Bolesław Bierut. Fot. PAP/J. Baranowski
We wsi Rudnica (Lubuskie) znajduje się ulica upamiętniająca pierwszego przywódcę Polski Ludowej Bolesława Bieruta. Dyrektor Biura Edukacji Publicznej IPN Andrzej Zawistowski zaapelował do lokalnej społeczności o zmianę nazwy ulicy.
W apelu skierowanym do mieszkańców wsi, gminy, powiatu i województwa Zawistowski napisał, że podczas pobytu w Rudnicy przekonał się, że nazwisko Bieruta widnieje nie tylko na starych tablicach, ale także na współczesnych z herbem gminy Krzeszyce.
Przypomniał, że Bolesław Bierut był sowieckim namiestnikiem komunistycznej Polski, odpowiedzialnym za liczne zbrodnie.
„To jego podpisem na śmierć wysyłano bohaterów Polskiego Podziemia, w tym wielu Żołnierzy Wyklętych. Podpis Bieruta widnieje między innymi pod odmową ułaskawienia Danuty Siedzikówny +Inki+, 17-letniej sanitariuszki skazanej w 1946 r. w sfabrykowanym procesie na karę śmierci. Jest ona dzisiaj jedną z najbardziej znanych ofiar polskich komunistów” - napisał Zawistowski.
Szef biura edukacji IPN uważa, że okazją do zmiany patrona ulicy jest obchodzony 1 marca Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
„Zwracam się więc do Państwa z prośbą i apelem. Przed Wami niepowtarzalna szansa – uczyńcie zadość bohaterom, ofiarom komunistycznej władzy. Uczcijcie ten dzień decyzją o rezygnacji z dotychczasowego patrona na rzecz Danuty Siedzikówny +Inki+" - napisał Zawistowski.
Andrzej Zawistowski: To jego podpisem na śmierć wysyłano bohaterów Polskiego Podziemia, w tym wielu Żołnierzy Wyklętych. Podpis Bieruta widnieje między innymi pod odmową ułaskawienia Danuty Siedzikówny "Inki", 17-letniej sanitariuszki skazanej w 1946 r. w sfabrykowanym procesie na karę śmierci. Jest ona dzisiaj jedną z najbardziej znanych ofiar polskich komunistów.
Zaapelował przy tym do samorządowców o życzliwość dla tej inicjatywy i sprawne jej procedowanie, by zmiana patrona ulicy nie była dla mieszkańców uciążliwa i kosztowna.
Według Zawistowskiego ponad ćwierć wieku po upadku komunizmu w Polsce warto ostatecznie dokonać „sprawiedliwych ocen”.
„To, co może wydarzyć się w niewielkiej miejscowości, będzie miało znaczenie symboliczne w wymiarze ogólnopolskim. Zapiszcie się Państwo w historii” - podkreślił Zawistowski.
Wójt gminy Krzeszyce Stanisław Peczkajtis powiedział PAP, że dyskusja na temat ul. Bieruta w Rudnicy toczy się od lat. Dodał, że jest grono zwolenników zmiany tej nazwy, ale sami mieszkańcy wsi nie widzą takiej potrzeby.
„Nie słyszałem, aby kiedykolwiek zwracali się do władz gminy z takim wnioskiem. Trzeba pamiętać, że zmiana nazwy ulicy niesie ze sobą koszty i mnóstwo formalności. Gminy nie stać na pokrycie tych wydatków. Oczywiście gdyby mieszkańcy sami chcieli to zrobić, to nie ma sprawy, możemy zmienić nazwę tej ulicy” - powiedział Stanisław Peczkajtis.
W opinii wójta nie jest to jednak konieczne, gdyż ten relikt PRL-u można wykorzystać w inny sposób, niewymagający zmiany nazwy ulicy.
„Przy ulicy możemy ustawić tablicę ze zdjęciem Bieruta oraz informacjami na temat jego +zasług+ dla komunistycznego reżimu i zbrodni, których się dopuścił. Wówczas ta ulica będzie przypominała o zagrożeniu, jakim są totalitarne systemy polityczne. Takim pomnikiem historii jest przecież obóz koncentracyjny w Oświęcimiu. Bohaterów walczących z komunizmem możemy natomiast uczcić nadając nowym ulicom ich imiona” - wyjaśnił wójt.
Wójt Krzeszyc dodał, że z pochodzenia jest Litwinem i w kraju jego przodków problem rozliczenia z komunistyczną historią ZSRR został dawno rozwiązany.
„Wszystkie pamiątki związane z tym okresem trafiły w jedno miejsce. Powstało coś na kształt skansenu epoki, o której nikt nie chce, ale powinien pamiętać” - wyjaśnił Peczkajtis.
„Mieszkańcom nie przeszkadza, że we wsi jest ulica Biruta. Ludzie nie zagłębiają się w historyczne znaczenie tej postaci. Po prostu mieszkają przy ulicy o takiej nazwie i tyle. To w większości starsze osoby, które nie chcą ponosić kosztów i załatwiać wielu formalności związanych ze zmianą nazwy ulicy. Jeśli ktoś zadeklaruje, że zrobi to za nich i pokryje wydatki, to na pewno nie będą bronić Bieruta” - powiedziała PAP sołtys Rudnicy Dorota Mądrzak.(PAP)
mmd/ mhr/
