24 października 1956 r. na Placu Defilad w Warszawie odbył się wiec z udziałem Władysława Gomułki, w którym uczestniczyło ok. 400 tys. ludzi. Polacy wiązali z osobą nowego I sekretarza KC PZPR olbrzymie nadzieje na złagodzenie reżimu komunistycznego. Szybko się zawiedli.
Interwencja sowiecka w październiku 1956 r. właściwie się rozpoczęła, ponieważ oddziały sowieckie opuściły położone w Polsce zachodniej koszary i przystąpiły do marszu na Warszawę – mówi PAP prof. Antoni Dudek z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Władysław Gomułka po zwolnieniu z więzienia w końcu 1954 r. stawał się stopniowo beneficjentem narastających podziałów wewnątrzpartyjnych. Miał być polskim Tito; legenda niepokornego Gomułki miała rozbijać spoistość bloku wschodniego - mówi PAP prof. Antoni Dudek.
19 października 1956 roku rozpoczęło się VIII plenum KC PZPR, które wybrało Władysława Gomułkę na stanowisko I sekretarza. Polacy wiązali z osobą Gomułki olbrzymie nadzieje na złagodzenie reżimu komunistycznego i zmniejszenie zależności od Moskwy. Szybko się zawiedli.
Tajny referat Chruszczowa wygłoszony na XX Zjeździe KPZR wywołał olbrzymi wstrząs Polsce. Społeczeństwo zaczęła ogarniać lawina wątpliwości. To zrodziło ferment, który swoje apogeum osiągnął w październiku 1956 r. – mówi PAP prof. Antoni Dudek z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
W najnowszym numerze „Mówią wieki” historia przełomowego roku 1956 z perspektywy Moskwy, Warszawy i Budapesztu. Poza tym w magazynie również dziennikarskie śledztwo w sprawie śmierci świętego Jana Chrzciciela, historia osądzania zwierząt i zaskakujące tezy o chińskim komunizmie.
Cały rok 1966 przebiegał pod znakiem konfliktu na linii PRL-Kościół. Stroną atakującą była komunistyczna władza, która chciała zminimalizować znaczenie obchodów Millenium, organizując m.in. przeciwstawne obchodom rocznicy chrztu Polski, uroczystości 1000-lecia Państwa Polskiego. Ich kulminacja odbyła się 22 lipca, aby symbolicznie zaakcentować, że to właśnie Polska Ludowa jest zwieńczeniem 1000-letnich dziejów.
30 czerwca 1946 r. odbyło się tzw. referendum ludowe, którego uczestnicy odpowiadali na pytania dot. zniesienia Senatu, przeprowadzenia reformy rolnej i utrwalenia polskiej granicy zachodniej. Plebiscyt sfałszowany przez komunistów, świadczył o braku społecznego poparcia dla władz.
Integralnym elementem kościelnych obchodów Milenium Chrztu Polski w 1966 r. była peregrynacja po kraju kopii obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej; w pewnym momencie władza "zaaresztowała" obraz - mówi PAP prof. Jerzy Eisler. Zamiast obrazu po Polsce zaczęły wędrować same jego ramy, przed którymi wierni również padali na kolana - dodaje. Jak podkreśla prof. Eisler, przez 45 lat Polski Ludowej władza komunistyczna walczyła z Kościołem o rząd dusz.