W centrum Białegostoku będzie tablica upamiętniająca datę 19 lutego 1919 roku, czyli rocznicę wyzwolenia miasta spod okupacji niemieckiej. Ma być gotowa przed - przypadającą za dwa miesiące - setną rocznicą tych wydarzeń, traktowanych jako odzyskanie przez Białystok niepodległości.
W poniedziałek radni, bez dyskusji i głosu sprzeciwu, przyjęli uchwałę, w której dali zgodę na takie upamiętnienie rocznicy. Stosowna, marmurowa tablica z rytą inskrypcją będzie umieszczona na budynku, gdzie do niedawna mieściło się Archiwum Państwowe przy Rynku Kościuszki 4. Tuż obok znajduje się pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego, przy którym odbywają się wszystkie państwowe uroczystości w mieście.
Jak głosi uzasadnienie do uchwały, tablica ma związek z setną rocznicą odzyskania niepodległości przez Polskę, która to niepodległość dla Białegostoku związana jest z datą 19 lutego 1919 roku. Wówczas to w nocy z miasta wycofały się wojska niemieckie, a wieczorem wkroczyły tam pierwsze oddziały polskie. "To symboliczny powrót Białegostoku w granice odrodzonej Rzeczypospolitej Polskiej" - podkreślono w uzasadnieniu.
Wtedy wygasło bowiem, podpisane w nocy z 11 na 12 listopada 1918 roku, polsko-niemieckie porozumienie, na mocy którego Niemcy mogli korzystać z linii kolejowej przebiegającej przez miasto, by przetransportować do Prus Wschodnich wojska stacjonujące na Wschodzie. Wojska te wycofywały się przez Białystok - takie były ustalenia Józefa Piłsudskiego z delegacją wojsk niemieckich.
Uroczyście polskie wojsko powitano w wyzwolonym Białymstoku 22 lutego 1919 roku. Formalnie miasto stało się częścią II Rzeczypospolitej dopiero 2 sierpnia 1919 roku, na mocy ustawy o podziale administracyjnym kraju, która utworzyła województwo białostockie ze stolicą w Białymstoku.(PAP)
autor: Robert Fiłończuk
rof/ pat/
