100 lat temu, 8 stycznia 1918 r., prezydent USA Woodrow Wilson w orędziu do Kongresu przedstawił program pokojowy, znany jako 14 punktów Wilsona. "13" dotyczył kwestii powstania niepodległej Polski. "To najbardziej zapamiętaliśmy jako wkład Wilsona w odrodzenie Polski" - mówi PAP prof. Wojciech Roszkowski z PAN.
Rapallo było jednym z powodów, dla których można określić polską niepodległość jako bardzo trudną, lub wręcz tragiczną już od samego początku, gdy doszło do zbliżenia dwóch wrogich wobec nas sąsiadów – mówi PAP historyk prof. Mariusz Wołos. 95 lat temu, 16 kwietnia 1922 r. w Rapallo podpisany został sowiecko-niemiecki układ o współpracy.
75 lat temu, 29 czerwca 1941 roku, w Nowym Jorku zmarł Ignacy Paderewski, pianista, kompozytor, działacz społeczny, mąż stanu. Jako premier i minister spraw zagranicznych podpisał w imieniu Polski Traktat Wersalski.
9 sierpnia 1864 r. w Kamionku, obecnie część Warszawy, urodził się Roman Dmowski, główny ideolog polskiego nacjonalizmu, przywódca obozu narodowego, dyplomata, uczestnik konferencji pokojowej w Paryżu w 1919 r.; jeden z twórców polskiej niepodległości.
„Nie tyle mi idzie o to, żeby czytelnik przyjął moje poglądy, ile żeby myślał nad poruszonymi przeze mnie sprawami” napisał Roman Dmowski w pierwszych wersach „Myśli Nowoczesnego Polaka”. Zawarte w tym manifeście przesłanie stanowi podstawę nowoczesnego polskiego ruchu narodowego. Dla młodego polityka był to milowy krok na trudnej politycznej drodze. Dziś pamiętany jest głównie dzięki swojej działalności w okresie po 1918 roku. Sto pięćdziesiąta rocznica urodzin twórcy ruchu narodowo-demokratycznego i setna rocznica wybuchu I wojny światowej są okazjami do wspomnienia wcześniejszego okresu życia Dmowskiego.
28 czerwca 1919 r. w Sali Lustrzanej pałacu wersalskiego państwa zwycięskiej koalicji podpisały traktat pokojowy z Niemcami. Był on najważniejszym z układów kończących I wojnę światową, w której zginęło około 9 milionów żołnierzy, a około 20 milionów zostało rannych. Jednym z jego postanowień było przyznanie Polsce większości ziem zaboru pruskiego oraz przeprowadzenie plebiscytów na Warmii, Mazurach i Górnym Śląsku. Nowy porządek polityczny ustanowiony w Wersalu, mający zapewnić Europie pokój, przetrwał niecałe dwadzieścia lat.
Traktat Wersalski powinien być dla nas wzorem, jak Polacy potrafią, mimo animozji, zjednoczyć się i przemawiać jednym głosem we wspólnej sprawie - mówiła podsekretarz stanu w MSZ Henryka Mościcka - Dendys na piątkowej debacie "Zapomniany traktat".