Artykuły historyczne

230 lat temu wybuchła insurekcja warszawska – pierwsze powstanie w dziejach stolicy

230 lat temu, 17 kwietnia 1794 r. wybuchła w Warszawie insurekcja. Dzięki ofiarnej postawie ludności miasta, wojska rosyjskie zostały szybko wyparte ze stolicy, ponosząc przy tym znaczne straty. Wśród przywódców powstańczych szczególnie wyróżnił się miejski radny, szewc – Jan Kiliński.

„Gotyckim kunsztem ukształcona ściana” – Polska w murach katedry Notre Dame

Z chmur się wychyla jak duch Ossyjana…/ Ludzi nie dojrzysz… Lecz nad mgłami fali/ Stoją posągi (gdzie płynie Sekwana) – pisał Juliusz Słowacki o katedrze Notre Dame w Paryżu. 5 lat temu, 15 kwietnia 2019 r. ogromny pożar zagroził istnieniu tej najsłynniejszej katedry europejskiego średniowiecza.

Pięć lat temu wybuchł pożar katedry Notre Dame. I kolejny raz uruchomił naszą wyobraźnię

Pożar, który 15 kwietnia 2019 r. wybuchł w paryskiej katedrze Notre Dame, kolejny raz na uruchomił naszą wyobraźnię, wzbudził skojarzenia. Masową reakcją internautów na dramatyczne wydarzenie było przywoływanie obrazów i grafik Zdzisława Beksińskiego.

115 lat temu urodził się Stanisław Ulam – współtwórca bomby termojądrowej

115 lat temu, 13 kwietnia 1909 r., urodził się Stanisław Ulam. Współtwórca lwowskiej szkoły matematycznej, jeden z ojców bomby atomowej i wodorowej. Miał swój udział w wysłaniu ludzi na Księżyc, był także doradcą naukowym prezydenta Kennedy’ego oraz armii USA w najgorętszym okresie zimnej wojny.

„Katyń: zbrodnia bez sądu i kary” – ponad 80 lat poszukiwania prawdy o sowieckim ludobójstwie

Jak kropla po kropli wydrążyć może kamień, tak samo lat trzeba na to, aby zdobyć jakąś prawdę o Sowietach, którą władze chcą ukryć – napisał jeden z pierwszych badaczy Zbrodni Katyńskiej Józef Mackiewicz. Wybitny pisarz przewidział, że dotarcie do prawdy o masakrze z 1940 r. może zająć wiele dekad.

13 kwietnia – Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej

13 kwietnia 1943 r. w Berlinie ujawniono informacje o odnalezionych w Katyniu masowych grobach polskich oficerów zamordowanych przez sowieckie NKWD. 14 listopada 2007 r. uchwałą Sejmu RP 13 kwietnia został ustanowiony Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.

100 lat temu urodził się profesor Andrzej Wyczański

Powstaniec warszawski i znakomity historyk, badacz epoki nowożytnej, autor pionierskich opracowań z zakresu dziejów społeczno-gospodarczych. Był niezwykle zasłużony dla organizacji nauki w Polsce, pełnił m.in. funkcje prorektora Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku oraz sekretarza naukowego i wiceprezesa Polskiej Akademii Nauk. Dokładnie 100 lat temu, 13 kwietnia 1924 r. w Warszawie urodził się Andrzej Wyczański.

79 lat temu żołnierze gen. Maczka uwolnili ponad 1700 Polek z obozu w Oberlangen

12 kwietnia 1945 roku 1 Dywizja Pancerna dowodzona przez gen. Stanisława Maczka wyzwoliła niemiecki obóz jeniecki w Oberlangen, oswobadzając ponad 1700 uczestniczek Powstania Warszawskiego. Niecały miesiąc później, po zdobyciu niemieckiej bazy Wilhelmshaven, polscy żołnierze cieszyli się już z zakończenia wojny.

945 lat temu zamordowany został biskup krakowski Stanisław – przyszły patron Polski

945 lata temu, 11 kwietnia 1079 r. w Krakowie z polecenia króla Bolesława II Szczodrego wykonano wyrok na biskupie Stanisławie ze Szczepanowa. Jego śmierć wpłynęła na losy Polski w kolejnych dekadach, a postać biskupa stała się ważnym symbolem rodzącej się wspólnoty narodowej.

„Jeśli zapomnę o Nich – Ty, Boże na niebie zapomnij o mnie!” – strażnicy prawdy o Katyniu

Wśród ofiar katastrofy smoleńskiej z 10 kwietnia 2010 r. szczególne miejsce zajmowali walczący o prawdę i pamięć o ofiarach Zbrodni Katyńskiej: członkowie Rodzin Katyńskich, wspierający ich kapłani oraz działacze społeczni i urzędnicy.