Artykuły historyczne

30 lat temu zmarł Wacław Felczak – orędownik przyjaźni polsko-węgierskiej

30 lat temu, 23 października 1993 r., zmarł Wacław Felczak, emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego, szef kurierów tatrzańskich, więzień polityczny w PRL, współtwórca opozycji węgierskiej, zwolennik bliskiej współpracy narodów Europy Środkowej.

225 lat temu zginął Józef Sułkowski – „oficer największych nadziei”

225 lat temu, 22 października 1798 r., na przedmieściach Kairu zginął płk Józef Sułkowski, adiutant Napoleona, bohater wojny z Rosją w 1792 r. „Bezcenny dla każdego, kto podjąłby się wskrzeszenia Polski” – pisał o nim Bonaparte.

100 lat temu urodził się Józef Bandzo ps. Jastrząb, żołnierz mjr. „Łupaszki”

100 lat temu, 21 października 1923 r., urodził się Józef Bandzo ps. Jastrząb, jeden z najbardziej znanych żołnierzy oddziałów dowodzonych przez mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszkę”.

60 lat temu od kul ZOMO zginął Józef Franczak, ostatni żołnierz podziemia antykomunistycznego

60 lat temu, 21 października 1963 r., od kul ZOMO zginął Józef Franczak ps. Lalek, żołnierz WP, AK, ostatni partyzant podziemia, który poległ z bronią w ręku. Jego śmierć symbolicznie zamyka okres walki antykomunistycznego ruchu oporu.

250 lat temu powołano Komisję Edukacji Narodowej – pierwsze ministerstwo oświaty w Europie

250 lat temu, 14 października 1773 r., Sejm powołał Komisję Edukacji Narodowej. „Polacy, którzy w tylu innych względach innym narodowym dali się wyścignąć, w urządzeniu jednak edukacji jednym podskokiem nagłym wszystkie wyprzedzili” – pisał jeden ze świadków epoki.

100 lat temu doszło do komunistycznego zamachu na warszawskiej Cytadeli

100 lat temu, 13 października 1923 r. na Cytadeli doszło do największego zamachu terrorystycznego w dziejach Polski. Jego sprawcami byli agenci Związku Sowieckiego, którego celem był zdestabilizowanie sytuacji w Polsce. Okoliczności tego wydarzenia nigdy w pełni nie wyjaśniono.

80 lat temu rozpoczęła się bitwa pod Lenino, wykorzystana przez komunistyczną propagandę

80 lat temu, 12 października 1943 r., pod Lenino (ob. Białoruś) rozpoczęła się wyjątkowo krwawa bitwa pozycyjna, zakończoną klęską armii sowieckiej. „Była też wyjątkowym kłamstwem komunistycznej propagandy” – powiedział PAP historyk z Wojskowego Biura Historycznego dr Kamil Anduła.

84 lata temu powstał pierwszy na ziemiach polskich niemiecki obóz koncentracyjny

10 października 1939 roku w Forcie VII w Poznaniu Niemcy utworzyły pierwszy na ziemiach polskich obóz koncentracyjny – Konzentrationslager Posen. Był to największy w Wielkopolsce ośrodek eksterminacji polskich elit.

100 lat temu urodziła się Marianna Jarosz-Krasnodębska – Sprawiedliwa wśród Narodów Świata

100 lat temu, 10 października 1923 r., urodziła się Marianna Jarosz-Krasnodębska. W 2001 r. została uhonorowana - wraz z rodziną - tytułem Sprawiedliwej wśród Narodów Świata za uratowanie podczas niemieckiej okupacji w Piaskach koło Lublina życia 13 członkom żydowskich rodzin Honigów, Hubermanów i Lewinów.

80 lat temu w sowieckim łagrze zmarł Eugeniusz Bodo, gwiazda przedwojennego kina

80 lat temu, 7 października 1943 r., zmarł z wycieńczenia w sowieckim obozie Eugeniusz Bodo, jeden z najbardziej znanych aktorów polskiego kina, zwany królem elegancji, ale też kabareciarz, reżyser i producent filmów.