Artykuły historyczne

Ostatnie dni Auschwitz

Gdy 75 lat temu, 27 stycznia 1945 r., żołnierze Armii Czerwonej otworzyli bramy obozu Auschwitz, zastali w nim krańcowo wycieńczonych więźniów. Dramat pognanych w marszach śmierci wciąż zaś trwał. Wielu z nich zostało uratowanych dzięki pomocy Polaków i Czechów mieszkających wzdłuż tras przejścia.

Jak Edward Gierek ze stoczniowcami debatował

Kiedy blisko pół wieku temu, po tragicznych wydarzeniach Grudnia ’70, miejsce Władysława Gomułki w fotelu I sekretarza KC PZPR zajął Edward Gierek, szybko okazało się, że nowy przywódca to także nowy styl uprawiania polityki. Jedni z pierwszych przekonali się o tym osobiście szczecińscy stoczniowcy. Czy jednak wynikało z tego coś konkretnego?

80 lat temu wybuchło powstanie w Czortkowie

80 lat temu, w nocy z 21 na 22 stycznia 1940 r., w Czortkowie na Podolu wybuchło powstanie przeciwko sowieckim okupantom. Trwający kilka godzin, skazany na porażkę zryw był pierwszym takim wystąpieniem w Europie okupowanej przez dwa totalitaryzmy.

75 lat temu do zrujnowanej Warszawy wkroczyła armia sowiecka

75 lat temu, 17 stycznia 1945 r., do lewobrzeżnych ruin Warszawy wkroczyły oddziały 1 Armii WP oraz sowieckie. Mimo że walki z wycofującymi się niewielkimi siłami niemieckimi trwały tylko kilka godzin, stały się ważnym elementem komunistycznej propagandy historycznej.

90 lat temu rozpoczęło nadawanie Polskie Radio Lwów

90 lat temu, 15 stycznia 1930 r., rozpoczęło nadawanie Polskie Radio Lwów – piąta regionalna rozgłośnia Polskiego Radia. Wiele programów i wielu twórców tej instytucji przeszło do historii polskiej kultury popularnej.

15 lat temu zmarł szermierz Jerzy Pawłowski

15 lat temu, 11 stycznia 2005 r., w Warszawie zmarł Jerzy Pawłowski, najwybitniejszy szermierz w historii polskiego sportu, medalista olimpijski. W roku 1964 podjął trwającą dekadę współpracę z wywiadem amerykańskim. Jego sprawa była jedną z największych afer szpiegowskich PRL.

105 lat temu powstał Komitet Generalny Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce

105 lat temu, 9 stycznia 1915 r., w Lozannie powołano Komitet Generalny Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce. Jego prezesem został Henryk Sienkiewicz. Za sprawą autorytetu członków komitetu na całym świecie zebrano miliony franków przekazanych do Polski zniszczonej przez wojnę.

80 lat temu podpisano umowy o funkcjonowaniu polskiej armii we Francji

80 lat temu, 4 stycznia 1940 r., premier Władysław Sikorski i premier Francji Édouard Daladier podpisali umowy o funkcjonowaniu polskiej armii we Francji. W ciągu kilku miesięcy – między wrześniem 1939 a czerwcem 1940 r. – udało się stworzyć wojsko liczące ponad 80 tys. żołnierzy.

30 lat temu nazwa Polska Rzeczpospolita Ludowa przeszła do historii

30 lat temu, 31 grudnia 1989 r., weszła w życie nowelizacja, która wprowadzała do konstytucji nową nazwę państwa, przywracała przedwojenne godło i wykreślała ideologiczne deklaracje zawarte w ustawie zasadniczej z roku 1952. Tego dnia określenie Polska Rzeczpospolita Ludowa przeszło do historii.

90 lat temu po raz piąty premierem rządu został Kazimierz Bartel

90 lat temu, 29 grudnia 1929 r., po raz piąty urząd prezesa Rady Ministrów objął prof. Kazimierz Bartel. Okres jego premierostwa zdominowały zaostrzający się konflikt z opozycją oraz pierwsze oznaki nadchodzącego kryzysu gospodarczego.