Artykuły historyczne

70 lat temu ruszyła budowa Nowej Huty

70 lat temu, 23 czerwca 1949 r., na polach jednej z podkrakowskich wsi rozpoczęła się budowa Nowej Huty – kombinatu metalurgicznego i „idealnego miasta socjalistycznego”. Był to jeden z największych projektów inżynierii społecznej w dziejach komunistycznej Polski.

75 lat temu rozpoczęła się operacja „Bagration”

75 lat temu, 22 czerwca 1944 r., rozpoczęła się operacja „Bagration” – błyskawiczne i łatwe zmiażdżenie sił Wehrmachtu przez Armię Czerwoną, skutkujące również jej dojściem nad prawy brzeg Wisły w czasie Powstania Warszawskiego.

85 lat temu powołano obóz w Berezie Kartuskiej

85 lat temu, 17 czerwca 1934 r., rozporządzeniem prezydenta Ignacego Mościckiego powołano obóz w Berezie Kartuskiej. Do dziś to jeden z najbardziej kontrowersyjnych momentów w dziejach międzywojennej Polski. Trafiali tam nie tylko przeciwnicy istnienia państwa polskiego z nielegalnej Komunistycznej Partii Polski i ukraińscy terroryści, lecz również krytycy rządów sanacji.

120 lat temu urodził się Konstanty Rokicki

120 lat temu, 16 czerwca 1899 r., urodził się Konstanty Rokicki – polski dyplomata, który fałszując paszporty Paragwaju, uratował od śmierci setki Żydów. On osobiście, bo tzw. Grupie Berneńskiej, do której należał, życie zawdzięcza ich kilka tysięcy.

Mundial 1974, czyli Kopciuszek na piłkarskich salonach

Gdy jechali na mundial, niewiele od nich oczekiwano. Miesiąc wystarczył, by stali się narodowymi bohaterami. Na ulicach witały ich nieprzebrane tłumy, na salonach przyjmowali Edward Gierek i Piotr Jaroszewicz. 45 lat temu, 13 czerwca 1974 r., rozpoczęły się w Niemczech X Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej, na których polscy zawodnicy sensacyjnie zajęli trzecie miejsce. 

30 lat prób osądzenia osób odpowiedzialnych za śmierć górników w kopalni „Wujek”

Osądzenie oskarżonych o udział w największej zbrodni stanu wojennego – strzelaniu do górników w kopalniach „Wujek” i „Manifest Lipcowy” – okazało się niezwykle trudne. W ciągu 30 lat od upadku PRL wielokrotnie podejmowano próby pociągnięcia do odpowiedzialności sprawców tej tragedii.

65 lat temu Stanisław Cat-Mackiewicz stanął na czele Rządu RP na Uchodźstwie

65 lat temu, 8 czerwca 1954 r., publicysta i pisarz Stanisław Cat-Mackiewicz stanął na czele Rządu RP na Uchodźstwie. W ciągu dwunastu miesięcy pełnienia tej funkcji działał na rzecz zjednoczenia emigracji. Rok po rezygnacji z urzędu powrócił do komunistycznej Polski.

75 lat temu Stanisław Mikołajczyk spotkał się z Franklinem D. Rooseveltem

75 lat temu, 7 czerwca 1944 r., premier Stanisław Mikołajczyk spotkał się w Waszyngtonie z prezydentem USA Franklinem D. Rooseveltem. Rozmowa była pierwszą z kilku pomiędzy tymi politykami i jednocześnie jednym z momentów, w których rząd RP przekonał się o rzeczywistych celach polityki aliantów oraz ich stosunku do polskich interesów.

75 lat temu z udziałem Polaków rozpoczęła się operacja „Overlord”

75 lat temu, 6 czerwca 1944 r., rozpoczęła się operacja „Overlord”. Jej pierwsza faza – lądowanie w Normandii – pozwoliła aliantom utworzyć w Europie drugi front, który w ciągu niespełna roku doprowadził do pokonania Niemiec. Mieli w tym udział również Polacy.

30 lat temu odbyły się częściowo wolne wybory parlamentarne, zakończone zwycięstwem „Solidarności”

30 lat temu, 4 czerwca 1989 r., na mocy porozumień między władzami PRL a częścią opozycji odbyły się częściowo wolne wybory parlamentarne. Zwycięstwo „S” otworzyło nową epokę w najnowszych dziejach Polski oraz wpłynęło na proces upadku komunizmu w Europie Środkowej.