21 stycznia 1956 r. koszykarze Legii Warszawa zapewnili sobie pierwszy z siedmiu tytułów mistrza Polski. Dziś stołeczna drużyna walczy o powrót do ekstraklasy. "Celem jest awans do elity na jubileusz 100-lecia klubu" - powiedział PAP prezes sekcji Robert Chabelski.
Swój pierwszy złoty medal drużyna ze stolicy wywalczyła jeszcze jako Centralny Wojskowy Klub Sportowy Warszawa. Powrót do historycznej nazwy nastąpił niedługo potem, po przemianach październikowych 1956 roku.
Koszykarze CWKS z mistrzostwa cieszyli się już na tydzień przed zakończeniem rozgrywek sezonu 1955/56, gdy w sobotę 21 stycznia pokonali w Warszawie Kolejarza Poznań 71:59 (37:28). Dzięki temu utrzymali dwupunktową przewagę nad Wisłą Kraków. W tym historycznym spotkaniu w zwycięskim zespole wystąpili: Władysław Pawlak - 29 pkt, Jan Appenheimer i Jędrzej Bednarowicz - po 12, Mirosław Popławski 10, Andrzej Pstrokoński - 5, Ryszard Żochowski - 3, Marian Golimowski - 0.
W ostatniej kolejce "Wojskowi" mogli sobie pozwolić na porażkę na Bielanach z walczącym o wicemistrzostwo AZS Politechniką Warszawa (późniejszy AZS AWF) 75:88. Ostatecznie CWKS wygrał ligę z dorobkiem 14 zwycięstw i 4 porażek, przed Wisłą (13-5) i AZS (12-6).
Mistrzowską drużynę tworzyli także Leszek Kamiński, który był jej kapitanem, Zdzisław Popławski, brat-bliźniak Mirosława, Stefan Majer, Karol Lubelski i Władysław Buczak.
Trenerem był znakomity praktyk i teoretyk, były reprezentant kraju Tadeusz Ulatowski, który równocześnie pracował na stanowisku adiunkta Instytutu Naukowego Kultury Fizycznej na Bielanach, a w późniejszych latach został rektorem stołecznej Akademii Wychowania Fizycznego.
Tamten złoty medal zapoczątkował erę sukcesów koszykarzy Legii. "Zieloni Kanonierzy", bo taką nazwę nadali drużynie dziennikarze piszący o koszykówce, bardzo popularnej w tamtych latach, zdobyli jeszcze sześć mistrzowskich tytułów - w 1957, 1960-61, 1963, 1966 i 1969 roku. W zespole grało wówczas wielu znakomitych koszykarzy, m.in. srebrni medaliści mistrzostw Europy we Wrocławiu (1963) Janusz Wichowski, Andrzej Pstrokoński, Stanisław Olejniczak, Leszek Arent, a także znani na europejskich parkietach Władysław Pawlak, Edward Jurkiewicz, Włodzimierz Trams.
Po Ulatowskim zespół w 1959 roku przejął i poprowadził do kolejnych triumfów inny legendarny szkoleniowiec Władysław "Wołodia" Maleszewski. W 1962 r. Legia w ćwierćfinale Pucharu Europy potrafiła pokonać słynny Real Madryt 73:62. Dwa lata później w tej samej Hali Gwardii spotkała się z zespołem All Stars NBA z Billem Russellem, Bobem Cousym i Oscarem Robertsonem w składzie i trenerem Redem Auerbachem na ławce. Przegrała 76:96, co było najniższym zwycięstwem amerykańskich gwiazdorów podczas tournee po Polsce.
Ostatni tytuł w polskiej lidze "Zieloni Kanonierzy" wywalczyli w 1969 roku pod wodzą trenera Stefana Majera, który 13 lat wcześniej był zawodnikiem pierwszego mistrzowskiego teamu Legii.
Okres sukcesów w ekstraklasie z lat 50. i 60. (7 złotych, 4 srebrne, 2 brązowe medale) skończył się na początku lat 70. po tym, jak część doświadczonych zawodników zakończyła kariery, a drużynę zdziesiątkowały aresztowania i dyskwalifikacje w następstwie afery przemytniczej na Dworcu Gdańskim (w przedziałach Legii celnicy znaleźli złoto i inne nielegalnie - według ówczesnych przepisów - przewożone artykuły).
Od sezonu 1969/70 koszykarze Legii już nigdy nie stanęli na podium mistrzostw Polski. Zaczęły się natomiast spadki i powroty do najwyższej ligi. Ostatni raz w ekstraklasie grali w 2003 roku. Potem zdarzyła im się nawet degradacja na czwarty szczebel rozgrywek.
Od pięciu lat, zgodnie z projektem realizowanym pod hasłem "Odrodzenie Potęgi", stołeczni koszykarze wspinają się w hierarchii. W 2014 roku wrócili, po 10 latach, na zaplecze ekstraklasy.
cegl/ pp/