Artykuły historyczne

85 lat temu wybuchła II wojna światowa

Kampania polska we wrześniu 1939 r. to punkt zwrotny dziejów XX wieku. Opór Polski sprawił, że nazistowskie Niemcy straciły szansę na błyskawiczne zwycięstwo w ograniczonym, lokalnym konflikcie. Przez pięć tygodni Polska walczyła samotnie, najpierw z niemieckim, a potem także z sowieckim agresorem.

45 lat temu powstała Konfederacja Polski Niepodległej

1 września 1979 r. w Warszawie ogłoszono powstanie Konfederacji Polski Niepodległej. Było to pierwsze w dziejach PRL jawne ugrupowanie polityczne stawiające sobie za cel odzyskanie pełnej niezawisłości i całkowity demontaż ustroju komunistycznego.

75 lat temu urodził się Mirosław Chojecki – współtwórca niezależnego ruchu wydawniczego w PRL

1 września 1949 r. w Warszawie urodził się Mirosław Chojecki – opozycjonista, członek Komitetu Obrony Robotników, współtwórca niezależnego ruchu wydawniczego w PRL, współorganizator Niezależnej Oficyny Wydawniczej, która w podziemiu wydała ponad 500 książek; kawaler Orderu Orła Białego.

Kazimierz Deyna - charyzmatyczny piłkarz o sile danej przez Opatrzność

Kazik był typem przywódcy o charyzmatycznej, danej przez Opatrzność sile – pisał o nim trener Kazimierz Górski. 1 września 1989 roku, zginął tragicznie w Stanach Zjednoczonych Kazimierz Deyna.

„To znaczyłoby zmianę ustroju” – 44 lata temu podpisano porozumienia w Stoczni Gdańskiej

Podpisanie gdańskiego porozumienia z 31 sierpnia 1980 r., zakładającego możliwość powoływanie niezależnych związków zawodowych, otwierało nowy rozdział w dziejach Polski i Europy Środkowej. Jego finałem był demontaż systemu komunistycznego i koniec podziału Europy ustalonego w Jałcie w 1945 r.

Pół wieku temu przyjechał do stolicy ostatni pociąg ciuchci mareckiej

31 sierpnia 1974 roku o godz. 21.33 odjechał z Radzymina do Warszawy ostatni pociąg wąskotorowy. Żegnali go mieszkańcy, orkiestry strażackie i ekipa telewizyjna. Dzień później rozpoczęto fizyczną likwidację ciuchci mareckiej. Kursującą kolejkę można wciąż oglądać w teledysku Skaldów.

130 lat temu urodził się poeta Kazimierz Wierzyński – „sejsmograf zapisujący dolę narodu”

130 lat temu, 27 sierpnia 1894 roku w Drohobyczu urodził się Kazimierz Wierzyński – poeta, prozaik, redaktor naczelny „Przeglądu Sportowego” i tygodnika „Kultura”. Był złotym medalistą olimpijskim i skamandrytą, którego wyklęła PRL. Zbigniew Herbert określił go jako „sejsmograf zapisujący dolę narodu”.

110 lat temu rozpoczęła się bitwa pod Tannenbergiem – wielka klęska Imperium Rosyjskiego

110 lat temu, 26 sierpnia 1914 r. rozpoczęła się bitwa pod Tannenbergiem. Po obu stronach frontu walczyło około 600 tysięcy żołnierzy. Propaganda niemiecka określiła to zwycięstwo jako rewanż za klęskę Zakonu Krzyżackiego w bitwie z 1410 r. i kolejny etap wielowiekowego starcia Niemiec i Słowian.

85 lat temu kpt. Tadeusz Ziółkowski odmówił wprowadzenia „Schleswiga-Holsteina” do Gdańska

25 sierpnia 1939 roku kpt. Tadeusz Ziółkowski, szef pilotów portowych, odmówił wpuszczenia pancernika „Schleswig-Holstein” do Wolnego Miasta Gdańska. „Pierwszy żeglarz Rzeczypospolitej” przypłacił swoją postawę uwięzieniem i - w niedługim czasie - śmiercią w niemieckim obozie koncentracyjnym.

35 lat temu zmarł Roman Palester, kompozytor, szef działu kulturalnego Radia Wolna Europa

35 lat temu, 25 sierpnia 1989 r. zmarł w Paryżu Roman Palester, kompozytor, szef działu kulturalnego Radia Wolna Europa, autor muzyki do filmów m.in. "Zakazane piosenki", "Dziewczęta z Nowolipek" oraz przeboju "Baby, ach te baby".