Artykuły historyczne

Władysław Belina-Prażmowski – twórca kawalerii odrodzonej Rzeczypospolitej

Osiemdziesiąt lat temu, 13 października 1938 r., zmarł twórca kawalerii Legionów Polskich płk Władysław Belina-Prażmowski. Przeszedł do legendy czynu legionowego jako dowódca „ułańskiej siódemki” – pierwszego regularnego oddziału polskiego od czasu upadku Powstania Styczniowego.

100 lat temu Rada Regencyjna ogłosiła odezwę „Do Narodu Polskiego”

100 lat temu, 7 października 1918 r., Rada Regencyjna odezwą „Do Narodu Polskiego” zapowiedziała powstanie niepodległej Polski. Podstawą prawną było tzw. 14 punktów Thomasa Woodrowa Wilsona, czyli zaakceptowany przez państwa centralne fundament przyszłych rokowań pokojowych, kończących I wojnę światową.

Józef Unrug. Twórca polskiej Marynarki Wojennej, obrońca Wybrzeża

Był twórcą polskiej Marynarki Wojennej, kupił dla niej pierwszy okręt, by następnie dowodzić obroną Wybrzeża we wrześniu 1939 r. Wtedy też ten syn pruskiego generała oznajmił, że 1 września zapomniał języka niemieckiego. Zmarł w roku 1973 na emigracji we Francji, gdzie dorabiał jako kierowca ciężarówki. 2 października 2018 r. został z honorami pochowany w Gdyni wraz z żoną Zofią

90 lat temu ustanowiono Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

90 lat temu, w 1928 r., ustanowiono w Polsce kilka odznaczeń, którymi honorowano zasłużonych w walce o odrodzenie państwa, m.in. 27 września Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości. Bardzo rozbudowany wówczas program uroczystości wyznaczył ramy obchodów na kolejne kilkanaście lat.

110 lat temu Józef Piłsudski przeprowadził akcję pod Bezdanami

110 lat temu, 26 września 1908 r., przeprowadzono akcję pod Bezdanami. W napadzie na rosyjski pociąg wzięli udział najwybitniejsi członkowie Organizacji Bojowej PPS: uczestniczyło w niej czterech późniejszych premierów Polski, w tym Józef Piłsudski, który dowodził nią osobiście.

65 lat temu władze komunistyczne internowały prymasa Stefana Wyszyńskiego

65 lat temu, w nocy z 25 na 26 września 1953 r., władze komunistyczne internowały prymasa Stefana Wyszyńskiego. Kolejne trzy lata spędził w izolacji pozbawiony możliwości sprawowania swoich funkcji. Wbrew oczekiwaniom komunistów odnowiło to i prymasa, i polski Kościół.

40 lat temu odbyło się słynne spotkanie polskich i czechosłowackich opozycjonistów

40 lat temu, 20 września 1978 r., odbyło się drugie słynne spotkanie polskich i czechosłowackich opozycjonistów: KSS „KOR” i Karty 77, zorganizowane na granicy obu krajów. Była to jedna z pierwszych prób połączenia wysiłków grup dysydenckich walczących z komunistycznym totalitaryzmem.

25 lat temu terytorium Polski opuścili ostatni sowieccy żołnierze

25 lat temu, 18 września 1993 r., terytorium Polski oficjalnie opuścili ostatni sowieccy żołnierze. Pozostały po nich zrujnowane budynki, katastrofa ekologiczna i straty szacowane na 6 mld zł.

25 lat temu odbył się ponowny pogrzeb gen. Władysława Sikorskiego

25 lat temu, 17 września 1993 r., w Krakowie odbył się ponowny pogrzeb gen. Władysława Sikorskiego. Pół wieku po katastrofie gibraltarskiej szczątki premiera i Naczelnego Wodza sprowadzono do Polski 

Stan wojenny mógł zostać wprowadzony we wrześniu 1981 r.

Do siłowego zakończenia „polskiego kryzysu” lat osiemdziesiątych (najpierw strajków z lata 1980 r., a potem solidarnościowego karnawału) władze PRL, a konkretnie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, przymierzały się kilkukrotnie.