Pierwszym skutkiem listu biskupów polskich do niemieckich było to, że zaczęli oni ze sobą rozmawiać – ocenia b. prymas Polski abp Henryk Muszyński. We wtorek odbyła się w Warszawie konferencja „Pół wieku później. List biskupów polskich do niemieckich z 18 listopada 1965 r.”.
„Napisaliśmy to nie tylko dla narodu niemieckiego, ale i dla naszego. Nie ma w tym naprawdę żadnych tanich historycznych kłamstw. Wierzymy, że pojawiła się szansa ̶ szansa na przełom w dzisiejszej sytuacji. Prosimy was, nie odrzucajcie szansy. Bóg wam to wynagrodzi!” ̶ pisał w październiku 1965 r. inicjator i główny redaktor orędzia biskupów polskich do niemieckich, datowanego na 18 listopada, kard. Bolesław Kominek.
Niemiecki historyk Kościoła katolickiego prof. Karl-Joseph Hummel uważa, że orędzie biskupów polskich z 1965 r. miało - pomimo rozczarowania niemiecką odpowiedzią - przełomowe znaczenie dla relacji polsko-niemieckich. Jego zdaniem niemieccy biskupi nie mogli wówczas spełnić polskich oczekiwań.
W środę, dokładnie w 50. rocznicę wystosowania orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich, we Wrocławiu i w Berlinie otwarta zostanie wystawa pt. „Pojednanie/ Versoehnung in progress. Kościół katolicki i relacje polsko-niemieckie po 1945 r.”.
8 grudnia w Centrum Kongresowym ICE Kraków odbędzie się koncert „Oratorium Kalwaryjskie” zorganizowany w ramach przygotowań do Światowych Dni Młodzieży 2016. Tego dnia papież Franciszek uroczyście otworzy w Bazylice św. Piotra Jubileuszowy Rok Miłosierdzia.
Wielojęzyczne wydanie Orędzia biskupów polskich z 1965 r. znalazło się w książce "Pojednanie narodów. Przeciw Jałcie", która trafi do rąk europosłów. "To dokument pojednania polsko-niemieckiego, bez którego nie byłoby zjednoczenia Europy" - powiedział europoseł Kazimierz M. Ujazdowski.
Dzień Wszystkich Świętych jest jednym z tych świąt w kalendarzu, a może jedynym, w którym zwracamy naszą uwagę nie tylko do pamięci indywidualnej, ale do przeszłości w ogóle, do wydarzeń historycznych - uważa dr Barbara Lewicka z Uniwersytetu Śląskiego.