66 proc. Czechów i 56 proc. Słowaków pozytywnie ocenia aksamitną rewolucję, która przyniosła obalenie komunizmu - wynika z opublikowanego we wtorek sondażu czeskiego Centrum Badania Opinii Publicznej oraz Instytutów Socjologii czeskiej i słowackiej Akademii Nauk.
Dla Słowaków większe znaczenie od wydarzeń listopada i grudnia 1989 r. ma słowackie powstanie narodowe z 1944 r., które było wymierzone w III Rzeszę i tzw. Wolne Państwo Słowackie, a także powstanie suwerennej Słowacji w 1992 r. Sondaż pokazał także, że Słowacy lepiej oceniają wejście swojego kraju do UE niż Czesi - swojego (61 do 45 proc.).
Z kolei Czesi w mniejszym stopniu niż Słowacy odczuwają nostalgię za „dawnymi czasami”. Zdaniem jednego z autorów badania, Roberta Klobuckiego ze Słowackiej Akademii Nauk, wynika to z szybkiej modernizacji Słowacji w drugiej połowie XX w.
Aksamitna rewolucja przyniosła Czechosłowacji demokrację, ale i podział
Ankieterzy, którzy przeprowadzali badania we wrześniu br. na próbie tysiąca Czechów i tysiąca Słowaków, pytali także o ocenę dojścia do władzy komunistów w 1948 r. i obalenia demokratycznej Czechosłowacji. W Czechach akceptowało to 10 proc. badanych, a na Słowacji 35 proc. Więcej Słowaków (21 proc.) niż Czechów (12 proc.) sądzi, że obecnie ich sytuacja jest gorsza niż przed 1989 r. Na pytanie, czy warto było zmieniać system w 1989 r., pozytywnie odpowiedziało 73 proc. Czechów i 59 proc. Słowaków.
Czeska socjolog Paulina Tabery, która przedstawiła wyniki badań na konferencji prasowej w Pradze, uznała, że Czesi trochę lepiej niż Słowacy oceniają wszelkie badane aspekty.
„Dotyczy to ogólnych pytań, czy warto było dokonywać zmian czy jakie były warunki przed listopadem (1989 roku) lub po nim, także w poszczególnych kwestiach zawsze to Czesi oceniali je bardziej pozytywnie lub mówili o poprawie, a Słowacy - trochę mniej” – oceniła Tabery. Podkreśliła zarazem, że przy pytaniach dotyczących przyszłości większymi optymistami okazali się Słowacy, a dotyczy to także oceny sytuacji gospodarczej.
Socjologowie przeprowadzili podobne badania w 2014 roku. Zdaniem Tabery obecnie jest więcej pozytywnych ocen, co jej zdaniem wynika z ogólnej poprawy jakości życia. Uważa ona, że wpływ na odpowiedzi ankietowanych miała także zbliżająca się 30. rocznica aksamitnej rewolucji. O rocznicy dużo się mówi w mediach i to do pewnego stopnia wpływa na podwyższanie deklarowanych ocen – wskazała.(PAP)
Z Pragi Piotr Górecki (PAP)
ptg/ jo/ akl/
