Inscenizację batalistyczną „Akcji Burza” z udziałem rekonstruktorów i historycznego sprzętu wojskowego przygotowało na 17 kwietnia w Olsztynku Muzeum II Wojny Światowej z Gdańska. Rekonstrukcja odbędzie się w olsztyneckim Parku Etnograficznym.
"To będzie druga edycja inscenizacji nawiązującej do działalności Polskiego Państwa Podziemnego. Odtworzone epizody historyczne będą opowiadały o wybranych wydarzeniach pierwszej połowy 1944 roku, ze szczególnym uwzględnieniem działalności Okręgów Wilno i Nowogródek Armii Krajowej. Podobnie jak w ubiegłym roku projekt będzie miał charakter żywej dioramy, a więc aranżacji przestrzeni w sposób adekwatny do realiów historycznych" - podkreśliła PAP Alicja Bittner z Działu Informacji i Promocji Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.
Według Mateusza Jasika z działu edukacyjnego placówki, w ramach projektu Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku przygotowało cztery inscenizacje wydarzeń i potyczek militarnych, jakie miały miejsce w czasie Akcji „Burza” w 1944 r. Dwie z nich, o godz. 11 i 13, będą dotyczyły losów polskich partyzantów z Okręgów Nowogródek i Wilno Armii Krajowej.
"Chcemy ukazać, że oprócz sił niemieckich zagrożeniem dla polskich partyzantów były kolaboracyjne jednostki litewskie, a także duże oddziały partyzantki sowieckiej stacjonujące w Puszczy Rudnickiej. Przygotowując scenariusze potyczek partyzanckich czerpaliśmy z działań 77. pułku piechoty Armii Krajowej" - wyjaśnił Mateusz Jasik.
Inscenizacje batalistyczne o godzinie 12 i 14 będą z kolei dotyczyły walk niemiecko – radzieckich, które dały impuls do tytułowej Akcji Burza. Oprócz zmagań piechoty i sił pancernych pojawią się wątki związane z działaniem sowieckich grup rozpoznawczych.
"Momentem kulminacyjnym i zwieńczeniem całego dnia będzie inscenizacja główna o godzinie 14:00. Przeniesiemy się wówczas na przedpola Wilna, gdzie rozpoczęła się operacja „Ostra Brama”. W ramach obchodów +Roku cichociemnych+ zaprezentujemy także sylwetki spadochroniarzy Armii Krajowej działających w ramach struktur prezentowanych oddziałów" - podkreślił Mateusz Jasik.
Wydarzenie zostanie przeprowadzone z udziałem rekonstruktorów i dużej liczby jednostek historycznego sprzętu, w tym 3 czołgów, działa pancernego, ciężarówki, samochodów, motocykla oraz z profesjonalną pirotechniką i - jak podkreślają przedstawiciele Muzeum - "z troską o wysoki walor dydaktyczny".
Każdy z widzów otrzyma darmową broszurkę z historycznym tłem prezentowanych wydarzeń. Na terenie skansenu zostanie również zaaranżowany obóz partyzancki, gdzie będzie można spróbować ciepłego posiłku z oryginalnej kuchni polowej.
Rozkaz o rozpoczęciu Akcji "Burza" wydał 20 listopada 1943 r. dowódca Armii Krajowej gen. Tadeusz Komorowski "Bór". Zbrojne powstanie lub wzmożona dywersja przeciwko okupantowi niemieckiemu, objęła tereny praktycznie całej II Rzeczpospolitej. Z militarnego punktu widzenia była próbą współpracy polsko-sowieckiej w walce z Niemcami. W wymiarze politycznym miała na celu skłonienie Sowietów do uznania władzy polskiego rządu na emigracji oraz wschodniej granicy sprzed 1939 r.
W sumie w akcji wzięło udział ponad 100 tys. żołnierzy AK. Po zakończeniu walk Sowieci aresztowali, rozbrajali, a często nawet rozstrzeliwali mniejsze oddziały polskie. Ok. 20-30 tys. zostało wywiezionych w głąb ZSRR, większość nigdy nie wróciła do kraju. Na skutek działań NKWD uwięziono ok. 50 tys. żołnierzy AK, głównie za odmowę wstąpienia do armii Berlinga.
(PAP)
ali/ mhr/
