Kardynał Karol Wojtyła wniósł znaczący wkład w demokratyzację Portugalii – ocenia pochodzący z tego kraju historyk Jose de Carvalho. Jak mówi w rozmowie z PAP, z inicjatywy arcybiskupa Krakowa udało się zmobilizować portugalskie społeczeństwo przeciwko siłom komunistycznym, które w 1975 r. próbowały dokonać zamachu stanu.
9 maja (czwartek) 2019 r., o godz. 16.30, w Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki Przystanek Historia w Warszawie odbędzie się prezentacja książki „Na wolność przez Lizbonę. Ostatnie okręty polskich nadziei”.
„Niektórzy słyszeli o paczkach, które podczas wojny przychodziły do okupowanej Polski z tego kraju [tj. Portugalii]. Najmniej wiadomo o tym, że po kapitulacji Francji w czerwcu 1940 r. stała się ona jednym z najważniejszych etapów międzynarodowego exodusu tysięcy uciekinierów z większości krajów, do których wtargnęły wojska III Rzeszy, także Polaków” – czytamy w książce „Na wolność przez Lizbonę. Ostatnie okręty polskich nadziei”.
W ciągu ponad tysiąca lat istnienia polskiej państwowości Rzeczpospolitą i Portugalię, mimo dużej odległości geograficznej, łączyło wiele. Do dziś w tym iberyjskim kraju znajduje się wiele pomników, ulic, a także miejsc użyteczności publicznej, które swoją nazwę zawdzięczają mieszkańcom Polski.
Polskie kino jest wbrew pozorom popularne w odległej Portugalii, gdzie przez lata seriale "made in Poland" ukształtowały wizerunek “kraju o wojennej historii”, którego mieszkańcy “dążą do wolności”. Emerytowany nauczyciel z Lizbony Antonio Silva przyznaje, że co najmniej dwa pokolenia Portugalczyków dorastały na polskich serialach, które po bezkrwawej rewolucji goździków z 1974 r. na dobre zagościły w miejscowej telewizji publicznej.
W Portugalii przybywa badań naukowych i wydarzeń oświatowych służących poznaniu prawdy o obywatelach tego kraju, którzy ucierpieli ze strony niemieckiego nazizmu. Ze studiów prowadzonych na terenie całej Europy wynika, że było ich co najmniej sześciuset.
Dyktator Antonio de Oliveira Salazar kierował się ideą funkcjonowania Portugalii w oparciu o koncepcję opiekuńczego państwa i gospodarki narodowej. Ograniczanie obcych wpływów dotyczyło także rodzimej kuchni, nawet wigilijnego menu.
Jan III Sobieski jest jednym z Polaków najczęściej opisywanych przez portugalskich historyków spośród monarchów I Rzeczpospolitej. Przyczyniła się do tego nie tylko kluczowa rola króla w zakończonej sukcesem kampanii z 1683 r. pod Wiedniem, ale również osobiste relacje familii Sobieskich z arystokratami z Hiszpanii oraz Portugalii.