Wybitny tłumacz literatury polskiej Lajos Palfalvi laureatem nagrody Transatlantyk

Nagrodę wręczono w piątek wieczorem podczas uroczystości w Tetrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Gala uświetniła odbywający się w tym mieście Światowy Kongres Tłumaczy Literatury Polskiej, organizowany co cztery lata przez Instytut Książki.

Transatlantyk to doroczna nagroda Instytutu Książki dla wybitnego popularyzatora literatury polskiej za granicą. Jej celem jest uhonorowanie osoby, która ma szczególne osiągnięcia w zakresie promocji literatury polskiej na świecie. Laureatami Nagrody Transatlantyk mogą być tłumacze, wydawcy, krytycy, animatorzy życia kulturalnego. Laureat otrzymuje 10 tys. euro oraz statuetkę autorstwa Łukasza Kieferlinga.

Jak zaznaczono w laudacji, Lajos Palfalvi (ur. 1959) to węgierski historyk literatury, krytyk, jeden z najwybitniejszych tłumaczy literatury polskiej. Dzięki jego pracy translatorskiej od połowy lat osiemdziesiątych XX wieku systematycznie publikowane są na Węgrzech najważniejsze i najbardziej aktualne dzieła polskiej literatury pięknej i szeroko pojętej humanistyki - w sumie 55 wydań książkowych.

Dariusz Jaworski, dyrektor Instytutu Książki, zaznaczył, że w tym roku siedmioosobowa kapituła pod jego przewodnictwem wybrała laureata spośród kilkunastu kandydatów. „Laureat jest znakomitym historykiem literatury, znakomitym tłumaczem, pełni funkcję kierownika katedry Filologii Polskiej na Uniwersytecie Katolickim w Budapeszcie. Wyjątkową pracą translatorską przybliżył swoim rodakom Czesława Miłosza, Gustawa Herlinga-Grudzińskiego czy Witolda Gombrowicza” - podkreślił.

Jak zaznaczono w laudacji, Lajos Palfalvi (ur. 1959) to węgierski historyk literatury, krytyk, jeden z najwybitniejszych tłumaczy literatury polskiej. Dzięki jego pracy translatorskiej od połowy lat osiemdziesiątych XX wieku systematycznie publikowane są na Węgrzech najważniejsze i najbardziej aktualne dzieła polskiej literatury pięknej i szeroko pojętej humanistyki - w sumie 55 wydań książkowych.

Od początku translatorskiej kariery – podkreślono w laudacji - Palfalvi był aktywnym pośrednikiem pomiędzy polskimi i węgierskimi wydawnictwami i tłumaczami. To m.in. dzięki jego zaangażowaniu i pracy Węgry znajdują się obecnie w ścisłej światowej czołówce pod względem liczby przekładów polskiej literatury pięknej. Nad Dunajem stale prezentowana jest też twórczość polskich pisarzy młodej generacji. On sam jest też wychowawcą kolejnych pokoleń młodych tłumaczy.

Gratulacje i podziękowania w imieniu prezydenta Andrzeja Dudy złożył laureatowi prezydencki minister Wojciech Kolarski. Prezydent napisał też list do uczestników gali wręczenia Nagrody Transatlantyk oraz Światowego Kongresu Tłumaczy Literatury Polskiej, w którym podziękował im za udział w tym ważnym dla polskiej kultury spotkaniu i wyraził uznanie i wdzięczność „za wielki twórczy trud przyswajania dorobku polskich autorów czytelnikom zagranicznym”.

Lajos Pálfalvi dziękując za nagrodę zażartował, że nie jest prawdą, że zmonopolizował rynek literatury polskiej na Węgrze, nie pozostawiając nic dla innych tłumaczy. „To jest wielki zaszczyt, który oczywiście zobowiązuje. Cała ta gala i kongres tłumaczy świadczy o tym, że Polacy traktują swoją obecność na świecie bardzo poważnie i są przekonani o tym, że literatura polska rzeczywiście ma coś do powiedzenia dla całego świata. My z kolegami cieszymy się, że możemy w tym grać jakąś rolę” - zaznaczył.

„Uważam, że praca tłumaczy zasługuje na głęboki szacunek, można ją bowiem porównać do przerzucania mostów pomiędzy osobnymi lądami. Każdy język i tworzona w nim literatura budują własny wewnętrzny świat danego narodu, z jego indywidualną wrażliwością i pamięcią historyczną. Dzięki tłumaczom te światy mogą się ze sobą swobodnie komunikować, przekraczać granice i otwierać się na cudze doświadczenia” - napisał prezydent.

„Dzięki państwu Polska i Polacy są na świecie coraz lepiej znani, rozumiani, i co istotne cenieni i lubiani” - dodał prezydent, nazywając tłumaczy literatury polskiej „dobrymi ambasadorami Rzeczypospolitej”.

Lajos Pálfalvi dziękując za nagrodę zażartował, że nie jest prawdą, że zmonopolizował rynek literatury polskiej na Węgrze, nie pozostawiając nic dla innych tłumaczy. „To jest wielki zaszczyt, który oczywiście zobowiązuje. Cała ta gala i kongres tłumaczy świadczy o tym, że Polacy traktują swoją obecność na świecie bardzo poważnie i są przekonani o tym, że literatura polska rzeczywiście ma coś do powiedzenia dla całego świata. My z kolegami cieszymy się, że możemy w tym grać jakąś rolę” - zaznaczył.

Dotychczasowi laureaci nagrody to: Henryk Bereska (2005), Anders Bodegard (2006), Albrecht Lempp (2007), Ksenia Starosielska (2008), Biserka Rajczic (2009), Pietro Marchesani (2010), Vlasta Dvoraczkova (2011), Yi Lijun (2012), Karol Lesman (2013), Bill Johnston (2014), Laurence Dyevre (2015), Constantin Geambasu (2016). (PAP)

rgr/ itm/