W Białymstoku odsłonięto w piątek odnowiony pomnik z lat 80. ubiegłego wieku, który ma przypominać, że w tym miejscu w czasie II wojny światowej istniały niemieckie obozy, gdzie przetrzymywano jeńców Armii Czerwonej, a potem także ludność żydowską.
Pomnik to wielki kamień, który - jak przypomina dyrektor Muzeum Wojska w Białymstoku Robert Sadowski - postawiono w latach 80. ubiegłego wieku. Jak dodał, pomnikiem, dopóki znajdował się na terenie białostockich koszar, zajmowali się żołnierze, później - kiedy znalazł się poza koszarami - został zapomniany.
Pomnik odnowiła wojskowa parafia pw. św. Jerzego. Jak powiedział PAP proboszcz parafii wojskowej ks. Zbigniew Rećko, pomnik pierwotnie stał tuż przy koszarach wojskowych i dbało o niego wojsko. Z czasem jednak własność nieruchomości zmieniła się, a miejsce stało się zaniedbanym.
Z inicjatywy parafii wojskowej w ubiegłym roku wykonane zostały prace kamieniarskie i budowlane, w tym zamontowano pamiątkowe tablice. Na kamieniu widnieje cytat z "Medalionów" Zofii Nałkowskiej: "Ludzie ludziom zgotowali ten los" oraz napis "Jeżeli pamięć ludzka zginie - niechaj przed potomnymi ten kamień oskarża".
Dwie tablice umieszczono też na murze okalającym pomnik. Rećko zauważył, że pierwotnie pomnik przypominał, że w tym miejscu był obóz jeniecki dla żołnierzy Armii Czerwonej. Teraz jest też tam tablica przypominająca o tym, że w tym miejscu był także obóz zbiorczy dla ludności pochodzenia żydowskiego.
Obóz jeniecki dla żołnierzy Armii Czerwonej znajdował się na terenie koszar w okresie od czerwca 1941 roku do czerwca 1943 roku - napisano na jednej z tablic. Miało przez niego przejść ok. 90 tys. żołnierzy.
Druga z tablic informuje, że w latach 40. ubiegłego wieku kompleks koszarowy służył też jako jeden z niemieckich obozów zbiorczych dla ludności żydowskiej. Przez kilka tygodni w 1942 roku skoncentrowano w nim - jak można przeczytać - od 9 tys. do 18 tys. osób pochodzenia żydowskiego "Niektóre z nich rozstrzelano na miejscu, większość niemieckie władze okupacyjne wysłały stąd na śmierć do obozu zagłady w Treblince" - napisano na tablicy.(PAP)
swi/ rof/ mhr/