Artykuły historyczne

100 lat temu urodził się Wiesław Chrzanowski

20 grudnia 1923 r. urodził się Wiesław Chrzanowski, powstaniec warszawski, doradca Solidarności, marszałek Sejmu RP I kadencji, senator IV kadencji, minister sprawiedliwości, profesor prawa i kawaler Orderu Orła Białego.

90 lat temu Bolesław Bierut został skazany na karę siedmiu lat więzienia

Był wysokiej rangi funkcjonariuszem Kominternu - mówi PAP pracownik Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Warszawie dr Robert Spałek. 18 grudnia 1933 r. działacz KPP Bolesław Bierut został skazany za działalność komunistyczną na karę siedmiu lat więzienia.

130 lat temu urodził się Mieczysław Gębarowicz – „papież lwowskich Polaków”

130 lat temu, 17 grudnia 1893 r., urodził się Mieczysław Gębarowicz, historyk sztuki, znawca dziejów polskich Kresów, strażnik polskości we Lwowie, ostatni dyrektor lwowskiego Ossolineum. Mimo sowieckich represji do końca życia pozostał we Lwowie, ratując polskie dziedzictwo kulturowe.

42 lata temu wprowadzono stan wojenny

42 lata temu, w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r., wprowadzono stan wojenny. Władzę w Polsce przejęła junta wojskowa pod przywództwem gen. Wojciecha Jaruzelskiego. Celem reżimu komunistycznego było zniszczenie wielomilionowego ruchu „Solidarności”. Wojskowy zamach stanu kosztował życie co najmniej kilkudziesięciu Polaków.

100 lat temu YMCA rozpoczęła działalność w Polsce

100 lat temu, 8 grudnia 1923 r., powstała Polska YMCA. Pierwszym honorowym członkiem został marszałek Józef Piłsudski. Dzięki organizacji polska młodzież poznała koszykówkę, siatkówkę i piłkę wodną - powiedział PAP prezes Fundacji Muzeum Jazzu im. Leopolda Tyrmanda i wiceprezes Polskiej YMCA Andrzej Rumianowski.

80 lat temu zmarł Piotr Drzewiecki, pierwszy prezydent stolicy w niepodległej Polsce

80 lat temu, 8 grudnia 1943 r., w więzieniu w Berlinie zmarł Piotr Drzewiecki, prezydent Warszawy w latach 1917–1921, inżynier, pionier naukowego zarządzania przedsiębiorstwami. „Był wielkim orędownikiem i inicjatorem utworzenia Wielkiej Warszawy” – mówi PAP varsavianista dr Artur Bojarski.

70 lat temu płk. Jana Mazurkiewicza „Radosława” skazano na karę dożywotniego więzienia

70 lat temu, 7 grudnia 1953 r., komunistyczny sąd skazał na karę dożywotniego pozbawienia wolności byłego szefa Kedywu AK płk. Jana Mazurkiewicza „Radosława”. Proces Mazurkiewicza i trzech innych oficerów Kedywu był jednym z największych spektakli sądowych okresu stalinowskiego.

80 lat temu zakończyła się konferencja w Teheranie

W Teheranie Roosevelt wyraził zgodę na przesunięcie wschodniej granicy Polski na tzw. linię Curzona. Kluczowe i negatywne dla Polski decyzje w sprawie granic, ustroju i niepodległości zapadły właśnie tam – mówi PAP historyk z Uniwersytetu Warszawskiego prof. Tadeusz P. Rutkowski. 80 lat temu, 1 grudnia 1943 r., zakończyła się konferencja w Teheranie.

100 lat temu urodziła się Anna Danuta Sławińska, świadek rzezi Woli i exodusu Warszawy

100 lat temu, 30 listopada 1923 r., urodziła się Anna Danuta Sławińska; sanitariuszka w Szpitalu Zakaźnym św. Stanisława na Woli podczas Powstania Warszawskiego; później w obozie przejściowym w Pruszkowie Dulag 121 – gdzie była też tłumaczką niemieckiej komisji lekarskiej.

115 lat temu urodził się Aleksander Ford – reżyser „Krzyżaków”

115 lat temu, 24 listopada 1908 r., urodził się Aleksander Ford, jeden z najważniejszych twórców polskiego kina. „Od początku swojej działalności starał się kręcić filmy zaangażowane, a przy tym przystępne, otwarte na szeroką publiczność” – mówi PAP biograf reżysera Michał Danielewicz.