Artykuły historyczne

215 lat temu urodził się Juliusz Słowacki – poeta „królom równy”

„Arcymistrz słowa, ten najpotężniejszy rzeźbiarz posągów duchów, który czterdzieści poematów jak czterdzieści piramid na pustyni świata po sobie zostawił” – pisał Cyprian Kamil Norwid o urodzonym 4 września 1809 r. wieszczu narodowym.

100 lat temu urodził się Jerzy Ficowski - poeta, znawca kultury cygańskiej i żydowskiej

4 września 1924 r. urodził się w Warszawie Jerzy Ficowski, poeta, odkrywca talentu Papuszy, znawca kultury cygańskiej i żydowskiej, entuzjasta twórczości Brunona Schulza, tłumacz; autor tekstu piosenki „Jadą wozy kolorowe”

85 lat temu Francja i Wielka Brytania wypowiedziały wojnę Niemcom

85 lat temu, 3 września 1939 r. Francja i Wielka Brytania, wypełniając zobowiązania sojusznicze wobec Polski wypowiedziały wojnę Niemcom. W kolejnych dniach, wbrew polskim nadziejom i sprzyjającej im słabości wojsk niemieckich na froncie zachodnim, nie podjęły zapowiadanej ofensywy mogącej skrócić II wojnę światową Europie o 5 lat.

44 lata temu zawarto Porozumienia Jastrzębskie. Górnicy wywalczyli wolne soboty

3 września 1980 r. w Jastrzębiu-Zdroju strajkujący górnicy tamtejszych kopalń zawarli porozumienia z przedstawicielami władz. Wśród wywalczonych postulatów znalazł się zapis o wolnych od pracy sobotach.

130 lat temu urodził się Gwido Langer, współtwórca złamania szyfru Enigmy

130 lat urodził się płk Gwido Langer. Przed II wojną kierował Biurem Szyfrów, komórką organizacyjną oddziału II sztabu generalnego Wojska Polskiego, w której kryptolodzy Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski złamali niemiecki szyfr Enigmy.

Samochód opancerzony "Kubuś", symbol Powstania Warszawskiego

W czasie Powstania Warszawskiego zbudowano samochód opancerzony, co było ewenementem w historii ruchu oparu podczas II wojny światowej. Na bazie ciężarowego Chevroleta powstał na Powiślu legendarny powstańczy "Kubuś". 2 września 1944 r. wziął udział w drugim ataku na Uniwersytet Warszawski.

Pół wieku temu odbyła się premiera filmu „Potop”

„Stan oblężenia w kinach wyświetlających ekranizację przygód Kmicica” - informował „Express Wieczorny” 4 września 1974 roku. Dwa dni wcześniej w warszawskim szerokoformatowym kinie „Relax” odbyła się premiera „Potopu” w reżyserii Jerzego Hoffmana.

Film „Potop” w 50. rocznicę premiery

Czy jest ktoś w Polsce, kto nie widział tego legendarnego filmu będącego adaptacją prozy Henryka Sienkiewicza? Mija 50 lat od premiery wielkiej polskiej superprodukcji znanej kilku pokoleniom Polaków. Film zestarzał się niezwykle dobrze i wiele scen po dziś dzień robi wrażenie rozmachem i dbałością o detale.

Konfederacja Polski Niepodległej – „romantycy i szaleńcy”

1 września 1979 r. pod Grobem Nieznanego Żołnierza twórcy KPN – głosem Niny Milewskiej – wyrazili publicznie, jaka idea połączyła ich w jednej partii. Niepodległość Polski, bo o niej mowa, była wówczas raczej marzeniem niż realnym celem politycznym.

35 lat temu zmarł Tadeusz Sędzimir, zwany „Edisonem metalurgii”

35 lat temu zmarł Tadeusz Sędzimir, polski inżynier i wynalazca zwany „Edisonem metalurgii”. Trzy najważniejsze spośród wielu jego wynalazków to metoda ciągłego cynkowania ogniowego, linia produkcyjna do ciągłego walcowania blachy na zimno oraz tzw. walcarka planetarna, pozwalająca zmienić masywną bryłę metalu w cienką blachę.