejskiego dotyczącą wybuchu II wojny światowej.
Prof. Materski: pakt Ribbentrop-Mołotow porozumieniem typowo ofensywnym
Putin wyraził m.in. ocenę, że przyczyną II wojny był nie pakt Ribbentrop-Mołotow, a pakt monachijski z 1938 r. Podkreślił przy tym wykorzystanie przez Polskę układu z Monachium do realizacji roszczeń terytorialnych dotyczących Zaolzia. Przekonywał też m.in., że we wrześniu 1939 r. Armia Czerwona w Brześciu nie walczyła z Polakami i w tym kontekście "niczego Polsce Związek Radziecki w istocie nie odbierał".
W ocenie historyka to nie przypadek, że Putin wypowiedział się teraz o Polsce, o rozpoczęciu II wojny. "Istnieje jakby dwóch Putinów. Jeden na użytek zewnętrzny, drugi - na użytek wewnętrzny. To wszystko co teraz powiedział na temat Polski było na użytek wewnętrzny. Putin rozumie jedną prostą rzecz, że ideologia komunistyczna w ZSRR, a teraz w dzisiejszej Rosji została kompletnie skompromitowana. Kraj jest teraz w poszukiwaniu swoistej nowej ideologii. Ideologia imperialna jeszcze z czasów carskich powoli wchodzi w życie, ale to będzie długi proces i nie wiadomo, czym się skończy" - powiedział PAP Iwanow.
"Natomiast jest jedna rzecz w dziedzinie jakby duchowości narodu rosyjskiego, która ma ogromne znaczenie i wpływ na rozwój dzisiejszego społeczeństwa rosyjskiego - to historia II wojny światowej. Ten kraj stracił w niej ponad 20 mln mieszkańców. To jest taki swoisty holokaust, który urządzili narodowi socjaliści wspólnie z komunistami, którzy ich sprowokowali. Ale nie ma w Rosji żadnej rodziny, która by wówczas kogoś nie straciła. I świadomość zwycięstwa w tej wojnie to rzecz, która naprawdę działa na duchowość w tym społeczeństwie" - mówił.
IPN wydał oświadczenie w związku z wypowiedziami W. Putina ws. II wojny światowej
Jego zdaniem Putin to dobrze rozumie. "Wie też, że ten ostatni rok dla zwykłego Rosjanina był trudny. Według badania opinii społecznej większość Rosjan uważa rok 2019 za zły, obniżył się poziom życia, pojawiło mnóstwo trudności, wszystkie obiecanki Putina i jego otoczenia w większości się nie sprawdziły. I Putin próbuje dać im jakąś pozytywną namiastkę. I jest nią właśnie historia II wojny. On mówi to, co oni chcą usłyszeć. Historia zwycięskiej Wojny ojczyźnianej – to jest ta nowa ideologia, która może zastąpić i powoli zastępuje zbankrutowaną ideologię komunistyczną. Staje się ona powoli duchową podstawą reżimu prezydenta Putina. W ten sposób rodzi się +putinizm+. Niestety odpowiada to dzisiejszemu etapowi rozwoju społeczeństwa rosyjskiego. Chciałoby się, aby ten trudny proces był jedynie etapem trudnej drogi Rosji do demokracji i normalności cywilizacyjnej. Ale jak będzie w rzeczywistości? Nie wie nikt” - zaakcentował historyk.
"Bo powiedzieć w Rosji to, co dla nas w Polsce jest oczywiste, że II wojna została wszczęta wspólnie przez komunistów sowieckich i narodowych socjalistów niemieckich, którzy podpisali pakt Ribbentrop-Mołotow, to jest prawie karygodne. 95 proc. Rosjan uważa, że II wojna rozpoczęła się 22 czerwca 1941 r., a w 1939 r. to było wyzwolenie bezprawnie okupowanych przez Polskę terytoriów zachodniej Białorusi i zachodniej Ukrainy. Także Putin chce dodać jeszcze społeczeństwu takiej pewności ich tego wielkiego zwycięstwa. Dać prostemu Rosjaninowi taką otuchę na ten trudny 2019 rok" - podkreślił.
Ambasador Rosji w Polsce wezwany pilnie do MSZ w związku z ostatnimi wypowiedziami W. Putina
Według niego dlatego prezydent Rosji teraz to wyciągnął. "I powiedział, że Polska jest winna rozpoczęciu II wojny, że razem z Niemcami uczestniczyła w rozbiorze Czechosłowacji. Mówił też, że może trzeba było ustąpić Niemcom ten +korytarz+ przez Polskę, bo przecież oni tak znowu dużo nie chcieli. No i nikt nie wie, na jakie dokumenty on się powołuje z archiwów sowieckich, co mu podrzucili doradcy, co to za dziennik ambasadora polskiego w Berlinie. On to cytuje, ale to dokument znany tylko jemu. Archiwa sowieckie są zamknięte, ale nawet jeżeli tam faktycznie coś takiego się znalazło, to to jakieś prywatne notatki ambasadora, tego nie było w obiegu powszechnym wtedy. A powiedzieć, że Polacy chcieli postawić Hitlerowi pomnik w Warszawie, dla zwykłego Rosjanina, który ogląda telewizję rosyjską, gdzie codziennie jest podsycana niechęć wobec Polski, to zagrywka bardzo dobra z punktu widzenia Putina" - mówił Iwanow.
"On powiedział to, co chce usłyszeć taki obywatel. Powiedział +nie my jesteśmy winni rozpoczęciu II wojny, inni są winni, patrzcie jakie świnie, antysemici Polacy, którzy razem z Hitlerem chcieli urządzić Holokaust. Dla nas to brzmi jak jakaś kompletna głupota, natomiast dla zwykłego Rosjanina brzmi jak słodki cukierek, który logicznie pasuje do jego widzenia świata i Putin to rozumie. To bardzo sprawny polityk, nic nie mówi przypadkiem. Wyciągnął to, żeby osłodzić te gorzkie doświadczenia tego 2019 r., który dla Rosji nie był nadzwyczajny" - dodał historyk. (PAP)
autor: Anna Kondek-Dyoniziak
akn/ mmu/
