Pomnik polskiego dyplomaty Henryka Sławika i wegierskiego polityka Jozsefa Antalla Seniora w Budapeszcie. 2017 r. Fot. PAP/MTI/EPA/T. Illyes
W ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu przedstawiciel ambasady RP w Budapeszcie oddał hołd Henrykowi Sławikowi, który w czasie II wojny światowej uratował na Węgrzech około 5 tys. Żydów, w tym wiele dzieci, za co został zamordowany przez Niemców.
Sławik był w czasie wojny prezesem Komitetu Obywatelskiego do spraw Opieki nad Polskimi Uchodźcami na Węgrzech. Wraz z Jozsefem Antallem, pełnomocnikiem Królestwa Węgier ds. Uchodźców Wojennych, przyczynili się do uratowania kilku tysięcy polskich Żydów. W połowie lipca 1944 r. Sławik został aresztowany przez Gestapo. Pomimo brutalnego śledztwa nie wydał Antalla, biorąc całą winę na siebie, za co trafił do obozu w Mauthausen, gdzie został powieszony.
Pomnik Sławika i Antalla na zachodnim brzegu Dunaju został odsłonięty w czerwcu 2017 r. Przedstawia on dwóch bohaterów siedzących na ławeczkach przy stoliku i dyskutujących ze sobą. W piątek kwiaty pod pomnikiem złożyła kierownik Wydziału Polityczno-Ekonomicznego Ambasady RP w Budapeszcie Katarzyna Ratajczak-Sowa.
Po latach Sławik i Antall zostali zaliczeni w poczet Sprawiedliwych wśród Narodów Świata przez izraelski Instytut Jad Waszem.
Pomnik Sławika i Antalla na zachodnim brzegu Dunaju został odsłonięty w czerwcu 2017 r. Przedstawia on dwóch bohaterów siedzących na ławeczkach przy stoliku i dyskutujących ze sobą. W piątek kwiaty pod pomnikiem złożyła kierownik Wydziału Polityczno-Ekonomicznego Ambasady RP w Budapeszcie Katarzyna Ratajczak-Sowa.
Henryk Sławik
Bliźniaczy pomnik odsłonięto też w Warszawie (Dolina Szwajcarska) w listopadzie 2016 r.
W Budapeszcie obchody upamiętniające Zagładę zorganizowało Centrum Pamięci Holokaustu, w których wziął udział m.in. ambasador Izraela na Węgrzech, a ze strony polskiej - Ratajczak-Sowa. W piątek zapaliła ona również znicz przy budapeszteńskim pomniku „Buty na brzegu Dunaju”, odsłoniętym w 2005 r. w hołdzie Żydom, którzy byli ofiarami strzałkokrzyżowców, tj. węgierskich faszystów, podczas II wojny światowej.
Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu został ustanowiony przez ONZ, by uczcić pamięć 6 mln Żydów zamordowanych przez Niemców podczas II wojny światowej. Jego datę wyznaczono na 27 stycznia, rocznicę wkroczenia przez Armię Czerwoną w 1945 r. do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau.
Z Budapesztu Marcin Furdyna (PAP)
mrf/ mal/
arch.
