Pomnik Ofiar Faszyzmu w Krakowie na terenie byłego niemieckiego obozu KL Plaszow. Fot. PAP/S. Rozpędzik
„Pamięć ludzi. Pamięć miejsca. KL Plaszow a współcześni mieszkańcy Krakowa” – to tytuł przedsięwzięcia, które w ostatnich tygodniach realizowali uczniowie VI Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie. Wielu licealistów przed przystąpieniem do projektu nie znało historii KL Plaszow.
„Uczniowie byli zaskoczeni, że dopiero w ramach projektu dowiadują się o tym, że w ich mieście, czasem niedaleko miejsca zamieszkania, był obóz, którego teren jest teraz miejscem rekreacji. W trakcie realizacji projektu okazało się, że ogólnie świadomość społeczna o obozie KL Plaszow jest niska” – powiedziała PAP nauczycielka języka polskiego Justyna Kuśnierzowska.
W ramach przedsięwzięcia licealiści przeprowadzili m.in. rozmowy ze świadkami historii – udało się im dotrzeć, m.in. dzięki ich dziadkom, do byłych więźniów obozu i osób pracujących w pobliskim kamieniołomie Liban (był to niemiecki obóz pracy). Uczniowie robili też zdjęcia na terenie dawnego KL Plaszow, wynikiem czego są fotoreportaże.
Akcję „Pamięć ludzi. Pamięć miejsca...” zwieńczyła we wtorek konferencja naukowa, w której oprócz uczniów udział wzięli historycy i przedstawiciele samorządów.
„Chcieliśmy, żeby dzięki temu projektowi wzrosła świadomość historyczna i społeczna uczniów, żeby uświadomili sobie znaczenie, jakie dla współczesnych ma upamiętnienie przeszłości. Jako nauczyciele mamy poczucie, że odpowiedzialność ta spoczywa także na nas, na szkole” – powiedziała Kuśnierzowska.
Licealiści dostali zaproszenie od Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, Uniwersytetu Jagiellońskiego i Instytutu Pamięci Narodowej – w tych instytucjach zaprezentują wyniki swoich prac.
Pomysłodawczyni projektu dr Agnieszka Kania z Wydziału Polonistyki UJ zapowiedziała, że przedsięwzięcie będzie kontynuowane.
Projekt „Pamięć ludzi. Pamięć miejsca. KL Plaszow a współcześni mieszkańcy Krakowa” – to wspólne przedsięwzięcie VI Liceum Ogólnokształcącego, Centrum Badań Edukacyjnych i Kształcenia Ustawicznego na Wydziale Polonistyki UJ i Polskiego Towarzystwa Historycznego- oddział w Krakowie.
Na terenie dawnego KL Plaszow planowane jest utworzenie Muzeum Miejsca Pamięci. Ma to być nowa, odrębna instytucja kultury, współprowadzona przez gminę Kraków i ministerstwo kultury. Zgodnie z planami Muzeum rozpocznie działalność w marcu 2019 r.
Niemiecki nazistowski obóz Plaszow został założony w październiku 1942 r. na terenie dwóch cmentarzy żydowskich. Na początku funkcjonował jako obóz pracy, a w styczniu 1944 r. obóz został przekształcony w koncentracyjny. Obiekt stale powiększano, z 5 rozrósł się do 80 ha. Szacuje się, że w przez cały okres funkcjonowania obozu hitlerowcy więzili w nim ok. 30-40 tys. osób, a zamordowali - ok. 5 tys. Prochy ofiar rozsypano na terenie obozu.
W sierpniu 1944 r. Niemcy rozpoczęli likwidację KL Plaszow - więźniów wywożono do KL Auschwitz i KL Mathausen, KL Gross – Rosen i Buchenwaldu. Ostatnia grupa ok. 600 więźniów wyruszyła z obozu pieszo 14 stycznia 1945 r. w kierunku KL Auschwitz.
Od 19 stycznia do końca 1945 r. na terenie obozu stacjonowała Armia Czerwona, dewastując poobozowy teren. Po jej wyjściu obóz stał się dostępny dla każdego, a proces dewastacji postępował.(PAP)
autor: Beata Kołodziej
edytor: Paweł Tomczyk
bko/ pat/
