O deportacjach, wysiedleniach i przymusowych migracjach jako nieodłącznym elemencie konfliktów zbrojnych i wojen we współczesnym świecie rozmawiać będą uczestniczy I Oświęcimskiego Forum Praw Człowieka, które rozpocznie się w czwartek.
Organizatorka Forum Alicja Bartuś podkreśliła, że stawia ono sobie dwa cele. Chce określić stan wiedzy na temat deportacji, wysiedleń i przymusowych migracji w różnych okresach i przeanalizować je pod kątem poszanowania praw człowieka oraz zagrożeń dla bezpieczeństwa. Drugim celem jest uświadomienie Europejczykom, że problem dotyczy także ich i dlatego nie powinni być wobec niego obojętni.
Bartuś przypomniała, że skutki polityczne i społeczne migracji związanych z wojnami w XX w., zmianami granic w Europie po 1945 roku, polityką stalinowską czy konfliktem na Bałkanach są odczuwalne w Europie do dziś. Sytuacja w Afryce, Azji czy Ameryce Południowej pokazuje, że problem nie znika, a wręcz się nasila.
Organizatorka Forum Alicja Bartuś przypomniała, że skutki polityczne i społeczne migracji związanych z wojnami w XX w., zmianami granic w Europie po 1945 roku, polityką stalinowską czy konfliktem na Bałkanach są odczuwalne w Europie do dziś. Sytuacja w Afryce, Azji czy Ameryce Południowej pokazuje, że problem nie znika, a wręcz się nasila.
„Może to świadczyć o tym, że społeczność międzynarodowa nie wyciągnęła należytych wniosków z traumatycznych doświadczeń milionów tułaczy. Głównym powodem jest brak elementarnej wiedzy na temat przymusowych migracji, deportacji, wysiedleń i wypędzeń oraz ich skutków. Jedynie ona może być fundamentem budowy systemu międzynarodowych mechanizmów zapobiegania kolejnym tragediom oraz rozwiązywania już zaistniałych” – powiedziała.
Jak dodała Alicja Bartuś, tylko w oparciu o taką wiedzę można wśród obojętnej dotąd społeczności międzynarodowej budzić empatię dla ludzi przymusowo wyrzuconych z domu i ojczyzny. „Dopiero na takim podłożu ma szansę wyrosnąć silny sprzeciw globalnej opinii publicznej przeciwko nowym tragediom i ich skutkom” – podkreśliła.
Organizatorzy Forum zaznaczyli, że Oświęcim, w którym Niemcy założyli obóz Auschwitz, jest miejscem, które przypomina wszystkim do czego prowadzi eskalacja złej woli, kłamstwa, nienawiści i przemocy. „Miasto Oświęcim wzięło na siebie obowiązek głoszenia światu tej trudnej – acz fundamentalnej – prawdy” – wyjaśnił prezydent Oświęcimia Janusz Chwierut.
Zdaniem dyrektora Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau Piotra Cywińskiego równia pochyła, która prowadzi do ludobójstwa, zaczyna się wraz z kwestionowaniem praw człowieka. „Dlatego właśnie na doświadczeniu Auschwitz można najpełniej budować refleksję nad dzisiejszą ochroną praw człowieka. Taka refleksja może być najcenniejszym wkładem Oświęcimia w budowanie ogólnoludzkiego jutra” – powiedział.
Forum odbędzie się pod patronatem Rzecznika Prawa Obywatelskich Ireny Lipowicz. Jej zdaniem poruszany temat jest ważny i aktualny. „Ochrona praw człowieka pozostaje w XXI w. prawdziwym wyzwaniem. Z jednej strony, zarówno w Polsce, jak i na świecie, mamy poważne osiągnięcia w tym zakresie. (…) Z drugiej jednak - do rangi gorzkiego symbolu urasta fakt, że do Polski przybyły pierwsze grupy uchodźców z Krymu” – podkreśliła Lipowicz.
Rzecznik uważa, że nie ma pewności, czy za mieszkańcami Krymu nie pojawią się liczniejsze grupy uchodźców, uciekających przed wojnami, biedą, prześladowaniami politycznymi i religijnymi. „Dlatego potrzebna nam jest refleksja i debata na ten temat. Prowadzona w pobliżu byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau nabiera ona szczególnego znaczenia i wagi. Pokazuje, do czego prowadzi zaprzeczenie godności człowieka, nieuznawanie jego prawa do wolności i demokracji” – podkreśliła.
W trzydniowej oświęcimskiej debacie pod hasłem: „Europa wobec wyzwań XXI wieku. Deportacje, wysiedlenia i przymusowe migracje jako nieodłączny element konfliktów zbrojnych i wojen współczesnego świata” wezmą udział naukowcy, dziennikarze i przedstawiciele organizacji pozarządowych z Polski, Niemiec, Rosji, Ukrainy, Litwy, Włoch i Szwecji, m.in. Aleksander Gurjanow ze Stowarzyszenia Memoriał, ukraiński kulturoznawca i politolog Taras Wozniak, prezes Ośrodka Karta Zbigniew Gluza, były Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Andrzej Zoll, francuski publicysta Bernard Margueritte i znawca historii ZSRS prof. Mariusz Wołos.
Forum odbędzie się pod patronatem portalu historycznego dzieje.pl. (PAP)
szf/ abe/