80 lat temu, 24 września 1943 r., na warszawskim Powiślu oddział Kedywu KG AK dowodzony przez Stanisława Jastrzębskiego „Kopcia” wykonał wyrok śmierci na zastępcy niemieckiego komendanta obozu przy ul. Gęsiej SS-Hauptscharführerze, Auguście Kretschmannie.
                          Niemcy na terenie okupowanej Polski zamordowali 20 tys. pacjentów szpitali psychiatrycznych. „Pierwszych ruchomych komór gazowych użyli do mordowania pacjentów szpitala w Gnieźnie w 1939 r.” – mówi PAP wykładowca Katedry Psychiatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego prof. Tadeusz Nasierowski.
                          30 lat temu, 19 września 1993 r., odbyły się drugie w dziejach III RP wybory parlamentarne. Zwyciężył w nich SLD, który wspólnie z PSL stworzył koalicję rządową. „W tych wyborach zderzyły się dwie diametralnie odmienne oceny minionych kilku lat” – ocenia w rozmowie z PAP historyk prof. Antoni Dudek.
                          30 lat temu, 17 września 1993 r., na dziedzińcu Belwederu odbyło się pożegnanie żołnierzy rosyjskich opuszczających Polskę. Moment ten był symbolicznym końcem okupacji, trwającej nieprzerwanie od 1944 r. Negocjacje dotyczące wycofania Rosjan były długim i skomplikowanym procesem.
                          84 lata temu, 17 września 1939 r., łamiąc polsko-sowiecki pakt o nieagresji, Armia Czerwona wkroczyła na teren Rzeczypospolitej Polskiej, realizując ustalenia zawarte w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow. Konsekwencją sojuszu dwóch totalitaryzmów był rozbiór osamotnionej Polski.
                          17 września 1939 r. strażnice Korpusu Ochrony Pogranicza pierwsze stawiły opór Sowietom. Najdłużej walczyło zgrupowanie gen. bryg. Wilhelma Orlika–Rückemanna, które 1 października stoczyło ostatni bój pod Wytycznem. Na wschodnich rubieżach RP poległo 2,5 tys. żołnierzy KOP i WP.
                          55 lat temu, 8 września 1968 r. Ryszard Siwiec, filozof, żołnierz AK, w proteście przeciw agresji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację, dokonał aktu samospalenia w czasie Centralnych Dożynek na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie.
                          390 lat temu, 7 września 1633 r., wojska Rzeczypospolitej dowodzone przez króla Władysława IV dotarły pod oblężony przez wojska moskiewskie Smoleńsk, aby rozstrzygnąć o przynależności tej strategicznie położonej twierdzy, stanowiącej klucz do panowania nad tą częścią Rusi.
                          80 lat temu, 7 września 1943 r., w Warszawie dokonano zamachu na Franza Bürkla, jednego z najbardziej sadystycznych oprawców więźniów Pawiaka. Była to jedna z najlepiej zaplanowanych i przeprowadzonych akcji likwidacyjnych wymierzonych w niemiecki aparat terroru w Generalnym Gubernatorstwie.
                          1 września 1939 r. niewielki Wieluń przy granicy z Niemcami został niemal całkowicie zniszczony w wyniku pierwszego bombardowania II wojny światowej. Mieszkańcy pozbawionego wojskowego znaczenia, niebronionego miasta stali się pierwszymi ofiarami niemieckiej przemocy.
                          Kiedy 8 września 1968 r. 59-letni Ryszard Siwiec dokonał samospalenia w proteście przeciwko inwazji wojsk Układu Warszawskiego (w tym ludowego Wojska Polskiego) na Czechosłowację, nie wiedział, że wpisał się w ten sposób w długą listę Polaków, którzy zdecydowali się zaprotestować przeciwko „bratniej pomocy” czy też wesprzeć w trudnej chwili Czechów i Słowaków.