14 sierpnia 1980 r. w Stoczni Gdańskiej wybuchł strajk, który doprowadził do powstania „Solidarności” - wielomilionowego związku zawodowego pod przewodnictwem Lecha Wałęsy, a zarazem niezależnego od władzy ruchu społecznego.
czytaj więcej40 lat temu, w sierpniu 1980 r., na Wybrzeżu wybuchły strajki, których efekty okazały się przełomowe dla losów Polski i tej części Europy. „Dyscyplinarne” zwolnienie Anny Walentynowicz, suwnicowej ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, doprowadziło do powstania największego ruchu społecznego w polskiej historii. Jego rzeczywistym celem nie było wyłącznie dążenie do poprawy warunków pracy, lecz również przebudowa systemu PRL i zorganizowanie społeczeństwa niezależnego od instytucji totalitarnych.
Zwycięstwo z sierpnia 1920 r. było momentem przełomowym dla losów odrodzonej Polski. Klęska bolszewików zapewniła przetrwanie jej niepodległości i zdaniem większości historyków uchroniła całą Europę przed panowaniem komunizmu.
80 lat temu, 5 marca 1940 r., Biuro Polityczne KC WKP(b) podjęło decyzję o rozstrzelaniu polskich jeńców przebywających w obozach w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz polskich więźniów przetrzymywanych przez NKWD na obszarze przedwojennych wschodnich województw Rzeczypospolitej. Konsekwencją tej decyzji była zbrodnia katyńska.
1 września 1939 r. niemiecki atak na Polskę rozpoczął najbardziej niszczycielską i krwawą wojnę w dziejach ludzkości. Jej wybuch był efektem odbudowy mocarstwowej pozycji Rzeszy, prowadzonej przez rządzącego Niemcami od 1933 r. Adolfa Hitlera. Ekspansja terytorialna i wyjątkowe wzmocnienie niemieckich sił zbrojnych nie spotkały się z reakcją mocarstw europejskich. Podpisanie układu monachijskiego z września 1938 r. było szczytowym momentem polityki obłaskawiania niemieckiego imperializmu.
Jesienią 1918 r. na Górnym Śląsku powstawały polskie organizacje przygotowujące się do przejęcia kontroli nad terenami zamieszkanymi przez Polaków.
Pisarz urodził się 20 maja 1919 r. w Kielcach w zasymilowanej rodzinie żydowskiej. Moment jego debiutu literackiego podczas studiów na Uniwersytecie Warszawskim zbiegł się z narastającym zagrożeniem ze strony dwóch totalitaryzmów. Wątek oddziaływania tych systemów przewijał się w całej jego twórczości.
6 lutego 1989 r. w Warszawie rozpoczęły się rozmowy okrągłego stołu. Wzięli w nich udział przedstawiciele władz PRL oraz środowisk zdelegalizowanej w roku 1981 „Solidarności”. Negocjacje te są uważane za moment przełomowy w dziejach transformacji systemu komunistycznego w Polsce i innych krajach bloku wschodniego.
16 października 1978 r. okazał się jednym z najważniejszych momentów w najnowszej historii Kościoła, a także Polski i Europy. Wybór dokonany na konklawe był zaskakujący nie tylko dla międzynarodowej opinii publicznej i rodaków nowego papieża, lecz zapewne również dla kolegium kardynalskiego.
50 lat temu, 8 marca 1968 r. odbył się wiec protestacyjny studentów UW w związku ze zdjęciem wystawianych w Teatrze Narodowym „Dziadów” oraz relegowaniem z uczelni Adama Michnika i Henryka Szlajfera. Stało się to początkiem tzw. wydarzeń marcowych, czyli buntu młodzieży, a jednocześnie kryzysu politycznego związanego z walką frakcyjną wewnątrz PZPR, rozgrywaną w atmosferze antysemickiej i antyinteligenckiej propagandy.
5 grudnia 1867 r. w Zułowie na Wileńszczyźnie urodził się Józef Piłsudski, mąż stanu, współtwórca niepodległej Polski; jeden z przywódców PPS Frakcji Rewolucyjnej; współzałożyciel i komendant główny Związku Walki Czynnej; komendant główny Związku Strzeleckiego; dowódca I Brygady Legionów Polskich i inicjator utworzenia Polskiej Organizacji Wojskowej. Po odzyskaniu niepodległości Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz, marszałek Polski. W 1926 r. dokonał zamachu stanu, w wyniku którego przejął władzę w państwie; dwukrotny premier, Generalny Inspektor Sił Zbrojnych i minister spraw wojskowych w latach 1926-1935. Zmarł 12 maja 1935 r. w Belwederze.