Wystawa IPN „Zima wasza, wiosna nasza”
Wystawę pt. „Zima wasza, wiosna nasza” otwarto w środę na placu Solidarności w Gdańsku. Przygotowana przez IPN ekspozycja prezentuje zdjęcia i informacje dotyczące manifestacji, jakie 1 i 3 maja 1982 r. odbyły się na ulicach miasta.
Na ekspozycję plenerową składa się 10 plansz, na których umieszczono zdjęcia i opis wydarzeń z pierwszych dni maja 1982 r. W sumie na planszach zaprezentowano około 30 fotografii pochodzących m.in. z archiwów IPN, ale także zbiorów prywatnych.
Jak wyjaśnił PAP główny autor wystawy - Arkadiusz Kazański z Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Gdańsku, prywatne zdjęcia sprzed 35 lat udało się uzyskać m.in. dzięki niedawnemu apelowi, z jakim IPN zwrócił się za pośrednictwem mediów do świadków tamtych wydarzeń.
Zdjęcia i informacje opowiadają o dwóch spontanicznych manifestacjach, do których doszło na ulicach Gdańska 1 i 3 maja 1982 roku.
Pierwszy z przemarszów zgromadził – według historyków, kilkadziesiąt tysięcy zwolenników zdelegalizowanej „Solidarności”. „Oblicza się, że mogło to być 20-50, a niektórzy padają nawet 80 tysięcy osób” – wyjaśnił w rozmowie z PAP Kazański.
Przypomniał, że do manifestacji doszło w pięć miesięcy od wprowadzenia stanu wojennego. „Represje, strajki, internowania, kary więzienia, zabici na ulicach, zabici górnicy, ograniczone podstawowe prawa obywatelskie, w tym godzina milicyjna, kontrola przesyłek oraz rozmów telefonicznych i zakaz zgromadzeń, a tu 1 maja 1982 r. - obok oficjalnego pochodu z okazji Święta Pracy - ludzie zmierzali pod Pomnik Poległych Stoczniowców, a potem do Bazyliki Mariackiej i do Wrzeszcza, aby dać wyraz swojej solidarności i pamięci o osobach represjonowanych” – powiedział Kazański.
Przypomniał, że tej manifestacji przyglądała się duża grupa milicjantów, ale – z jakichś powodów – nie interweniowali oni. „Dziś już wiemy, że parę osób, zwłaszcza z czoła pochodu, zostało potem zidentyfikowanych na podstawie zdjęć funkcjonariuszy SB i skazano je na wyroki więzienia” – wyjaśnił Kazański.
Dodał, że o wiele większe represje spotkały uczestników kolejnej manifestacji, jaka miała miejsce w Gdańsku 3 maja 1982 r. „Tutaj już władze komunistyczne zastosowały spore represje: kilkadziesiąt osób zostało skazanych na kary więzienia” – wyjaśnił Kazański.
Ekspozycja na placu Solidarności ma być czynna do 22 maja. (PAP)
aks/ itm/
