26 października 1879 roku niedaleko Chersonia urodził się Lew Trocki, faktyczny przywódca rewolucji bolszewickiej, wróg, a w końcu ofiara Stalina. Był równie bezwzględny jak on – podkreśla Robert Service, autor nowej biografii Trockiego.
Wojna polsko-bolszewicka rozpoczęła się krótko po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Operacja „Wisła” rozpoczęta została z rozkazu Lenina już 18 listopada 1918 roku. Po niemal roku walki zostały przerwane trzymiesięcznymi rozmowami pokojowymi. Armia Czerwona rozpoczęła kolejną ofensywę i 13 sierpnia 1920 r. znalazła się na przedpolach Warszawy.
Rosyjska wojna domowa w latach 1917–21, która zakończyła się przejęciem władzy przez bolszewików, była najbardziej brzemiennym w skutki konfliktem XX wieku, bo uruchomiła spiralę przemocy, która odczuwalna jest w zasadzie do dziś – mówi PAP brytyjski historyk Antony Beevor.
Kluczowe znaczenie dla zwycięstwa miał duch bojowy, wysokie morale polskich oddziałów i determinacja połączona z dobrą organizacją. Żołnierze WP mieli poczucie, że bronią własnego domu, swoich rodzin – mówi PAP historyk prof. Andrzej Nowak z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Polskiej Akademii Nauk.
145 lat temu, 27 maja 1878 r., urodził się Ferdynand Antoni Ossendowski. Pisarz, podróżnik, awanturnik, jeden z pierwszych polskich demaskatorów systemu sowieckiego oraz kulisów rewolucji bolszewickiej. W PRL „skazany na zapomnienie”.
Rosja jest nadal państwem zasadniczo sowieckim. Odwoływanie się do prawosławia niewiele tu zmienia. Ideologii sowieckiej nie porzucono, ale sobie ją przyswojono - mówi PAP historyk prof. Marek Kornat. 100 lat temu, 30 grudnia 1922 r., powstał Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich.
Tablicę upamiętniającą abp. Jana Cieplaka odsłonięto w niedzielę w Bazylice Najświętszej Maryi Panny Anielskiej w Dąbrowie Górniczej. Duchowny pochodzący z tej miejscowości został w 1923 r. skazany na śmierć przez sąd bolszewicki, następnie wydalony z Rosji.
„Polska i trzy Rosje” - książka, w której prof. Andrzej Nowak opisuje politykę wschodnią Józefa Piłsudskiego i sowiecką próbę podboju Europy w 1920 r. - ponownie trafiła do księgarń. Historyk opisuje w niej wizję geopolityczną Piłsudskiego w kontrze z Rosją „białą”, „czerwoną” i nieimperialną.
„Nie jest wolna od mitów także wojna polsko-rosyjska z lat 1919–1921. Postrzeganie tego konfliktu nie jest wolne od sympatii politycznych sprzed lat, czy też działalności propagandy. I to nie tylko tej z okresu międzywojennego, ale także z czasów emigracji londyńskiej i epoki PRL. Pomimo upływu lat, nawet w wolnej Polsce powtarza się bezkrytycznie mity powstałe dla doraźnych potrzeb, a poziom dyskusji często rozpala emocje” – czytamy.