Wystawa „Po kolędzie… Szopki ze zbiorów Muzeum Śląskiego w Katowicach"
Do oglądania wystawy szopek bożonarodzeniowych, na spotkania poświęcone zwyczajom związanym z tym czasem w chrześcijaństwie oraz judaizmie oraz na warsztaty dla rodzin z dziećmi zaprasza w okresie świątecznym Muzeum Śląskie w Katowicach.
Jak zaznaczyła w zapowiedzi świątecznych wydarzeń placówka, której siedziba mieści się na zrewitalizowanym, poprzemysłowym terenie dawnej kopalni Katowice, na czas celebrowany od Bożego Narodzenia do Trzech Króli, nazywany na pamiątkę narodzin Chrystusa Godami, Godnimi Świętami lub Szczodrymi Dniami, przygotowano wiele spotkań i atrakcji.
Muzeum Śląskie zaprasza przede wszystkim do podziwiania szopek ze swojej kolekcji, prezentowanych na wystawie „Po kolędzie…" do 6 stycznia 2019 r. w budynku Centrum Scenografii Polskiej. Centrum wykorzystuje wolnostojący dawny kopalniany magazyn odzieży o efektownej architekturze. Odnowione wnętrza dają duże możliwości ekspozycyjne.
Muzeum przypomina, że początki polskiej szopki ludowej sięgają drugiej połowy XVIII wieku. Władze kościelne zabroniły wówczas urządzania widowisk jasełkowych w kościołach i szopka rozpoczęła wędrówkę po ulicach najpierw miast, a potem wsi. W Polsce wykształciło się wiele jej odmian. Z najprostszą kolędowali kilku- czy kilkunastoletni chłopcy; z dużymi, kukiełkowymi, kawalerowie. Szopki stawiano też we wnętrzach domów - w wielu są świątecznym atrybutem do dziś.
Już na sobotnie przedpołudnie, właśnie w budynku Centrum Scenografii Polskiej, przygotowano warsztaty bożonarodzeniowe dla rodzin z dziećmi w wieku 6-10 lat. W czasie spotkania pod tytułem „Stała pod śniegiem panna zielona" m.in. wyjaśniona ma zostać tajemnica, kto mógł zostać jukacem w czasie Żywieckich Godów. Odważni będą mogli przymierzyć maski diabła i śmierci. Następnie uczestnicy wykonają świąteczne ozdoby.
Muzeum zaprasza też na spotkania z cyklu „Wokół zimowych świąt". Pierwsze, 28 grudnia, również w budynku Centrum Scenografii Polskiej, będzie poświęcone narodzinom i dzieciństwu Jezusa. Ponieważ w Ewangeliach poświęcono im niewiele miejsca, obrosły legendami i opowieściami o cudach. Te zaś z kolei posłużą pracującej w Muzeum Beacie Grochowskiej za kanwę oprowadzania po świątecznej wystawie.
Następnego dnia, w sali edukacyjnej A głównego podziemnego obiektu Muzeum Śląskiego, odbędzie się spotkanie dotyczące Chanuki, czyli żydowskiego Święta Świateł. Uczestnicy dowiedzą się m.in., jak wygląda chanukowa lampa i dlaczego świąteczne potrawy przygotowywane są na oliwie. O Chanuce w żydowskiej tradycji opowie judaistka i członkini Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce, Zofia Kusztal.
Kolejne spotkanie z tego cyklu odbędzie się w tym samym miejscu 5 stycznia. Proboszcz parafii prawosławnej w Sosnowcu ks. dr Mikołaj Dziewiatowski opowie m.in., dlaczego prawosławne Boże Narodzenie obchodzone jest w styczniu, jak wygląda bożonarodzeniowa ikona i czym różni się prosfora od opłatka.
Bilety na wystawę szopek oraz poszczególne spotkania świąteczne w cenie 1 zł można kupić w systemie biletowym oraz w kasach muzeum. Wyjątkiem jest sobotnie spotkanie rodzinne, na które bilety dla dzieci kosztują 9 zł (opiekunowie nie płacą). W okresie świątecznym Muzeum Śląskie jest czynne 22-23 i 26-30 grudnia 2018 r. oraz od 2 stycznia 2019 r. w zwykłych porach.
W okresie zimowym Muzeum Śląskie wykorzystuje niezwykłą architekturę części swych naziemnych obiektów do zaakcentowania świątecznej atmosfery miasta. Podświetlane o zmroku sześcienne konstrukcje z matowego szkła ponad podziemnym głównym kompleksem placówki, są dodatkowo obwiązane setkami lampek tworzących kształty wstążek opasających prezenty. Instalacja jest dobrze widoczna m.in. z przebiegającej poniżej Drogowej Trasy Średnicowej.
Przez lata Muzeum Śląskie funkcjonowało w gmachu dawnego hotelu, tuż obok katowickiego rynku. Niewielka powierzchnia i układ budynku utrudniały m.in. eksponowanie bogatych zbiorów. Wieloletnie starania o nową siedzibę poskutkowały rozpoczęciem w lipcu 2011 r. prac nad budową nowego obiektu, zaprojektowanego przez austriacką pracownię Riegler Riewe.
Architekci ukryli jego główną część pod ziemią, na powierzchni eksponując efektowne pokopalniane zabudowania, m.in. dawny magazyn odzieżowy, dawną maszynownię (obecnie restauracja), stolarnię, łaźnię główną czy wieżę wyciągową szybu Warszawa (taras widokowy). Na powierzchni znajdują się też pokryte szkłem prostopadłościany, mieszczące pomieszczenia administracyjne lub doświetlające podziemia.
Muzealny kompleks wpisuje się w utworzony przez władze Katowic na pokopalnianych terenach obok Spodka tzw. Kwartał Kultury. Obok Muzeum Śląskiego znajdują się tam zbudowane w ostatnich latach nowa siedziba Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia oraz Międzynarodowe Centrum Kongresowe (przed tygodniem zakończył się tam szczyt klimatyczny ONZ).
Muzeum Śląskie często odwołuje się do historii miejsca, w którym działa. Regularnie zaprasza m.in. na sentymentalne spacery po terenie dawnej kopalni Katowice - z możliwością wejścia do byłych kuźni czy warsztatów oraz okazją do wysłuchania opowieści o losach kopalni i doświadczeniach jej pracowników.(PAP)
autor: Mateusz Babak
mtb/ wj/
