Z okazji jubileuszu osiemdziesiątych piątych urodzin proszę przyjąć serdeczne życzenia, wyrazy szacunku i uznania za wieloletnią pracę oraz wszechstronny dorobek artystyczny w dziedzinie sztuki aktorskiej - napisał szef MKiDN Piotr Gliński w liście do Tadeusza Kwinty.
"Wstąpił Pan na drogę twórczą ponad siedemdziesiąt lat temu, debiutując w rodzinnym Krakowie w wieku zaledwie 13 lat rolą Piotrusia w spektaklu +Samotny biały żagiel+ w Teatrze Młodego Widza. Już w trakcie studiów w krakowskiej Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej błyskotliwy talent i twórcza energia wprowadziły Pana do grona wybitnych przedstawicieli środowiska artystycznego" - czytamy w liście.
Minister kultury i dziedzictwa narodowego przypomniał, że "w latach pięćdziesiątych założył Pan wraz z grupą przyjaciół legendarny kabaret poetycki - Piwnicę pod Baranami". "W trakcie obchodów jubileuszu osiemdziesiątych urodzin stwierdził Pan, że krakowski kabaret był niczym druga szkoła teatralna. Sama Piwnica, będąc w znacznej mierze Pańskim dziełem, stała się wzorem szlachetnej, poetyckiej satyry dla kilku pokoleń widzów i twórców" - czytamy.
Piotr Gliński zwrócił uwagę na role zrealizowane przez Kwintę w teatrach: Śląskim w Katowicach, Rozmaitości, Starym, Słowackiego i Ludowym w Krakowie, Komedia w Warszawie oraz współpracę z awangardowym teatrem Tadeusza Kantora Cricot 2. "Pracował Pan pod kierunkiem znakomitych reżyserów, jak Józef Szajna, Konrad Swinarski, Zygmunt Hübner, Jerzy Gruza i wielu innych, grając pierwszoplanowe role Tartuffe’a, Artura Ui, Skapena, Puka, Harpagona. Szczególną uwagę wzbudzał monodram Pańskiego autorstwa +Mały Książę+, przygotowany we Francji w 1990 roku podczas artystycznej emigracji. W formule teatru jednego aktora zrealizował Pan także wybitny tekst +Ja, Feuerbach+ pod kierunkiem Krzysztofa Orzechowskiego. Praca teatralna nie ograniczała się wyłącznie do aktorstwa, bowiem z równym powodzeniem zajmował się Pan twórczością reżyserską i literacką" - podkreślił.
Wskazał także, "na słowa poszanowania zasługują znaczące role filmowe i telewizyjne, jakie w Pańskim wykonaniu podziwia kolejna generacja odbiorców". "Spośród licznych przykładów pozwolę sobie jedynie wymienić rolę Karola Pieczarkowskiego w filmie +Monidło+ Antoniego Krauzego, Brożyny w filmie Tadeusza Chmielewskiego +Wiosna, panie sierżancie+ i Makuszyńskiego w widowisku +Bezgrzeszne lata+ Włodzimierza Pawlaka - czytamy. "Kolejną odsłoną Pańskich bogatych umiejętności warsztatowych jest ciesząca się nieprzemijającą popularnością postać Myszowatego w telewizyjnym Kabarecie Olgi Lipińskiej" - dodał Gliński.
"W latach siedemdziesiątych powstały według Pańskiego autorskiego pomysłu i scenariusza programy edukacyjne dla dzieci +Po prostu muzyka+ i +Przybysze z Matplanety+, które spotkały się z pozytywnym odbiorem młodej widowni. Program o muzyce został uhonorowany nagrodą Złotego Ekranu za rok 1983" - podkreślił szef MKiDN. "Nie sposób w krótkim liście wymienić wszystkich Pańskich dokonań, podobnie jak związanych z nimi nagród i odznaczeń na czele z Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Medalem +Zasłużony Kulturze Gloria Artis+ - dodał.
"Mimo że w jednym z wywiadów stwierdził Pan nostalgicznie, że po architekcie zostają trwałe rzeczy, a po aktorze jedynie ulotne recenzje, to bardzo dziękuję za podjęcie tej drogi zawodowej i zapewniam, że pamięć oraz wdzięczność widzów będą trwały długo" - podkreślił Piotr Gliński.
Tadeusz Kwinta urodził się 19 października 1938 r. w Krakowie. Jest absolwentem Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. Na teatralnej scenie zadebiutował w wieku 13 lat w Teatrze Młodego Widza, grając Piotrusia w sztuce "Samotny biały żagiel". W trakcie studiów był współzałożycielem kabaretu "Piwnica Pod Baranami". Po ukończeniu studiów współpracował m.in. z Teatrem Ludowym, Teatrem Starym im. Heleny Modrzejewskiej, Teatrem Rozmaitości oraz Teatrem Komedia w Warszawie, a także z wieloma wybitnymi reżyserami – Krystyną Skuszanką, Jerzym Krasowskim, Bogdanem Hussakowskim czy Zygmuntem Hübnerem. Swoim talentem obdarzył dziesiątki postaci dramatycznych, m.in. Tartuffe’a, Arturo Ui, Skapena, Puka, Harpagona, zajmując się także twórczością dramaturgiczną i reżyserską.
Na ekranie grał epizody w takich filmach jak "Monidło" Antoniego Krauzego, "Wiosna, panie sierżancie" Tadeusza Chmielewskiego i "Rodzina Leśniewskich" Janusza Łęskiego. Na potrzeby telewizji zrealizował w latach 70. według własnego autorskiego pomysłu cykle telewizyjnych programów edukacyjnych: "Przybysze z Matplanety" i "Po prostu muzyka", za który otrzymał nagrodę "Złotego Ekranu". Za wybitne osiągnięcia na polu sztuki został uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".(PAP)
Autorka: Anna Kruszyńska
akr/ dki/
