79. numer kwartalnika historycznego "Karta"
79. numer kwartalnika historycznego w nowej szacie graficznej, w kolorze i w większym formacie – już w sprzedaży.
W numerze m.in.:
’89 Wolność z wyboru
Jedenastu uczestników przełomu 1989 (m.in. Tomasz Jastrun, Anka Grupińska, Marcin Król, Józef Pinior, Piotr Szwajcer, Krzysztof Skiba) przedstawia swoje dopełniające się wzajemnie doświadczenia z odzyskiwania wolności i podsumowuje sens 1989 roku.
Wielka wojna: Warszawa za carem 1914/15
Opowieść o nastrojach mieszkańców stolicy w pierwszym roku I wojny światowej (wyimki z prasy, dzienników i listów).
Zaleszczyki – najmodniejszy kurort II RP
Barwna fotograficzna opowieść o przedwojennych Zaleszczykach, letniej stolicy Polski, najsławniejszym kurorcie II RP (zdjęcia ze zbiorów Tomasza K. Kozłowskiego).
Łódź pod swastyką
Relacje i wspomnienia Niemców z Łodzi z lat 1939–1945 (w tym fragmenty z prasy nazistowskiej), gdy wprowadzano plan całkowitej germanizacji.
A ponadto:
Brytyjczyk w Peerelu: zapiski ambasadora
Norwegia ’44: dziennik rozpaczy
Kryptonim „Kapitalista” – Urząd Bezpieczeństwa wobec żydowskiego przedsiębiorcy
Na pomoc bratniej Korei: 1954–55
Wolność z wyboru
By […] zrozumieć, czym jest dzisiejsza Polska i kim jesteśmy my sami, konieczna jest odpowiedź na pytanie: czym był rok 1989. O rekapitulację swojego doświadczenia tamtego momentu i tym samym próbę odpowiedzi na powyższe pytanie zwróciłem się do kilkunastu osób. [...] Zebrane świadectwa stanowią odpowiedź wykraczającą poza czysto osobiste wspomnienie i chwytają podstawową kategorię: zmiany dotykającej całego polskiego społeczeństwa.
Ze wstępu Łukasza Bertrama
Warszawa za carem
WACŁAW JĘDRZEJEWICZ podoficer „Strzelca”
Warszawa przeżywała wówczas okres szału wojennego: nienawiść do Niemców związała się w jedną całość z uwielbieniem do Rosji, personifikowanej przez armię rosyjską. Wrogie manifestacje 31 lipca przed konsulatami austriackim i niemieckim łączyły się z akcją wyrażania sympatii dla Rosji i wiary w jej zwycięstwo. Rozróżniano tylko dwie strony konfliktu: Rosja i Niemcy. Sprawę Polski polecano opiece boskiej.
Lipiec/sierpień 1914
Riwiera Zaleszczyki
Pobyt w Zaleszczykach okazał się istnym wprost cudem. Cały czas letnia pogoda, upały, błogie powietrze, moc winogron
i przepysznych owoców wszelkiego rodzaju – po prostu raj ziemski, zalany słońcem. Plażowaliśmy po cztery godziny dziennie, a ja co dzień prawie kąpałam się w Dniestrze. Wróciliśmy […] pełni radości, że jest w Polsce taki zakątek
– notowała w dzienniku 26 września 1937 Maria Dąbrowska.
Łódź pod swastyką
EDUARD ZIEGLER lekarz
Miasto zostało włączone do Wielkiej Rzeszy Niemieckiej. W jak najkrótszym czasie wszystko miało zostać zniemczone. Stare nazwy ulic, żydowskie i polskie szyldy zniknęły. Teraz nazywały się wyłącznie Adolf-Hitler-, Hermann-Göring-, Schlageter-, Horst-Wessel-Strasse, Deutschlandplatz, Buschlinie. […] Wszystko w mieście zostało zmienione, zamalowane, zamazane. Nigdy malarze nie byli tak zapracowani, jak wówczas.
Gry dyplomatyczne
Zapiski sir Johna Nicholasa Hendersona, brytyjskiego ambasadora w Warszawie z lat 1969–72.
SIR JOHN NICHOLAS HENDERSON
Przekonany komunista, jakim był Gierek, nasiąknął tymi ideałami podczas ciężkiej pracy w kopalniach północnej Francji i nie zamierzał ich porzucić. Miałem okazję zamienić z nim kilka zdań – było to w czasie przerwy meczu piłkarskiego w Katowicach – i kiedy powiedziałem, że musi się czuć zmęczony z powodu rozmiaru zadań i presji, jakiej jest poddawany, odpowiedział sucho, iż „komuniści nigdy nie są zmęczeni”.
„Karta” to niezmiennie historia XX wieku – przede wszystkim Polski i Europy Środkowo-Wschodniej – opowiedziana niemal wyłącznie przez jej świadków, z perspektywy jednostki: poprzez dzienniki, wspomnienia, relacje, listy, dokumenty i liczne, nieznane fotografie archiwalne.
(Ośrodek KARTA)
