Artykuły historyczne

Powstanie Warszawskie. Rzeź Woli

Między 5 a 7 sierpnia 1944 r. na ulicach, w podwórzach, domach, fabrykach i szpitalach Woli doszło do bezprzykładnej w dziejach II wojny światowej, zorganizowanej masakry ludności cywilnej. Akcja wyniszczania miasta była odpowiedzią na wybuch Powstania Warszawskiego, ale jej przyczyny tkwią w ideologii niemieckiego nazizmu.

Powstanie Warszawskie. Rzeź Ochoty

Powstańcza ofensywa trwała na Ochocie kilka godzin, obrona – jedenaście dni. Przez cały ten czas dokonywało się zaplanowane ludobójstwo cywilów, przeprowadzane przez Niemców, ale w znacznie większym stopniu przez kolaboranckie oddziały Rosyjskiej Wyzwoleńczej Armii Ludowej.

Długie bitwy o godzinę „W”. Pamięć o Powstaniu w perspektywie

W ostatnich latach 1 sierpnia ma rangę równą świętom narodowym. Jednak przez dziesięciolecia symboliczna godzina „W” była umniejszana. Wysiłek Armii Krajowej był nazywany „oszustwem i fałszem”. Kłam tym twierdzeniom zadawały tłumy gromadzące się co roku przy mogiłach powstańców.

30 lat temu zmarł hrabia Edward Raczyński – czwarty prezydent RP na uchodźstwie

30 lat temu, 30 lipca 1993 r., zmarł hrabia Edward Bernard Raczyński, ambasador II RP w Londynie, prezydent na uchodźstwie, najdłużej żyjąca głowa państwa polskiego. „Ta prezydentura, ten ostatni płomyk naszej suwerenności, powinien płonąć” – mówił w latach osiemdziesiątych.

40 lat temu zniesiono w Polsce stan wojenny

40 lat temu, 22 lipca 1983 r., zniesiono w Polsce obowiązujący od 20 miesięcy stan wojenny. Jego formalne zakończenie nie oznaczało pełnego powrotu do względnych swobód sprzed jego wprowadzenia. Niektórzy historycy nawet nazywają kolejne lata istnienia PRL „stanem powojennym”.

80 lat temu utworzono 2. Korpus Polski pod dowództwem gen. Władysława Andersa

80 lat temu, 21 lipca 1943 r., rozkazem poległego kilkanaście dni wcześniej Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego został utworzony 2. Korpus Polski. Był nazywany „armią wygnańców”, która na kartach historii zapisała się dzięki bohaterstwu pod Monte Cassino.

50 lat temu Polacy po raz pierwszy nie poszli do pracy w sobotę

50 lat temu, 21 lipca 1973 r., Polacy po raz pierwszy mieli „wolną sobotę”. Miał to być symbol sukcesu rządów Edwarda Gierka. „Jednak władze starały się organizować wolny czas tak, aby Polacy nie wykorzystywali go zbyt samodzielnie” – mówi PAP dr hab. Mirosław Szumiło, historyk z IPN.

90 lat temu rozpoczęto nadawanie audycji „Wesoła Lwowska Fala”

„Wesoła Fala na masztach gra. I w wszystkich miastach o Lwowie gra, młodości piosnkę, humoru funt, niesie wam hasło: że śmiech to grunt!”. 90 lat temu, 16 lipca 1933 r., rozgłośnia Polskiego Radia we Lwowie rozpoczęła nadawanie audycji „Wesoła Lwowska Fala”.

80 lat temu żołnierze dywizji Berlinga przysięgali wierność Związkowi Sowieckiemu

80 lat temu, 15 lipca 1943 r., żołnierze 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki złożyli przysięgę, w której była mowa o wiernej służbie ojczyźnie i dochowaniu wierności ZSRS. Uroczystość w Sielcach nad Oką była propagandowym spektaklem maskującym prawdziwe cele tej formacji.

80 lat temu Stanisław Mikołajczyk stanął na czele rządu RP na uchodźstwie

80 lat temu, 14 lipca 1943 r., Stanisław Mikołajczyk objął urząd premiera rządu RP. Jego urzędowanie przypadało na decydujący okres II wojny światowej, który przesądził o kształcie powojennej Europy. Decyzje podejmowane przez Mikołajczyka miały służyć ratowaniu suwerenności Polski.