Dzień odzyskania przez Polskę niepodległości był w PRL świętem zakazanym. Komunistyczne władze zdecydowanie wolały obchodzić kolejne rocznice rewolucji październikowej, nomen omen przypadające 7 listopada. Za czasów „solidarnościowego karnawału” uległo to pewnej zmianie.
Próbą dokonania faktograficznego opisu antykomunistycznego zrywu stoczniowców, ale również zrozumienia jego wewnętrznej dynamiki i wpływu na proces rozkładu ustroju komunistycznego w Polsce jest publikacja Anny Machcewicz „Bunt. Strajki w Trójmieście. Sierpień 1980”.
„Po 35 latach […] w przestrzeni publicznej – piszą we wstępie redaktorzy tomu - w tym w wielu nowo wydanych publikacjach dotyczących narodzin Solidarności, polityczny przełom dokonany latem 1980 r. jest sprowadzany do porozumienia podpisanego przez strajkujących (na czele z Lechem Wałęsą) a Komisją Rządową, kierowaną przez wicepremiera Mieczysława Jagielskiego w Stoczni Gdańskiej im. Lenina”.
Bohaterowie strajku w Stoczni Gdańskiej, współtwórcy Wolnych Związków Zawodowych i NSZZ „Solidarność”, Joanna i Andrzej Gwiazdowie to postacie od lat funkcjonujące na marginesie wielkiej polityki. Książka „Historia przyznała nam rację” przedstawia najważniejsze etapy ich życia, ukazując też prywatne zainteresowania niezwykłego małżeństwa.
Wydawnictwo Fronda oraz Solidarność Uniwersytetu Warszawskiego zapraszają 21 października na spotkanie z Joanną i Andrzejem Gwiazdami, bohaterami książki „Historia przyznała nam rację”. Spotkanie o początkach Solidarności poprowadzi prof. UW Wojciech Fałkowski.
Trzech sędziów zawodowych zajmie się sprawą dot. próby otrucia w 1981 r. w Radomiu działaczki związkowej Anny Walentynowicz. Sąd podjął decyzję o poszerzeniu składu orzekającego ze względu na doniosłą wagę sprawy i przesunął termin rozprawy z listopada na 18 grudnia.
Gdyby nie stan wojenny, to może rzeczywiście powstałaby jakaś nowa jakość polityczna i dzisiaj bylibyśmy w innym miejscu naszej historii – powiedziała Anna Machcewicz, autorka wydanej niedawno przez Europejskie Centrum Solidarności książki „Bunt. Strajki w Trójmieście. Sierpień 1980”.