Artykuły historyczne

30 lat temu Rosja ujawniła część dokumentów dotyczących zbrodni katyńskiej

30 lat temu, 14 października 1992 r., prezydent Rosji Borys Jelcyn przekazał Polsce część dokumentów dotyczących zbrodni katyńskiej. Wśród nich była decyzja nakazująca wymordowanie polskich oficerów. W kolejnych latach Rosja stopniowo rezygnowała z prób wyjaśniania ludobójstwa z 1940 r.

40. rocznica śmierci Bogdana Włosika

40 lat temu, 13 października 1982 r., w Nowej Hucie kpt. SB Andrzej Augustyn zastrzelił 20-letniego Bogdana Włosika. W pogrzebie zamordowanego pracownika Huty im. Lenina uczestniczyło ok. 20 tys. osób. Była to jedna z największych manifestacji stanu wojennego.

80 lat temu Niemcy przeprowadzili serię egzekucji w Radomiu i Rożkach

80 lat temu, od 12 do 15 października 1942 r., niemieccy okupanci przeprowadzili w Radomiu i Rożkach cztery publiczne egzekucje, w których zamordowali 50 Polaków. Wśród nich byli konspiratorzy związani z Fabryką Broni w Radomiu, aresztowani po nieudanej akcji podziemia.

40 lat temu wydano wyroki w I procesie Konfederacji Polski Niepodległej

40 lat temu, 8 października 1982 r., wydano wyroki w procesie przywódców KPN, którzy zostali oskarżeni m.in. o „nieprawdziwe” nazywanie PRL państwem niesuwerennym. Proces Leszka Moczulskiego i jego kolegów był jednym z najciekawszych w dziejach komunistycznego aparatu represji.

80 lat temu oddziały AK przeprowadziły akcję „Wieniec”

80 lat temu, w nocy z 7 na 8 października 1942 r., oddziały dywersyjne warszawskiego Kedywu AK wysadziły tory kolejowe na liniach wokół Warszawy. Akcja „Wieniec” na wiele godzin opóźniła niemieckie transporty na front wschodni. W odwecie Niemcy powiesili 50 osób, a 39 rozstrzelali.

65 lat temu władze PRL zlikwidowały tygodnik „Po prostu”

65 lat temu, 2 października 1957 r., w KC PZPR podjęto decyzję o zakończeniu wydawania tygodnika „Po prostu”, który uważano za „głos gomułkowskiej odwilży”. Spowodowało to niezadowolenie studentów i kilkudniowe zamieszki na ulicach Warszawy. W ich następstwie zginęły dwie osoby, aresztowano kilkuset demonstrantów.

80 lat temu powołano „Żegotę” – organizację niosącą pomoc Żydom w okupowanej Polsce

80 lat temu, 27 września 1942 r. powstał Tymczasowy Komitet Pomocy Żydom „Żegota”. Założona przez Zofię Kossak-Szczucką podziemna organizacja, niosąca pomoc mordowanym przez Niemców polskim Żydom, była jedyną tego rodzaju strukturą w okupowanej Europie.

55 lat temu zmarł gen. Stanisław Sosabowski – twórca polskich wojsk spadochronowych

55 lat temu, 25 września 1967 r., w Londynie zmarł generał Stanisław Sosabowski, organizator i dowódca słynnej 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej, na czele której walczył w 1944 r. w operacji „Market Garden”. Po klęsce był obwiniany za jej niepowodzenie.

100 lat temu Sejm Ustawodawczy podjął decyzję o budowie portu w Gdyni

100 lat temu, 23 września 1922 r., Sejm przyjął ustawę upoważniającą rząd do budowy portu morskiego w Gdyni. W ciągu kilkunastu lat rybacka osada przekształciła się w jeden z najnowocześniejszych portów Europy, wokół którego powstało miasto liczące ponad 120 tys. mieszkańców.

90. rocznica śmierci Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury

90 lat temu, 11 września 1932 r., podczas lotu do Pragi por. Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura zginęli w katastrofie lotniczej koło Cierlicka Górnego w Czechosłowacji. O tragicznym locie zwycięzców zawodów Challenge opowiada PAP kustosz Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, Jarosław Dobrzyński.