Artykuły historyczne

20 lat temu zmarł Stanisław Jankowski „Agaton”

20 lat temu, 5 marca 2002 r., zmarł Stanisław Jankowski „Agaton”, cichociemny, oficer Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego, adiutant Naczelnego Wodza. Po wojnie współautor planów odbudowy Warszawy, m.in. Trasy W-Z i dzielnicy MDM.

95 lat temu „Mazurek Dąbrowskiego” został ogłoszony hymnem Polski

95 lat temu, 26 lutego 1927 r., Ministerstwo Spraw Wewnętrznych RP wydało okólnik ogłaszający zmodyfikowaną wersję „Mazurka Dąbrowskiego” – popularnej pieśni patriotycznej powstałej w 1797 r. we Włoszech – oficjalnym hymnem Polski. Wybór tego utworu nie był jednak oczywisty. O miano hymnu „konkurowały” z nim m.in. „Boże, coś Polskę” i „Rota”.

100 lat temu urodził się Stanisław Dydo, żołnierz AK, skazany w 1948 r. na śmierć

Setna rocznica urodzin Stanisława Dydo, oficera AK, rozstrzelanego w okresie terroru stalinowskiego w 1948 r., przypada w środę – przypomniał dr Adam Cyra, historyk związany z centrum badań Muzeum Auschwitz, badacz losów wielu żołnierzy AK.

75 lat temu przyjęto ustawę o amnestii

75 lat temu, 22 lutego 1947 r., Sejm Ustawodawczy przyjął ustawę o amnestii. Jej celem było rozbicie wciąż bardzo silnego podziemia antykomunistycznego. Amnestia objęła ponad 75 tys. osób. Mimo obietnic reżimu wiele z nich trafiło ponownie do więzień, niektóre skazano na śmierć.

75 lat temu Sejm Ustawodawczy uchwalił tzw. małą konstytucję

75 lat temu, 19 lutego 1947 r., Sejm Ustawodawczy wyłoniony w sfałszowanych wyborach uchwalił tzw. małą konstytucję. Jej zapisy pozornie umacniały w Polsce ustrój demokratyczny. W rzeczywistości trwała budowa systemu totalitarnego, dla którego wzorem był porządek panujący w ZSRS.

80 lat temu Maciej Aleksy Dawidowski usunął niemiecką tablicę z pomnika Kopernika

80 lat temu, rankiem 11 lutego 1942 r., harcerz Szarych Szeregów Maciej Aleksy Dawidowski ps. Alek samodzielnie usunął niemiecką tablicę z pomnika Kopernika w Warszawie. Zdaniem gen. Bora-Komorowskiego był to jeden z najlepszych kawałów polskiego podziemia zrobionych okupantowi.

40 lat temu powstał „Tygodnik Mazowsze”

40 lat temu, 11 lutego 1982 r., ukazał się drugi numer „Tygodnika Mazowsze”, jednego z najbardziej wpływowych i największych czasopism podziemnej „Solidarności”. Pierwsze wydanie „Tygodnika” nigdy nie trafiło do rąk czytelników z powodu wprowadzenia stanu wojennego.

75 lat temu Sejm Ustawodawczy wybrał Bolesława Bieruta na prezydenta RP

75 lat temu, 5 lutego 1947 r., wyłoniony w sfałszowanych wyborach Sejm Ustawodawczy wybrał na prezydenta RP Bolesława Bieruta. Jego dyktatorskie rządy były czasem budowania w Polsce podstaw systemu komunistycznego i okresem największego nasilenia terroru stalinowskiego.

40 lat temu w ponad 50 krajach świata usłyszano: „Żeby Polska była Polską”

30 stycznia 1982 r. w USA i innych demokratycznych krajach obchodzono Dzień Solidarności z Narodem Polskim, który miał być symbolicznym wsparciem dla zdelegalizowanego ruchu „Solidarności”. W ponad 50 krajach świata wyemitowano audycję „Żeby Polska była Polską”.

65 lat temu porwano i zabito syna Bolesława Piaseckiego

65 lat temu, 22 stycznia 1957 r., sprzed warszawskiego liceum św. Augustyna został uprowadzony uczeń tej szkoły – Bohdan, syn Bolesława Piaseckiego. Tajemnicze zniknięcie i śmierć syna jednego z najbardziej wpływowych i kontrowersyjnych polityków PRL pozostaje niewyjaśnione.