Opowieść o losach siedmioletniej dziewczynki - świadka antypolskich, stalinowskich represji - to główny temat książki Krystyny Orzechowskiej-Juzwenko „Dlaczego? Wspomnienia syberyjskie i inne”, będącej najnowszą publikacją wrocławskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej.
Książka Teofila Lachowicza to zbiór szkiców dotyczących losów Polaków na nieludzkiej ziemi, czyli w rosyjskich łagrach. Znajdują się w niej np. niezwykle interesujące, po raz pierwszy publikowane dokumenty, m.in. opracowanie prof. Stanisława Swianiewicza o obozach pracy w ZSRR. Z książki można się także dowiedzieć o sytuacji Kościoła na Litwie i Wileńszczyźnie pod okupacją sowiecką 1940-1941 i poznać relacje zesłańców i łagierników.
Udało się nie tylko uratować polską pamięć i uczcić ważne dla Polaków wydarzenia, ale także pamięć o Katyniu przenieść dalej, do innych krajów, także na Wschód, do Rosji - powiedział w sobotę, otwierając wystawę o Katyniu, prezydent Bronisław Komorowski.
17 września 1939 r. Związek Sowiecki rozpoczął agresję na Polskę, uczestnicząc wspólnie z III Rzeszą w rozbiorze RP. Z zajętych obszarów państwa polskiego władze sowieckie dokonywały masowych deportacji, których celem była eksterminacja elit oraz ogółu świadomej narodowo polskiej ludności.
Deportacje i wywózki mieszkańców Podkarpacia w głąb Związku Sowieckiego w latach 1940-41 przypomniał w piątek podczas wykładu otwartego w Rzeszowie Tomasz Bereza z miejscowego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. Zaprezentowany w przeddzień 72. rocznicy napaści sowieckiej na Polskę w 1939 roku wykład, połączony z pokazem multimedialnym, adresowany był do młodzieży licealnej.
17 września - w rocznicę sowieckiej agresji na Polskę - w Gdańsku i Szymbarku odbędą się obchody Światowego Dnia Sybiraka. Liczba wszystkich ofiar wśród obywateli polskich, którzy w latach 1939-1941 znaleźli się pod sowiecką okupacją, do dziś nie jest w pełni znana.
Prezes Związku Sybiraków Tadeusz Chwiedź zaapelował w piątek do historyków, by pomogli organizacji ustalić rzeczywistą liczbę obywateli polskich deportowanych na Wschód przez Sowietów w czterech masowych wywózkach lat 1940-1941.
W Białymstoku odbywają się w piątek główne uroczystości XI Międzynarodowego Marszu Żywej Pamięci Polskiego Sybiru. To uroczystość religijno-patriotyczna, która ma przypominać historię wywózek na Wschód i upamiętniać tych, którzy z zesłania nie wrócili.
Muzeum Wojska w Białymstoku chce skorzystać z pamiątek, wiedzy i doświadczeń osób pochodzenia polskiego zamieszkujących wciąż na Syberii przy tworzeniu w mieście Muzeum Pamięci Sybiru. Ma ono powstać w Białymstoku do 2016 roku.