Rekonstrukcją historyczną i otwarciem wystawy „Stan wojenny w SB-ckim albumie” na Małym Rynku w Krakowie rozpoczęły się obchody 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego.
"Nie możemy zapomnieć o tym, co wydarzyło się 40 lat temu, kiedy komuniści wyprowadzili wojsko i milicję przeciwko własnemu narodowi" – mówił wojewoda małopolski Łukasz Kmita. "Apeluję o to, aby część środowisk politycznych nie bagatelizowała kwestii związanych z wprowadzeniem stanu wojennego w Polsce w 1981 roku. To było wielkie zło. Dzisiaj historycy pokazują, że nie było żadnego zagrożenia interwencji wojsk Układu Warszawskiego, a więc ta retoryka, która przejawia się czasem, zwłaszcza w wypowiedziach środowisk lewicowych, jest nieprawdziwa" – podkreślił.
Wojewoda małopolski zachęcał mieszkańców, by włączyli się w ogólnopolską akcję "Zapal światło wolności”, podczas której w poniedziałek o godz. 19.30 dla upamiętnia ofiar stanu wojennego w oknach domów zapalane są świece.
Dyrektor krakowskiego oddziału IPN dr Filip Musiał przypomniał, że po wprowadzeniu stanu wojennego 10 tys. osób zostało internowanych, 12 tys. zostało skazanych przez komunistyczne sądy, ponad 200 tys. ukaranych przez kolegia ds. wykroczeń, a wiele osób zmuszono do wyjazdu z kraju.
"Powinniśmy przypominać o tym, że stan wojenny był zbrodnią przeciwko własnemu narodowi, wojną, którą wypowiedział gen. Jaruzelski polskiemu społeczeństwu" – mówił Musiał. Jak podkreślił warto spojrzeć na to, co dała Polakom "Solidarność" a co stan wojenny nam odebrał. "Warto zdać sobie sprawę, że w sercu komunistycznego imperium powstał 9-10-milionowym związek zawodowy, który był w istocie społeczeństwem obywatelskim. +Solidarność+ była wielką enklawą wolności w środku totalitarnego reżimu" – dodał dyrektor IPN.
W poniedziałek uczniowie klas 7 i 8 oraz szkół ponadpodstawowych mogą w Krakowie uczestniczyć w grze miejskiej "Orła WRON-a nie pokona", w trakcie której młodzież pozna ludzi krakowskiej "Solidarności" i miejsca związane z działalnością podziemnych struktur związku oraz Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Na Małym Rynku jest też punkt edukacyjny IPN z książkami i materiałami o stanie wojennym i PRL.
O godz. 16.30 w katedrze na Wawelu odprawiona zostanie msza św., a po niej nastąpi złożenie kwiatów pod Krzyżem Katyńskim. Po zmroku na murach Wawelu wyświetlany będzie kilkuminutowy mapping z animacją pokazującą historię stanu wojennego przygotowany przez IPN we współpracy z wojewodą małopolskim.
Obchody 40-rocznicy wprowadzenia stanu wojennego zaplanowano w kilkunastu miastach Małopolski, w części z nich odbyły się one w weekend. Ich organizatorami są IPN, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, NSZZ "Solidarność", Stowarzyszeniem NZS 1980, Filharmonia Krakowska i partnerzy lokalni.(PAP)
autor: Małgorzata Wosion
wos/ ok/