Obrady Sejmu Wielkiego stały się jednym z filarów polskiej świadomości narodowej – mówił w poniedziałek sekretarz stanu w MKiDN Jarosław Sellin podczas otwarcia wystawy „Szlachta sandomierska na Sejmie Wielkim 1788-1792”. Wernisaż odbył się na Zamku Królewskim w Sandomierzu.
Figura Onufrego Zagłoby - jednego z najbarwniejszych bohaterów Trylogii Henryka Sienkiewicza - ma stanąć w Radomiu. Zdaniem pomysłodawców pomnika, postać szlachcica nawiązuje do zjazdów szlacheckich w Radomiu, gdzie na przełomie XVII i XVIII w. obradował Koronny Trybunał Skarbowy.
W konfederacji barskiej możemy widzieć pierwsze powstanie narodowe – mówi PAP prof. Zofia Zielińska z Instytutu Historycznego UW. 250 lat temu, 29 lutego 1768 r. w Barze na Podolu została zawiązana konfederacja szlachty w obronie wiary katolickiej i niepodległości Rzeczypospolitej.
Nieznane portrety szlachty w mundurach Stanów Galicyjskich, czyli sejmu prowincjonalnego, działającego na terenach polskich włączonych do monarchii habsburskiej pod mianem Królestwa Galicji i Lodomerii, można oglądać na wystawie w Zamku Królewskim na Wawelu.
15 listopada 1620 r. w drodze na poranne niedzielne nabożeństwo do warszawskiej Kolegiaty św. Jana Zygmunt III Waza został raniony czekanem przez niezrównoważonego szlachcica Michała Piekarskiego. Po schwytaniu niedoszłego królobójcę poddano torturom i 26 listopada publicznie stracono. Piekarski przeszedł do historii jako jedyny przedstawiciel polskiej szlachty, który próbował zabić swego króla.
"Noblesse oblige. Rzecz o szlachcie polskiej" to książka napisana przez Andrzeja Kacperskiego z nostalgią i wyrzutem. Autor stara się zobrazować kształtowanie się stanu szlacheckiego, jego rozwój dokonania, wzloty i upadki tak w oparciu o dokumenty historyczne, jak i wzbogacić je barwnym opisem literatury pięknej w różnych fazach i formach.
„Podczas kolejnych elekcji szlachta zjawiała się na polu elekcyjnym w większej liczbie wtedy, gdy doświadczała arogancji rządzących, demoralizacji życia publicznego przez magnatów lub obawiała się, że antagonizmy między stronnictwami doprowadzą do wojny domowej. Doświadczenie pierwszego sejmu elekcyjnego (..) wskazywało, że obecność znaczących sił niezależnej szlachty skutecznie studzi zapędy antagonistów”. pisze Jan Dzięgielewski w kwietniowym numerze magazynu "Mówią Wieki"
Ponad 300 eksponatów związanych z polską szlachtą m.in. szable, odzież, portrety trumienne, księgi i dokumenty będzie można obejrzeć na wystawie „Rzecz o szlachcie polskiej” w Willi Caro - oddziale Muzeum w Gliwicach. Wernisaż odbędzie się w sobotę.
7 września 1764 r. szlachta zgromadzona na elekcji wybrała na króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego, ostatniego władcę Rzeczypospolitej przez jednych obarczanego odpowiedzialnością za rozbiory i utratę suwerenności, przez innych uznawanego za bezskutecznie walczącego o reformy i ofiarę sytuacji politycznej.