Hugo Kołłątaj

232 lata temu uchwalono Konstytucję 3 maja

232 lata temu, 3 maja 1791 r., Sejm Czteroletni przyjął ustawę rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 maja. Była to druga na świecie i pierwsza w Europie ustawa regulująca organizację władz państwowych, a także prawa i obowiązki obywateli, wciąż jeszcze podzielonych na stany.

Prof. A. Chwalba: zmiany, które w Rzeczypospolitej dokonały się w latach 1788–1790, były znakomite

Zmiany, które dokonały się w latach 1788–1790, były znakomite. Zreformowano funkcjonowanie aparatu państwa, opodatkowano szlachtę i duchowieństwo, odsunięto szlachecką gołotę od wpływów politycznych i przyznano prawa miastom królewskim oraz mieszczaństwu. Tę piękną pracę wykonali posłowie i senatorowie – mówi PAP prof. Andrzej Chwalba, historyk z UJ.

245 lat temu powołano Komisję Edukacji Narodowej

245 lat temu, 14 października 1773 r., Sejm powołał Komisję Edukacji Narodowej, obok Konstytucji 3 maja największe osiągnięcie polskiego oświecenia. KEN stworzyła program powszechnego nauczania tak rewolucyjny, że stał się podstawą podobnych systemów w całej Europie.

Prof. Z. Zielińska: Konstytucja 3 maja to przełom z wielu punktów widzenia

Konstytucja 3 maja to przełom z wielu punktów widzenia. To przede wszystkim wyrugowanie z sejmu liberum veto i zniesienie instytucji konfederacji oraz wielka zmiana podmiotu polskiej demokracji: odebranie głosu politycznego szlachcie nieposiadającej. Poza tym to również sama zmiana pojęcia narodu – mówi prof. Zofia Zielińska, historyk z Uniwersytetu Warszawskiego.

Wkrótce renowacja Pałacu Kołłątajów w Wiśniowej

Samorząd Staszowa (Świętokrzyskie) planuje renowację zabytkowego Pałac Kołłątajów w Wiśniowej. Obiekt - w pierwotnej wersji barokowy - należał do rodziny współtwórcy Konstytucji 3 Maja, duchownego i uczonego Hugona Kołłątaja.

„Śladami Polaków na czeskim +austriackim+ Śląsku" - kolejny etap projektu badawczego

Tegoroczny etap projektu zakładał kontynuację kwerend badawczych w muzeach, bibliotekach i archiwach Republiki Czeskiej, przygotowanie tłumaczenia na język czeski „Wspomnień” Adama hrabiego Stadnickiego oraz naukowej edycji „Księgi gości” Pałacu Mniszchów-Stadnickich we Vranovie nad Dyją (z lat 1800-1939). Efekty prac zaprezentowane zostaną podczas kolejnej konferencji, poświęconej tym razem „Polskim rodom magnackim i szlacheckim w Czechach w Telczu na Morawach (25-26.10.2017). Spotkaniu polskich i czeskich badaczy towarzyszy wystawa zatytułowana „Polskie rody magnackie i szlacheckie w Czechach”.

Anglojęzyczna Konstytucja 3 maja z 1791 roku na wystawie w Londynie

W środę w Londynie zaprezentowany zostanie 226-letni anglojęzyczny egzemplarz Konstytucji 3 maja. Jak podkreśliła dr Dobrosława Platt z Biblioteki Polskiej, ustawa zasadnicza z 1791 roku została przetłumaczona na angielski "niemal natychmiast po przyjęciu".

14 października - Dzień Edukacji Narodowej

14 października przypada Dzień Edukacji Narodowej - święto nauczycieli, wychowawców, pedagogów. Obchodzony jest w rocznicę powstania w 1773 r. Komisji Edukacji Narodowej - pierwszego w Europie ministerstwa oświaty - która zajęła się reformowaniem szkolnictwa w Polsce.

Dr Ugniewski: Konstytucja 3 Maja jest wzorem politycznego konsensusu

Konstytucja 3 Maja jest wzorem politycznego konsensusu. Jej twórcy wykazali się wyobraźnią oraz długofalowym myśleniem i działaniem dla dobra kraju - mówi PAP historyk dr Piotr Ugniewski z Instytutu Historycznego UW i Muzeum Historii Polski.

Prof. Piotr Ugniewski: Jak uchwalono Konstytucję 3 Maja

Uchwalenie „Ustawy Rządowej” było możliwe dzięki dojściu do porozumienia pomiędzy częścią światłej opozycji a królem Stanisławem Augustem Poniatowskim.