Od soboty odwiedzający Muzeum Miasta Łodzi mogą pierwszy raz obejrzeć Prezydencki Medal Wolności, najwyższe odznaczenie cywilne USA, przyznany pośmiertnie Janowi Karskiemu, legendarnemu emisariuszowi Polskiego Państwa Podziemnego. Odznaczenie jest częścią stałej wystawy gabinetu Karskiego, który w 1999 roku przekazał wszystkie pamiątki po sobie, w tym ordery do Muzeum Miasta Łodzi, a adres muzeum uznał za swój adres w Polsce.
Pracownicy muzeum przypominają, że 13 lipca tego roku przypada 13. rocznica śmierci Karskiego. W sobotę i niedzielę postanowiono zorganizować dni otwarte jego gabinetu, w którym znajduje się ponad 100 obiektów związanych z legendarnym emisariuszem. Można tam znaleźć m.in. polskie, amerykańskie i izraelskie dokumenty, fotografie, korespondencję, medale, odznaczenia i publikacje ilustrujące jego bogate życie, a także dyplomy przyznawane przez prestiżowe uczelnie oraz rzeczy osobiste. Od soboty można też oglądać Prezydencki Medal Wolności, przyznawany "osobom, które wniosły szczególny wkład w sprawę bezpieczeństwa i interesów narodowych USA, pokoju światowego, a także za inne wybitne osiągnięcia na arenie kulturalnej i publicznej". Medal otrzymali m.in. Polacy, np. twórca Solidarności i b. prezydent Lech Wałęsa, papież Jan Paweł II oraz zmarły w 2005 r. b. dyrektor sekcji polskiej Radia Wolna Europa Jan Nowak-Jeziorański.
Prezydent Obama uhonorował pośmiertnie Jana Karskiego Prezydenckim Medalem Wolności pod koniec maja ub. roku. Podczas specjalnej uroczystości w Białym Domu Medal odebrał były minister spraw zagranicznych Adam Daniel Rotfeld.
Jan Karski - w rzeczywistości Jan Kozielewski - urodził się 24 czerwca 1914 r. w Łodzi. W czasie II wojny światowej zasłynął jako kurier Polskiego Państwa Podziemnego, który jako pierwszy przekazał przywódcom państw alianckich informacje o zagładzie Żydów. W Anglii spotkał się m.in. z ministrem spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii Anthonym Edenem. Po przybyciu do USA rozmawiał z prezydentem Franklinem D. Rooseveltem, którego prosił o pomoc dla Żydów. Roosevelt dał mu jednak do zrozumienia, że priorytetem aliantów jest zwycięstwo nad III Rzeszą, a nie ratowanie Żydów. W 1998 roku izraelski Instytut Pamięci Yad Vashem zgłosił jego kandydaturę do Pokojowej Nagrody Nobla.
Jan Karski zmarł 13 lipca 2000 r. w wieku 86 lat.
W Parku Ocalałych w Łodzi znajduje się pomnik - ławeczka Jana Karskiego. Jest on też Honorowym Obywatelem Miasta Łodzi.(PAP)
jaw/ amac/
