Powstaniec warszawski Zbigniew Piasecki, uczestnik konspiracji zbrojnej Stanisław Piszczek oraz kompozytor i poeta Edward Dębicki - to niektóre z osób uhonorowanych w czwartek w Szczecinie nagrodami IPN "Świadek Historii".
Tytuł "Świadka Historii" Instytut Pamięci Narodowej przyznaje osobom, które w sposób szczególny przyczyniają się do upamiętniania i popularyzacji najnowszej historii Polski. Podczas gali w gmachu szczecińskiej filharmonii nagrody odebrało sześciu laureatów z regionu.
Nagroda trafiła w ręce powstańca warszawskiego Zbigniewa Piaseckiego, pseudonim „Czekolada”. Żołnierz AK działa aktywnie w stowarzyszeniu „Katyń”, jest także inicjatorem i wydawcą Biuletynu Koła Przyjaciół Ostroga. Piasecki chętnie angażuje się w spotkania z młodzieżą, która poznaje jego wojenne losy.
"Staram się tę pamięć jakoś przekazywać młodemu pokoleniu; to, co wiem, co przeżyłem, wiedzę o AK, o żołnierzach wyklętych, wszystkich ugrupowaniach, które walczyły o niepodległość Polski, bo mam trochę wiedzy na ten temat" - powiedział dziennikarzom Piasecki. Część młodych ludzi z zainteresowaniem słucha opowieści o jego losach, tym bardziej, że - jak żartował - na koncie ma siedem ucieczek.
Wyróżniono także uczestnika konspiracji zbrojnej podczas drugiej wojny światowej Stanisława Piszczka, który działał w Zgrupowaniu Stołpecko-Nalibockim i Grupie Kampinos. Od 1947 r. przez blisko 10 lat miał stały nadzór UB i meldował się dwa raz w tygodniu w siedzibie szczecińskiego UB. Działalność partyzancką Piszczka poznają uczniowie, dla których zawsze chętnie poświęca swój czas.
Wyróżnienie trafiło też do działacza młodzieżowej opozycji antykomunistycznej Wojciecha Woźniaka, angażującego się m.in. w akcje, które popularyzują wiedzę na temat żołnierzy podziemia niepodległościowego. Zainicjował także akcję charytatywną „Paczka dla Bohatera i Rodaka na Kresach”.
"Staram się przekazywać młodym ludziom to, co sam usłyszałem jako młody człowiek w latach 80. od starszych ludzi z Solidarności i żołnierzy AK, czyli wiedzę o prawdziwej historii Polski" - powiedział dziennikarzom Woźniak.
"Pracuję czasem z trudną młodzieżą, ale są to wspaniali ludzie, którym trzeba dać szansę. Łatwo się pracuje z ludźmi, którzy mają ukształtowane życie, gorzej natomiast z tymi, którzy dopiero szukają swojej drogi. Jeśli jednak wyciągnie się choćby jednego spośród dziesięciu takich ludzi, to jest to wielki sukces" - dodał Woźniak.
Nagrodę przyznano również Edwardowi Dębickiemu, który od lat aktywnie działa na rzecz tworzenia i popularyzacji kultury cygańskiej w Polsce i na świecie.
W 1955 r. Dębicki założył Cygański Teatr Muzyczny Terno oraz powołał Stowarzyszenie Twórców i Przyjaciół Kultury Cygańskiej im. Bronisławy Wajs-Papuszy. Dzięki Dębickiemu od 1989 r. w Gorzowie Wielkopolskim są organizowane Międzynarodowe Spotkania Zespołów Cygańskich Romane Dyvesa. Jest także autorem tomiku poezji „Pod gołym niebem” i książki "Ptak umarłych". Dębicki ma na koncie kilka płyt z muzyką. Zagrał też w kilku filmach, m. in. w "Farbie" Michała Rosy.
Wśród laureatów znaleźli się również uczestnik szczecińskiego Grudnia ’70 Kazimierz Kostrzewski i Sybirak Józef Pokora.
Szczeciński IPN nagrody „Świadek Historii” przyznał po raz drugi. W pierwszej edycji odznaczenia otrzymali: Ewa Gruner-Żarnoch, Danuta Szyksznian-Ossowska, ks. Witold Andrzejewski, Zbigniew Moskot i Jan Tarnowski.
Przyznawane wyróżnienie jest kontynuacją inicjatywy zapoczątkowanej przez prezesa IPN (w latach 2005 2010) prof. Janusza Kurtykę, który zginął w katastrofie smoleńskiej. (PAP)
res/ gma/
