Kustosz Zbiorów Europejskich w Bibliotece i Archiwum Instytutu Hoovera w Stanford Maciej Siekierski. Fot. PAP/R. Pietruszka
Medal 75-lecia misji Jana Karskiego, czyli odznaczenie przyznawane osobom żywiącym szacunek dla kuriera polskiego podziemia, otrzymał dr Maciej Siekierski, dyrektor Europejskiej Kolekcji Instytutu Hoovera - poinformowało PAP Towarzystwo Jana Karskiego.
"Medal jest wyrazem szacunku i podziękowania tym, którzy Jana Karskiego noszą w sercu i umyśle starając się także uczynić coś dla jego pamięci. Składamy im pokłon" – podkreśliła wiceprzewodnicząca Towarzystwa Jana Karskiego dr Wiesława Kozielewska-Trzaska, reprezentantka rodziny bohatera, jego bratanica i córka chrzestna, uzasadniając wybór tegorocznego laureata.
Maciej Siekierski otrzymał medal jako niezłomny strażnik historii Polski. "Mało jest w Stanach Zjednoczonych ludzi o takiej skali zasług dla polskiej pamięci narodowej jak właśnie on. Instytut Hoovera uratował dla historii bezcenne dokumenty związane walką o wolność i niepodległość w czasie II wojny oraz działalnością powojenną" - podkreślono w uzasadnieniu przyznania medalu.
Doktorowi Maciejowi Siekierskiemu zawdzięczamy także to, że archiwum samego Jana Karskiego trafiło właśnie do Instytutu Hoovera.
Towarzystwo Jana Karskiego przypomniało z tej okazji, że to Jan Karski był "pierwszym Polakiem, którego Herbert Hoover, założyciel Instytutu (wówczas – Biblioteki) zaangażował do pozyskiwania dokumentów". W grudniu 1945 roku, Hoover wysłał go w tym celu ze specjalną, półroczną misją do Anglii, Francji, Włoch i Szwajcarii.
Nagrodzony naukowiec jest także nieugiętym orędownikiem w walce o przywrócenie w Warszawie Pomnika Wdzięczności Ameryce odsłoniętego w 1922 roku. Stał on w sercu stolicy przy Skwerze Hoovera. Jego autorem był 47-letni wówczas Xawery Dunikowski. Pomnik rozpadł się w 1930 roku, gdyż dla oszczędności wykonano go z kiepskiej jakości piaskowca zamiast marmuru. O jego odtworzenie apelowali m.in. Jan Karski, Jan Nowak-Jeziorański i właśnie tegoroczny laureat medalu 75-lecia misji Jana Karskiego, Maciej Siekierski.
"Mamy nie tylko fotografie pomnika. W Warszawie zachowała się nawet jego drewniana kopia" – powiedział dr Maciej Siekierski. Dodając, że "ilekroć sprawa powraca czuje wstyd, że Polska nie potrafiła zdobyć się na przywrócenie pomnika".
Rozumiem, że za PRL-u to było niemożliwe politycznie, ale przecież od 1989 roku jest podobno nowa Polska pozostająca w strategicznym sojuszu z Ameryką, co tak chętnie jest podkreślane. Przywrócenie monumentu na jego historyczne miejsce powinno być kwestią polskiego honoru - podkreślił naukowiec.
Medal 75-lecia misji Jana Karskiego został zaprojektowany przez artystę Janusza Kapustę z Nowego Jorku, a wybity przez medaliera Wiesław Kuleja. Emisja odznaczenia liczy zaledwie trzydzieści egzemplarzy. Pierwszym wyróżnionym był papież Franciszek, któremu medal wręczył w Watykanie kardynał Stanisław Dziwisz. Lista uhonorowanych obejmuje prezydentów Polski, Stanów Zjednoczonych i Izraela – Andrzeja Dudę, Donalda Trumpa i Reuvena Riwlina. Otrzymali go hierarchowie polskiego Kościoła – kardynał Stanisław Dziwisz i kardynał Kazimierz Nycz oraz biskup Tadeusz Pieronek. Medal otrzymała także bazylika Świętego Krzyża w Warszawie, z którą związana była część konspiracyjnej działalności okupacyjnej Jana Karskiego. (PAP)
nmk/ drag/
