Ustąpienie papieża - akt bez precedensu w nowożytnej historii - wywołuje wiele komentarzy, rozważań i spekulacji na temat samej decyzji i przyszłej pozycji Benedykta XVI, a także na temat jego następcy i przyszłego kursu Kościoła. Rzecznik Watykanu ks. Federico Lombardi ogłosił, że zaraz po ustąpieniu Joseph Ratzinger uda się najpierw do rezydencji w Castel Gandolfo. Następnie, po wyborze jego następcy, powróci do Watykanu. Ma tam zamieszkać w dawnym klasztorze w Ogrodach Watykańskich, do niedawna zajmowanym przez żeńską wspólnotę klauzurową.
Benedykt XVI ogłosił w poniedziałek, że ustąpi 28 lutego o godzinie 20, kończąc swoją posługę na Stolicy Piotrowej. Decyzję ogłosił po łacinie podczas konsystorza w Watykanie w sprawie kanonizacji grupy błogosławionych. Poniżej tekst papieskiego oświadczenia:
Papież Benedykt XVI nieoczekiwanie ogłosił w poniedziałek, że ustąpi 28 lutego z powodu, jak powiedział, braku sił i zaawansowanego wieku. Reakcje na decyzję papieża to przede wszystkim zdumienie oraz ocena, że świadczy ona o odpowiedzialności za Kościół. "Po wielokrotnym rozważeniu w moim sumieniu w obliczu Boga nabrałem pewności, że moje siły z powodu zaawansowanego wieku nie wystarczą, by pełnić w odpowiedni sposób posługę Piotrową" - ogłosił na konsystorzu w Watykanie Benedykt XVI, który w kwietniu skończy 86 lat.
Arcybiskup Kolonii, kard. Joachim Meisner, powiedział PAP przed konklawe, które zgodnie z jego nadzieją wybrało w 2005 r. Josepha Ratzingera na papieża: "Następcy zmarłego papieża trudno będzie wejść w buty Jana Pawła II, ale będzie to kontynuacja". Na początku pontyfikatu kardynała, któremu Jan Paweł II powierzył kierowanie najważniejszym watykańskim dykasterium czyli Kongregacją ds. Nauki Wiary, wszyscy oceniali niemieckiego teologa przez pryzmat tego, czego dokonał jego wielki poprzednik.
Niedawny zgon Prymasa seniora kard. Józefa Glempa był okazją do przypomnienia jego życia i niełatwej drogi kapłańskiej z historią w tle. O niektórych jej elementach mówiono jednak zbyt mało. Mam tu zwłaszcza na myśli skuteczną akcję kard. Glempa na rzecz odrodzenia Kościoła katolickiego w ZSRR, a szczególnie na Białorusi.
Duchowni, wojsko, harcerze, strażacy, liczne poczty sztandarowe i tysiące wiernych przemierzyło w niedzielę wieczorem Krakowskie Przedmieście, w ostatniej drodze za trumną z ciałem prymasa Polski kard. Józefa Glempa. Czuwanie modlitewne przy trumnie z ciałem prymasa rozpoczęło się w archikatedrze po godz. 18; odprawiano tam msze św. Hołd kard. Glempowi oddawały tłumy wiernych. Proboszcz archikatedry ks. Bogdan Bartołd poinformował PAP, że czuwanie zakończyło się po godz. 23.
Mieszkańcy Inowrocławia żegnają zmarłego prymasa Polski kard. Józefa Glempa. Kardynał tu się urodził i chodził do liceum, był też honorowym obywatelem miasta. W Inowrocławiu na ratuszu flagę narodową opuszczono do połowy masztu, na Instytucie Prymasa Józefa Glempa powiewają flagi z kirem. W Instytucie wyłożono księgę kondolencyjną, do której wpis jako pierwszy złożył prezydent miasta Ryszard Brejza.
O godzinie 9 warszawskiej bazylice Św. Krzyża rozpoczęła się w niedzielę msza żałobna w intencji zmarłego prymasa seniora kard. Józefa Glempa. Przewodniczy jej metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz. Msza jest transmitowana przez radiową Jedynkę. Trumnę z ciałem prymasa przewieziono do bazyliki rano z kościoła sióstr wizytek, gdzie była wystawiona przez całą sobotę, by wierni mogli oddać hołd zmarłemu. Poranna msza zgromadziła tłumy wiernych.
Trumna z ciałem prymasa Polski kard. Józefa Glempa została w sobotę wystawiona w warszawskim kościele sióstr wizytek na Krakowskim Przedmieściu. Wierni będą mogli oddawać prymasowi hołd w tym kosciele do godzin wieczornych. W kościele są setki osób, które przyszły pożegnać prymasa Glempa i oddać mu hołd; wystawiono księgi kondolencyjne. W niedzielę - wpis w księgach będzie można złożyć w bazylice Świętego Krzyża, a w poniedziałek - w Domu Arcybiskupów Warszawskich przy ul. Miodowej.
“Dobry i odważny duszpasterz” - tak rzymska Wspólnota świętego Idziego nazwała zmarłego w środę prymasa seniora kardynała Józefa Glempa. Jego kościół tytularny, bazylika Santa Maria in Trastevere na Zatybrzu jest parafią wspólnoty, uważanej za „mały ONZ”. W wydanym w czwartek oświadczeniu Wspólnota świętego Idziego wspomina „z wdzięcznością i miłością” prymasa seniora i zapewnia, że przyłącza się w modlitwie i bólu do Kościoła w Polsce.