Zagranicznych użytkowników Archiwum IPN obowiązują takie same zasady jak użytkowników krajowych – przypomniało we wtorek Kolegium IPN. Komunikat w tej sprawie – jak podkreśliło kolegium – ma związek z rozmowami prowadzonymi pomiędzy IPN a Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie.
"Kolegium IPN przypomina, że użytkowników korzystających z zasobu Archiwum IPN poza granicami Polski obowiązują uregulowania prawne zawarte w ustawie o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, tak jak w przypadku użytkowników krajowych" - podał przewodniczący Kolegium IPN prof. Wojciech Polak.
Szef Kolegium IPN przypomniał przy tym przepisy ustawy o IPN, zgodnie z którymi Kolegium IPN zatwierdza zasady m.in. ewidencjonowania, przechowywania, udostępniania i publikowania dokumentów z zasobu IPN oraz zajmuje stanowisko w sprawach ważnych dla Instytutu.
W sprawie współpracy IPN z amerykańską placówką na początku lutego br. spotkał się prezes IPN Jarosław Szarek z ambasador USA Georgette Mosbacher i Sarą Bloomfield, dyrektor Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie. "Strony potwierdziły wolę kontynuacji współpracy i gotowość do dalszego prowadzenia rozmów. Kolejne spotkanie przedstawicieli obu instytucji odbędzie się w ciągu najbliższych dwóch miesięcy" - poinformował IPN na swojej stronie internetowej.
Pod koniec stycznia PAP dowiedziała się, że Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie chce zmienić zasady współpracy archiwalnej z IPN. Problemem jest kwestia wymiany dokumentów obu instytucji. Zasoby Archiwum IPN znacznie przekraczają zbiory w Waszyngtonie.
Jak mówił w styczniu PAP wiceprezes IPN Mateusz Szpytma, wyczerpała się dotychczasowa wymiana archiwalna pomiędzy IPN a Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie. "Skończyły się dokumenty, które mogły interesować IPN jako część naszego zasobu archiwalnego. A Muzeum Holokaustu jest bardzo zainteresowane zasobem IPN. Propozycje dalszej współpracy ze strony Muzeum Holokaustu zawierają bardzo duże oczekiwania względem IPN. W tej sytuacji prezes IPN zwrócił się o konsultacje do Kolegium IPN przedstawiając swoje stanowisko, które zostało jednogłośnie przyjęte" - tłumaczył Szpytma.
Podkreślił, że na obecnym etapie stanowisko prezesa IPN zostanie przedstawione władzom Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie.
Także przewodniczący Kolegium IPN prof. Wojciech Polak zwrócił uwagę, że Muzeum Holokaustu miało umowę z Instytutem Pamięci Narodowej, "która powoli wyczerpała swoją formułę". Polegała ona na wymianie materiałów archiwalnych w relacji "jeden do jeden", czyli - jak mówił prof. Polak - "jedna klatka naszych materiałów za klatkę ich materiałów".
Szef Kolegium IPN podkreślił, że umowa IPN z amerykańską placówką muzealną powinna zapewniać równe prawa, mimo że zasoby Archiwum IPN znacznie przekraczają zbiory w Waszyngtonie. Ponadto - jak wyjaśnił prof. Polak - IPN nie może skopiować "ogromnej części swojego zasobu" i przekazać za ocean, ponieważ nie pozwalają na to przepisy.
Zgodnie z ustawą o IPN pion archiwalny Instytutu gromadzi, ewidencjonuje, przechowuje, opracowuje, zabezpiecza i udostępnia dokumenty zbrodni z lat 1917-90 oraz dokumenty ukazujące fakty i okoliczności dotyczące losów Narodu Polskiego w latach 1939-90 i informujące o poniesionych ofiarach i wyrządzonych szkodach, wydaje na ich podstawie uwierzytelnione odpisy, wypisy, wyciągi i reprodukcje przechowywanych dokumentów.
Ponadto IPN gromadzi materiały archiwalne pozyskane w formie oryginalnych dokumentów, kopii lub na nośnikach elektronicznych od instytucji prowadzących archiwa z innych państw, polskich instytucji emigracyjnych i polonijnych oraz osób prywatnych z kraju i zagranicy.
W ustawie o IPN art. 36 głosi, że dokumenty zgromadzone przez Instytut udostępnia się w celu: 1) wykonywania zadań ustawowych; 2) prowadzenia badań naukowych; 3) publikacji materiału prasowego (...) z upoważnienia redakcji albo wydawcy. (PAP)
nno/ pat/
