Polska bateria we Lwowie w 1939 r. Fot. AIPN
Specjaliści IPN planują już w listopadzie br. rozpocząć na Ukrainie poszukiwania szczątków polskich żołnierzy. Prace m.in. archeologów i antropologów IPN będą dotyczyć obrońców Lwowa z września 1939 r.
"Specjaliści Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN zamierzają odnaleźć szczątki żołnierzy września 1939 roku, którzy polegli w obronie Lwowa" - powiedziała PAP mec. Szeląg wicedyrektor Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN mec. Anna Szeląg, dodając, że dwa miejsca, do których mogą udać się - już bez problemów ze strony ukraińskiej - archeolodzy i antropolodzy IPN to obecnie dwie dzielnice Lwowa - Zboiska i Hołosko. W 1939 r. były to tereny walk polskich żołnierzy z niemieckim Wehrmachtem.
"Na Hołosku znajduje się mogiła, która została ujawniona w poprzednich latach przez pracowników dawnej Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, a obecnie zatrudnionych w Instytucie Pamięci Narodowej. Tam są groby około 120 żołnierzy, których należy ekshumować, jednak na te prace w tym roku - ze względu na ich zakres i warunki jesienno-zimowe - jest już za późno. Natomiast jeszcze w listopadzie chcemy przeprowadzić prace sondażowe w Zboiskach, które będą polegać na zlokalizowaniu i wytyczeniu granic mogiły, gdzie również pogrzebani są żołnierze września 1939 roku" - mówiła PAP mec. Szeląg.
Obecnie specjaliści IPN przygotowują się do wyjazdu do Lwowa; realizują ostatnie niezbędne formalności. "Dopinamy wszystko na ostatni guzik i mamy nadzieję, że już w ciągu najbliższych kilkunastu dni rozpoczniemy prace" - dodała wicedyrektor Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN.
Podczas posiedzenia Komitetu Konsultacyjnego prezydentów Polski i Ukrainy, które w ostatnich dniach odbyło się we Lwowie, omówiono m.in. realizację ustaleń, które podjęto w trakcie spotkania Andrzeja Dudy i Wołodymyra Zełenskiego w sierpniu w Warszawie.
W posiedzeniu Komitetu ze strony polskiej uczestniczył Krzysztof Szczerski, ze strony ukraińskiej - zastępca szefa biura prezydenta Ihor Żowkwa. Szczerski poinformował PAP, że podczas spotkania Żowkwa przekazał na jego ręce zgodę ukraińskiego Ministerstwa Kultury, Sportu i Młodzieży na rozpoczęcie prac poszukiwawczych w dwóch miejscach pochówku żołnierzy Wojska Polskiego, poległych w 1939 r. pod Lwowem.
Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami, IPN zamierza przeprowadzić poszukiwania związane nie tylko - jak często błędnie się uważa - ze zbrodnią wołyńsko-galicyjską, ale także z wojną obronną Polski we wrześniu 1939 r. (w obronie II RP ginęli również Ukraińcy, którzy służyli w Wojsku Polskim). Plany IPN dotyczą prac m.in. w Ostrówkach (dot. ofiar zbrodni wołyńskiej), miejscowości Tynne (dot. żołnierzy Korpusu Ochrony Pogranicza, którzy zginęli w walce z Sowietami po 17 września 1939 r.) czy dzielnicy Hołosko we Lwowie (dot. żołnierzy, którzy we wrześniu 1939 r. zginęli broniąc miasta przed Wehrmachtem).
Specjaliści IPN od wielu lat w Polsce, a od ponad dwóch lat także poza granicami kraju, m.in. na Białorusi, Litwie, w Gruzji i w Niemczech, poszukują tajnych miejsc pochówków ofiar zbrodni totalitarnych reżimów - nie tylko sowieckiego, ale także niemieckiego nazizmu. W tym samym celu IPN miał udać się w 2017 roku na Ukrainę, jednak na przeszkodzie stanął zakaz, który władze tego kraju wydały po demontażu pomnika UPA w Hruszowicach na Podkarpaciu.
Norbert Nowotnik (PAP)
nno/ agz/
