Artykuły historyczne

30 lat temu odbyły się drugie w dziejach III RP wybory parlamentarne

30 lat temu, 19 września 1993 r., odbyły się drugie w dziejach III RP wybory parlamentarne. Zwyciężył w nich SLD, który wspólnie z PSL stworzył koalicję rządową. „W tych wyborach zderzyły się dwie diametralnie odmienne oceny minionych kilku lat” – ocenia w rozmowie z PAP historyk prof. Antoni Dudek.

30 lat temu pożegnano ostatnich żołnierzy rosyjskich stacjonujących w Polsce

30 lat temu, 17 września 1993 r., na dziedzińcu Belwederu odbyło się pożegnanie żołnierzy rosyjskich opuszczających Polskę. Moment ten był symbolicznym końcem okupacji, trwającej nieprzerwanie od 1944 r. Negocjacje dotyczące wycofania Rosjan były długim i skomplikowanym procesem.

84. rocznica sowieckiej napaści na Polskę

84 lata temu, 17 września 1939 r., łamiąc polsko-sowiecki pakt o nieagresji, Armia Czerwona wkroczyła na teren Rzeczypospolitej Polskiej, realizując ustalenia zawarte w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow. Konsekwencją sojuszu dwóch totalitaryzmów był rozbiór osamotnionej Polski.

17 września 1939 r. strażnice Korpusu Ochrony Pogranicza pierwsze stawiły opór Sowietom

17 września 1939 r. strażnice Korpusu Ochrony Pogranicza pierwsze stawiły opór Sowietom. Najdłużej walczyło zgrupowanie gen. bryg. Wilhelma Orlika–Rückemanna, które 1 października stoczyło ostatni bój pod Wytycznem. Na wschodnich rubieżach RP poległo 2,5 tys. żołnierzy KOP i WP.

55 lat temu Ryszard Siwiec dokonał samospalenia, protestując przeciw agresji na Czechosłowację

55 lat temu, 8 września 1968 r. Ryszard Siwiec, filozof, żołnierz AK, w proteście przeciw agresji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację, dokonał aktu samospalenia w czasie Centralnych Dożynek na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie.

390 lat temu pod Smoleńskiem rozpoczęła się jedna z największych bitew polsko-rosyjskich

390 lat temu, 7 września 1633 r., wojska Rzeczypospolitej dowodzone przez króla Władysława IV dotarły pod oblężony przez wojska moskiewskie Smoleńsk, aby rozstrzygnąć o przynależności tej strategicznie położonej twierdzy, stanowiącej klucz do panowania nad tą częścią Rusi.

80 lat temu Armia Krajowa zlikwidowała Franza Bürkla – zbrodniarza z Pawiaka

80 lat temu, 7 września 1943 r., w Warszawie dokonano zamachu na Franza Bürkla, jednego z najbardziej sadystycznych oprawców więźniów Pawiaka. Była to jedna z najlepiej zaplanowanych i przeprowadzonych akcji likwidacyjnych wymierzonych w niemiecki aparat terroru w Generalnym Gubernatorstwie.

Mieszkańcy Wielunia stali się pierwszymi ofiarami II wojny światowej

1 września 1939 r. niewielki Wieluń przy granicy z Niemcami został niemal całkowicie zniszczony w wyniku pierwszego bombardowania II wojny światowej. Mieszkańcy pozbawionego wojskowego znaczenia, niebronionego miasta stali się pierwszymi ofiarami niemieckiej przemocy.

Solidarni 1968

Kiedy 8 września 1968 r. 59-letni Ryszard Siwiec dokonał samospalenia w proteście przeciwko inwazji wojsk Układu Warszawskiego (w tym ludowego Wojska Polskiego) na Czechosłowację, nie wiedział, że wpisał się w ten sposób w długą listę Polaków, którzy zdecydowali się zaprotestować przeciwko „bratniej pomocy” czy też wesprzeć w trudnej chwili Czechów i Słowaków.

80 lat temu w akcji pod Sieczychami poległ Tadeusz Zawadzki „Zośka”

80 lat temu, 20 sierpnia 1943 r., w ataku na posterunek graniczny w Sieczychach poległ Tadeusz Zawadzki „Zośka”. „Celem akcji było zademonstrowanie sprzeciwu wobec rozdzielenia przez Niemców sztuczną granicą polskich ziem i osłabienie kontroli nad granicą, którą często przekraczali także kurierzy Podziemia” – mówi PAP historyk z Uniwersytetu Warszawskiego dr hab. Tadeusz Paweł Rutkowski.