Przedwojenne fotografie wykonane prawdopodobnie przez poetę Józefa Czechowicza pokaże on-line, w formie diaporamy, muzeum Dom Kuncewiczów w Kazimierzu Dolnym (Lubelskie). Kuncewiczówka, której remont dobiega końca, będzie w wakacje dostępna dla turystów.
Premiera diaporamy, czyli spektaklu audiowizualnego, pt. „Nie otwieraj mi innego raju...” odbędzie się w sobotę wieczorem, z okazji Nocy Muzeów, na kanale YouTube Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym, którego oddziałem literackim jest Dom Kuncewiczów.
Zaprezentowane będą 33 fotografie wykonane w latach 30. XX wieku. „Będzie to premierowy pokaz zdjęć, bo kolekcja jest najnowszym zbiorem pozyskanym przez oddział Dom Kuncewiczów od prywatnego darczyńcy” - powiedziała kierownik oddziału Dom Kuncewiczów Monika Januszek-Surdacka.
Zdjęcia przedstawiają przedwojenne dzielnice i okolice Lublina - Stare Miasto, Wieniawa, Kalinowszczyzna – ale także Kazimierz Dolny i podkazimierską Bochotnicę. Na dwóch fotografiach ruin zamku w Bochotnicy sfotografowano również samego Czechowicza. „Dlatego o zbiorze mówimy +przypisuje się autorstwo+, a nie +autorstwa+ Czechowicza. W owych czasach zdjęć z samowyzwalaczem na tak dużą odległość poeta nie mógł wykonać samodzielnie” – zaznaczyła Januszek-Surdacka.
Prezentacjom fotografii towarzyszyć będą fragmenty wierszy Czechowicza. „Muzyczną oprawę prezentacji zapewnił Marek Andrzejewski, udostępniając do diaporamy jedną ze swoich piosenek, do tekstu Józefa Czechowicza” – dodała kierownik.
Ustalenie daty, w której Józef Czechowicz wykonał fotografie jest trudne. „Możemy o tym wnioskować na podstawie zachowanej korespondencji. Uważa się, że spacer fotograficzny poety był swoistym pożegnaniem z Lublinem, przed jego wyjazdem do Warszawy. Na kopercie, w której znajdowały się odbitki podarowane Domowi Kuncewiczów, widnieje data 1934” – podała Januszek-Surdacka.
Nie wiadomo też dokładnie, w jaki sposób zdjęcia trafiły w prywatne ręce, według ustaleń muzealników mogły być kupione w latach 50. XX wieku. „Najprawdopodobniej wykonano je z tych samych negatywów, które zakupiło w drugiej połowie lat 60. XX w. Wydawnictwo Lubelskie od jednego z przyjaciół Czechowicza, poety Wacława Mrozowskiego. Całą ich kolekcję posiada obecnie Muzeum Lubelskie” – Wyjaśniła Januszek-Surdacka.
Kuncewiczówka, znana też jako Willa Pod Wiewiórką, powstała w 1936 r. Wzniesiono ją z sosnowych bali, a podpiwniczenie wykonano z białego kamienia nazywanego opoką kazimierską. Dom należał do pisarki Marii Kuncewiczowej i jej męża Jerzego, prawnika, literata i polityka ruchu ludowego.
W Domu Kuncewiczów obecnie dobiega końca generalny remont konserwatorski. Modernizacja obejmowała m.in. wymianę dachu, wzmocnienie fundamentów, wykonanie brakujących dotychczas przyłączy wodociągowego i kanalizacyjnego do budynku. Odnowiony został ogród i ogrodzenie działki, które wykonane jest z kazimierskiej opoki, w stylu nawiązującym do budynku. Podczas prac modernizacyjnych na frontonie Domu Kuncewiczów odkryto podpis architekta, Karola Sicińskiego, który zaprojektował ten budynek. Januszek-Surdacka poinformowała, że wkrótce, prawdopodobnie w czerwcu, placówka po remoncie zostanie udostępniona dla turystów.
Kuncewiczówka jest jednym z pięciu zabytkowych budynków w Kazimierzu Dolnym – obok Kamienicy Celejowskiej, Spichlerza Ulanowskiego, Domu z Modliborzyc, Dworu z Gościeradowa - odnawianych w ramach projektu modernizacji i konserwacji Muzeum Nadwiślańskiego. Wartość całego projektu to ponad 17 mln zł. Muzeum otrzymało na ten cel dofinansowanie unijne – ponad 9,7 mln zł z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Środki na wkład własny zapewnił Urząd Marszałkowski w Lublinie. (PAP)
Autorka: Renata Chrzanowska
ren/ pat/
