przełom 1989

Miliony Polaków zadały cios dyktaturze. 36 lat od czerwcowych wyborów

36 lat temu, 4 czerwca 1989 r. zjednoczona wokół Lecha Wałęsy solidarnościowa opozycja wygrała wybory parlamentarne. Przyspieszyło to upadek dyktatury komunistycznej w Polsce i innych krajach.

35 lat temu Tadeusz Mazowiecki został wybrany na pierwszego niekomunistycznego premiera po II wojnie światowej

24 sierpnia 1989 roku Sejm kontraktowy powołał na stanowisko premiera Tadeusza Mazowieckiego. Został on pierwszym niekomunistycznym szefem polskiego rządu po II wojnie światowej i pierwszym niekomunistycznym premierem w ówczesnej Europie Środkowo-Wschodniej.

Ostatni prezydent

W czerwcu 1989 r. społeczeństwo gremialnie poparło „Solidarność”. Władza wymykała się komunistom z rąk – objęcie przez gen. Wojciecha Jaruzelskiego urzędu prezydenta stało się dla nich sprawą politycznego przeżycia.

„Tych 7 posłów wybrało generała Jaruzelskiego” – zagranica wobec wyboru prezydenta w roku 1989

Sprawa wyboru prezydenta PRL w 1989 r. była śledzona nie tylko w kraju, lecz także za granicą. Naturalnym kandydatem na to stanowisko był Wojciech Jaruzelski, ale w związku z oporem Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego, złożonego z działaczy opozycji, zaczął – jak to miał w zwyczaju – hamletyzować. Wycofał nawet swoją kandydaturę, chwilowo niepewny wygranej. Na krótko pretendentem do fotela prezydenckiego stał się minister spraw wewnętrznych Czesław Kiszczak, popierany zresztą m.in. przez Lecha Wałęsę. Ostatecznie jednak został wybrany – 19 lipca 1989 r. – Jaruzelski.

Prof. Dudek: Rewolucja 1989 roku dokonała się w największych miastach, ale większość ich mieszkańców pozostała bierna

Frekwencja w wyborach z 4 czerwca 1989 roku była najwyższa w województwie rzeszowskim, a w warszawskim dużo niższa – przypomniał podczas konferencji „Rok 1989 w stolicy” prof. Antoni Dudek. „To potwierdza, że rewolucje dokonują się w największych miastach, ale większość pozostaje bierna” – podkreślił.

Rok 1989 w stolicy - konferencja naukowa IPN w Warszawie

Oddziałowe Biuro Badań Historycznych IPN w Warszawie zaprasza na ogólnopolską konferencję naukową „Rok 1989 w stolicy, czyli początek transformacji ustrojowej w perspektywie Warszawy i jej mieszkańców. Aspekty społeczne, gospodarcze i polityczne”.

Czerwona kartka dla komunistów. Wybory z 4 czerwca 1989 roku

Upadek muru berlińskiego uchodzi za symbol upadku komunizmu w Europie. Ale nie byłoby tego gdyby nie wydarzenia, które rozgrywały się w Polsce pod koniec lat 80. Powstanie ogromnego ruchu społecznego, jakim była „Solidarność" i trwanie jej mitu wyróżniało Polskę wśród tzw. demokracji ludowych. Co było tak niezwykłego w tej historii?

Muzeum Historii Polski: konferencja „Mity założycielskie III Rzeczypospolitej. Przełom 1989 roku z perspektywy 35 lat”

4 czerwca 2024 r. w sali kinowo-teatralnej Muzeum Historii Polski odbędzie się konferencja poświęcona przełomowi roku 1989, ze szczególnym uwzględnieniem wyborów czerwcowych. Wśród panelistów znajdą się dr Czesław Bielecki, prof. Aleksander Hall, prof. Tomasz Nałęcz, Jan M. Rokita, a także prof. Antoni Dudek, prof. Michał Łuczewski i prof. Joanna Wawrzyniak.

Okrągły Stół

5 kwietnia 1989 r., po dwóch miesiącach negocjacji, podpisano porozumienie zamykające obrady Okrągłego Stołu, który zapoczątkował upadek systemu komunistycznego i przemiany polityczne nie tylko w Polsce, ale również w całej Europie Środkowo-Wschodniej. Obrady Okrągłego Stołu były rezultatem negocjacji podjętych przez władze komunistyczne z częścią opozycji w połowie sierpnia 1988 r., w sytuacji narastającej fali strajków i protestów społecznych.

90 lat temu urodził się Jacek Kuroń, legenda opozycji antykomunistycznej

3 marca 1934 roku urodził się Jacek Kuroń, czołowy działacz opozycji antykomunistycznej, twórca KOR. „Jego nauka, że cel nie uświęca środków, ale środki mogą wypaczyć cel, jest zasadnicza i godna stałego przypominania” – powiedział o nim prof. Andrzej Friszke w biografii Kuronia wydanej w 2018 r.